Ở những đường phố đông đúc, công viên, nhà ga, bến xe... nơi người ta đều thấy có nhà vệ sinh công cộng. Sau chiến tranh thế giới thứ hai nền kinh tế Nhật Bản được phục hồi nhanh chóng và rồi "phát triển thần kỳ". Ngành dịch vụ công cộng có nhiều bước cải thiện, nhưng nhà vệ sinh công cộng tụt lại sau khá dài. Ai cũng biết rằng nhà vệ sinh công cộng là cần thiết, nhưng bẩn thỉu, hôi hám, chẳng ai muốn vào trừ khi chẳng thể đừng. Nhiều người Nhật Bản đã từng thấy hổ thẹn về những nhà vệ sinh công cộng những năm trước kia.
Chỉ từ những năm 80 của thế kỷ trước, Nhật Bản bước vào thời kỳ sung túc. Chính vì vậy, người ta ngày càng đòi hỏi nhiều dịch vụ thân thiện với người dùng hơn. Và, nhà vệ sinh công cộng nằm trong danh sách những việc cần cải thiện ngay. Năm 1985, Hiệp hội nhà vệ sinh công cộng Nhật Bản được thành lập. Hiệp hội đặt tiêu chí hợp tác với chính quyền địa phương, với các tổ chức khác và các cá nhân triển khai thiết kế những nhà vệ sinh công cộng tân tiến, gây dựng ý thức "trách nhiệm công dân trong quản lý và sử dụng nhà vệ sinh công cộng".
Thành phố I-tô ở tỉnh Shi-chi-ô-ka đi tiên phong trong việc cải tạo nhà vệ sinh công cộng. Các quan chức thành phố cho rằng nhà vệ sinh công cộng có thể tạo ra một ấn tượng khó quên đối với du khách, vì thế họ cho xây những nhà vệ sinh công cộng sạch và đẹp. Thoạt trông thì nhà vệ sinh công cộng ở đây thậm chí không hề giống nhà xí chút nào mà giống như một tác phẩm nghệ thuật. Phản ứng của công chứng là vô cùng tán thưởng. Nhiều chủ tiệm, nhà hàng, công ty tư nhân đã hưởng ứng cùng xây dựng những nhà vệ sinh công cộng đàng hoàng có tính thẩm mỹ cao để thu hút khách hàng. Công ty Hỏa xa quốc gia Nhật Bản triển khai một "chiến dịch xanh" nhằm cải tiến dịch vụ, trọng tâm là các nhà vệ sinh mà từ lâu thường bị hành khách dè bỉu, và bắt đầu bằng những nhà vệ sinh kiểu cách, sạch tinh tươm. Nếu không có biển đề "Nhà vệ sinh" chắc bạn khó tin là nhà xí công cộng.
Người ta xây dựng các nhà vệ sinh công cộng không chỉ hiện đại, được trang bị những bồn cầu kiểu phương tây (xí bệt) hay kiểu truyền thống của Nhật Bản (xí xổm), mà còn có kiến trúc đẹp phù hợp với cảnh quan công viên, phố cổ hay đường phố nhà mới, bãi biển hay khu du lịch... Hiệp hội nhà vệ sinh công cộng Nhật Bản hợp tác với các ngành kiến trúc, xây dựng và các địa phương triển khai thiết kế những nhà vệ sinh công cộng tiên tiến. Hằng năm Hiệp hội trao tặng giải thưởng cho mười nhà vệ sinh công cộng tốt nhất và một giải thưởng lớn cho một thành phố xây dựng và quản lý nhà vệ sinh công cộng tốt nhất.
Cộng đồng dân cư và các quan chức thành phố đồng thuận rằng cần phải quản lý các nhà vệ sinh công cộng hiệu quả, đề cao ý thức văn hóa, lịch sự cho người dùng. Công tác lau dọn thường xuyên là điều cốt yếu. Ngoài ra, một sáng kiến hay là yêu cầu mọi người bỏ giày, đi dép sạch (của nhà vệ sinh) khi vào, tạo ra tâm lý giống như mọi người Nhật Bản khi đến nhà ai đó mà dùng phòng tắm nhà họ. Thế là đương nhiên người ta phải giữ gìn cho sạch sẽ.
Người ta cũng quan tâm nhà vệ sinh ở các trường học và triển khai các nhà vệ sinh mà bất kỳ ai cũng dùng được thoải mái, đương nhiên là có cả nhà vệ sinh cho người khuyết tật. Hệ thống xử lý nước thải được xử lý tốt không làm ảnh hưởng đến môi trường. Một khi nhà vệ sinh công cộng đã đưa vào sử dụng thì các tình nguyên viên ở địa phương đảm nhiệm việc quản lý nó. Hơn nữa nhà vệ sinh công cộng ở Nhật Bản không thu tiền dịch vụ.
Các công trình của thế hệ nhà vệ sinh mới đang được triển khai khắp đất nước, xứng đáng là niềm tự hào của mọi công dân Nhật Bản, cũng gây thiện cảm với các du khách khi đến đất nước hoa anh đào.
Theo TẠ MINH PHƯƠNG (Nhân Dân)
