Yêu một loài hoa cũng như yêu quá khứ tuổi học trò. Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã ký gởi cho từng cô cậu học trò nhiều ký ức đẹp qua Phượng yêu.
Phượng tím ở Đà Lạt - Ảnh N.Tý
Từ hoa phượng...
Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh tâm sự: "Xưa nay tôi ngưỡng mộ nhiều loài hoa đẹp: hoa hồng đẹp đài các, hoa sen đẹp trang nghiêm, hoa tulip đẹp rạng rỡ... Nhưng tôi vẫn yêu nhất hoa phượng. Bởi vì đó là loài hoa gắn với một thời học trò hoa mộng".
Hoa phượng gắn với tuổi hoa niên học trò, Nguyễn Nhật Ánh lý giải: "hoa phượng vô tình gợi đến một cuộc chia tay khác u buồn hơn: chia tay tuổi học trò, chia tay con đường ấu thơ, chia tay kỷ niệm - cuộc chia tay không bao giờ có cơ hội tái hợp. Chuyến tàu thời gian không có vé khứ hồi, sân ga tuổi nhỏ khi ta đã rời đi là vĩnh viễn không có lối quay về.
Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh
Có lẽ đó là lý do tại sao mỗi độ hè về, nhìn hoa phượng nở, lòng tôi lại dậy lên nỗi niềm bâng khuâng tiếc nhớ".
... đến trang viết
Vì yêu hoa phượng, anh đã dành nhiều trang văn miêu tả trong một số cuốn sách: Hạ đỏ, Mắt biếc, Cô gái đến từ hôm qua, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, Lá trong lá...
"Em chở mùa hè của tôi đi đâu? "
"Những cành phượng trong sân trường còn là chứng nhân cho những mối tình học trò ngây ngô, vụng dại. Là loài hoa mà biết bao trái tim mới lớn đã hơn một lần gửi gắm tâm tình. Cậu học trò đa cảm trong tác phẩm Mắt biếc của tôi đã từng cậy nhờ hoa phượng: "Lặng lẽ chiều nay/ Lặng lẽ mùa hè/ Sân trường vắng/ Và lòng tôi cũng vắng/ Muốn tặng em một chùm phượng thắm/ Tôi nhờ mùa hè bẻ hộ tôi.
... Trong nhiều tác phẩm, không có cành phượng đó tôi không biết lấy gì để treo lên chiếc áo tuổi thơ" (Phượng yêu).
Hoa phượng đã đi vào trang sách, ca khúc, tranh ảnh... của nhiều văn nghệ sĩ. Nhà thơ Đỗ Trung Quân có hai câu thơ rất đẹp cũng nói về hoa phượng được nhạc sĩ Vũ Hoàng phổ nhạc: “Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng/ Em chở mùa hè của tôi đi đâu”.
Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh lý giải "giỏ xe" chở hoa phượng là xe gì, rất lý thú: "Bạn thử tưởng tượng đi, chở nhành phượng thắm (hay chở mùa hè) mà phóng vèo vèo bằng Honda, Suzuki hay Yamaha thì còn chi là thơ mộng. Có khi người chạy xe đánh rơi mùa hè dọc đường nữa không chừng! Cho nên “chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng” đó dứt khoát phải là chiếc giỏ gắn trước … xe đạp" (Xe đạp và tiểu thuyết học trò).
