Ngày 25-9, TAND TP.HCM đã tuyên mức án trên với hai bị cáo Huỳnh Ngọc Sĩ và Lê Quả về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Theo tòa, nguyên giám đốc Huỳnh Ngọc Sĩ là người có vai trò quyết định nên phải chịu mức án nặng hơn.
Cố ý chứ không phải thiếu trách nhiệm
Tại phiên tòa, VKS đã bác bỏ toàn bộ lập luận mà luật sư của bị cáo Sĩ đưa ra. Các luật sư nói bị cáo Sĩ chỉ thiếu trách nhiệm và không kiên quyết VKS bảo với quyền hạn của mình, bị cáo hoàn toàn có thể yêu cầu PCI rời khỏi trụ sở PMU Đông Tây nhưng đã không làm. Mặt khác, lập luận rằng hành vi của các bị cáo không còn nguy hiểm cho xã hội nữa cũng không đúng vì các bị cáo đã không chịu chấm dứt, khắc phục hậu quả khi chưa bị phát hiện. Mãi đến đầu năm 2009, lúc cơ quan điều tra vào cuộc, các bị cáo mới chịu khắc phục. Động thái này chỉ được coi là một tình tiết giảm nhẹ mà thôi. VKS truy tố các bị cáo theo khoản 3 Điều 281 BLHS (khung hình phạt từ 10 đến 15 năm tù) cũng hợp lý vì thiệt hại lên đến 1,2 tỷ đồng, thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng.
Một luật sư nói thiệt hại trên không phải của nhà nước vì số tiền này không thuộc ngân sách. PMU Đông Tây chỉ thuê lại nhà của Công ty Quản lý và Kinh doanh nhà TP chứ không phải được nhà nước trực tiếp giao quản lý.
VKS tranh luận lại rằng căn nhà được dùng làm trụ sở của PMU Đông Tây là tài sản nhà nước nên các bị cáo phải có trách nhiệm làm đúng quy định. Mọi khoản thu nhập có được từ việc cho thuê nhà trái mục đích đều phải nộp vào ngân sách chứ không thể tự tiện chia chác. Theo đó, cơ quan bị thiệt hại ở đây chính là UBND TP, còn Công ty Quản lý và Kinh doanh nhà TP không phải là chủ sở hữu mà chỉ là cơ quan được nhà nước giao quản lý tài sản trên. Trước đó, chính UBND TP cũng có công văn yêu cầu cơ quan điều tra thu hồi số tiền thu lợi bất chính để nộp ngân sách.
Ngoài ra, về việc các bị cáo biện hộ rằng cho PCI thuê trụ sở làm việc là có lợi cho cơ quan, đại diện VKS nói: “Tôi đồng ý chuyện này cũng có một số lợi ích nhưng trước khi cho PCI thuê, tại sao các bị cáo không báo cáo lên UBND TP? Tôi dám chắc nếu UBND TP đồng ý thì chắc chắn các bị cáo có công chứ không có tội. Thêm vào đó, nếu PCI không trả tiền thì liệu các bị cáo có cho họ thuê không?”.
Không thể nói là không biết gì
Đồng tình với quan điểm của VKS, tòa nhận định chính bị cáo Sĩ đã giao cho bị cáo Quả thực hiện hành vi phạm tội.
Lời khai của bị cáo Quả hoàn toàn phù hợp với lời khai của những người khác có trong hồ sơ. Theo đó, hầu hết những người trong PMU Đông Tây đều biết chuyện ban giám đốc cho PCI thuê trụ sở và được nhận tiền nên bị cáo Sĩ không thể nói không biết gì. Như vậy có thể kết luận lỗi của bị cáo Sĩ là lỗi cố ý chứ không phải là vô ý như lời bào chữa của phía bị cáo.
Bị cáo Sĩ đã lợi dụng chức vụ và quyền hạn cho PCI thuê lại một phần trụ sở với giá cao hơn nhiều (5.000 USD/tháng) so với số tiền phải trả cho nhà nước (khoảng hai triệu đồng/tháng) để thu lợi bất chính. Hai bị cáo còn tự tiện trích ra 350 triệu đồng chi riêng cho ban giám đốc tiếp khách...
Tòa cũng nhận định số tiền 80.000 USD (1,2 tỷ đồng) PCI trả cho PMU Đông Tây phù hợp với lời khai của bị cáo Quả (trích 350 triệu đồng làm quỹ tiếp khách) và danh sách chia tiền cho cán bộ, công nhân viên mà cơ quan điều tra thu giữ.
Như vậy, hai bị cáo đã làm trái quy định của pháp luật về quản lý tài sản của nhà nước. Trong đó, bị cáo Sĩ là người có vai trò quyết định nên phải chịu mức án nặng hơn. Bị cáo Quả là người có vai trò rất tích cực trong toàn bộ quá trình phạm tội.
Tuy nhiên, tòa cũng xem xét đến công lao đóng góp của hai bị cáo (và cả gia đình) cho quá trình bảo vệ, xây dựng đất nước. Cả hai bị cáo đều lớn tuổi và có nhiều bệnh. Ngoài ra, một số cơ quan còn có đơn xin khoan hồng cho hai bị cáo nên tòa đã xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.
Tòa tuyên các bị cáo phạm tội thuộc khoản 1 Điều 281 BLHS (khung hình phạt là cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ một đến năm năm). Như vậy, bản án của tòa đã hạ xuống hẳn hai khung so với khung hình phạt truy tố là khoản 3 (mức hình phạt từ 10 đến 15 năm tù).
THANH LƯU
