Phóng viên (PV): Thưa đồng chí Tư lệnh, đề nghị đồng chí cho biết tình hình và diễn biến của vụ việc trong ngày 9-5?
Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm: Tình hình trên biển xung quanh khu vực Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD-981 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp. Ngày 9-5, Trung Quốc vẫn sử dụng tới 79 tàu thuộc 6 lực lượng hoạt động tại khu vực. Đặc biệt đáng chú ý là Trung Quốc sử dụng 3 tàu quân sự, trong đó có tàu hộ vệ tên lửa 534, hai tàu tuần tiễu tấn công nhanh 752 và 753. Cùng với đó là 39 tàu chấp pháp, gồm 36 tàu hải cảnh và 3 tàu hải tuần, còn lại là tàu vận tải, tàu dịch vụ dầu khí và tàu cá.
Như vậy, lực lượng của Trung Quốc rất đông. Hành động vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa đã được Trung Quốc lên kế hoạch kỹ, sử dụng số lượng lớn tàu các loại, thường 70 đến 80 tàu mỗi ngày. Hành động khiêu khích của họ rất ngang ngược, thô bạo, tàu Trung Quốc chủ động đâm va, gây thiệt hại cho tàu kiểm ngư và tàu Cảnh sát biển Việt Nam làm nhiệm vụ thực thi luật pháp trên vùng biển Việt Nam. Nghiêm trọng hơn là Trung Quốc sử dụng tàu quân sự vào hành động khiêu khích này. Khi tàu thực thi pháp luật của ta tiến vào ngăn chặn thì họ hung hãn đâm va gây thiệt hại cho tàu của ta, đồng thời phát các nội dung tuyên truyền có tính hăm dọa. Chúng tôi có hình ảnh rõ ràng, chân thực để chứng minh các hành động của họ.
PV: Những hành động của Trung Quốc gây ảnh hưởng thế nào đến chủ quyền của Việt Nam và an ninh hàng hải trong khu vực, thưa đồng chí?
Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm: Việc hạ đặt giàn khoan HD-981 cũng như các hành động khiêu khích, gây căng thẳng của Trung Quốc là nghiêm trọng nhất trong những năm gần đây. Trước đó, Trung Quốc cũng đã có nhiều hành động vi phạm luật pháp Việt Nam và Luật quốc tế trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, nhưng đây là vi phạm nghiêm trọng nhất. Việc Trung Quốc đưa giàn khoan HD-981 và số lượng lớn tàu hộ tống, trong đó có tàu quân sự vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam không những vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng hòa bình, ổn định và an ninh trong khu vực, vi phạm luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982), Tuyên bố về cách ứng xử ở Biển Đông (DOC) và tuyên bố 6 điểm của ASEAN.
Điều đáng nói là hành động của Trung Quốc đã ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh hàng hải. Nếu như xem clip do chúng tôi quay được, các bạn sẽ thấy cả tàu công-ten-nơ, tàu hàng hải đi qua khu vực tàu Trung Quốc đang đâm va vào tàu Việt Nam. Chúng tôi rất lo ngại về tình hình này. Đây là điều mà Việt Nam và cộng đồng quốc tế không mong muốn. Thử đặt câu hỏi, nếu điều này vẫn tiếp diễn thì tình hình sẽ ra sao, chắc chắn an ninh cho tàu thuyền qua lại khu vực này sẽ bị ảnh hưởng lớn.
PV: Trước các hành động của Trung Quốc, lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam đã làm gì và sẽ làm gì để thực thi chức năng, nhiệm vụ?
Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm: Các lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam gồm Cảnh sát biển và Kiểm ngư đã triển khai các biện pháp thực thi pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia. Chúng tôi thực hiện với tinh thần vững vàng nhất, quyết tâm cao nhất để bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ. Chúng tôi thực hiện nhiều biện pháp bảo vệ, thể hiện mình là lực lượng thực thi pháp luật để Trung Quốc phải tôn trọng pháp luật Việt Nam, tôn trọng những điều ước quốc tế mà Việt Nam và Trung Quốc đã công nhận và tham gia. Phương châm của chúng tôi là kiên quyết nhưng kiềm chế. Chúng tôi không hề chủ động đâm vào tàu hải quân, hải cảnh, vào các tàu khác của Trung Quốc. Chỉ có phía Trung Quốc đâm vào tàu thực thi pháp luật của Việt Nam. Chúng tôi có phương tiện đáp trả nhưng đã kìm chế, chủ yếu là tuyên truyền, yêu cầu Trung Quốc tôn trọng luật pháp, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam.
PV: Tại cuộc họp báo tại Bắc Kinh ngày 8-5, phía Trung Quốc đã phủ nhận việc họ sử dụng tàu quân sự, đồng thời còn nói rằng, Việt Nam đã điều tàu có vũ trang đâm tàu thuyền Trung Quốc, sử dụng cả lực lượng người nhái và tung lưới cá, vật cản gây nguy hiểm cho tàu của họ. Đồng chí nói gì về điều này?
Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm: Những điều phía Trung Quốc nói tại họp báo là không đúng. Về tàu quân sự của Trung Quốc, như tôi đã nói, ngày 9-5, Trung Quốc đã sử dụng 3 tàu quân sự tại đây, chúng tôi đã quay clip, chụp ảnh 3 tàu quân sự này. Đây là bằng chứng không thể chối cãi. Hình ảnh tàu Trung Quốc chủ động đâm va tàu Việt Nam cũng đã được công bố. Làm sao có thể nói khác được? Lực lượng tàu của họ bảo vệ giàn khoan rất đông, luôn được chuẩn bị sẵn sàng thay thế nhau hoạt động. Chúng tôi còn phát hiện nhiều tốp máy bay Trung Quốc bay ở độ cao thấp đe dọa tàu Việt Nam, khoảng cách chỉ 200-300m. Tôi cũng xin khẳng định, đến giờ này, tại khu vực chỉ có lực lượng thực thi pháp luật quản lý và bảo vệ vùng biển Việt Nam. Cảnh sát biển và lực lượng Kiểm ngư chủ yếu đấu tranh bằng tuyên truyền pháp lý, bằng các biện pháp nghiệp vụ và cả biện pháp nhân đạo. Nội dung tuyên truyền là khẳng định với các tàu Trung Quốc trên thực địa đây là vùng biển Việt Nam, thuộc quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam, yêu cầu Trung Quốc phải tôn trọng, rút khỏi vùng này không điều kiện, bỏ ngay hành động hung hăng, ngang ngược, ảnh hưởng đến tài sản và lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam.
Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm và các cơ quan chức năng thuộc Bộ tư lệnh Cảnh sát biển cho biết: Trong những ngày vừa qua, đồng bào cả nước đã hướng về, ủng hộ cả tinh thần và vật chất cho lực lượng Cảnh sát biển và Kiểm ngư. Thay mặt lực lượng, Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm cảm ơn các tấm lòng nhân dân cả nước đã quan tâm, động viên và ủng hộ. Toàn lực lượng sẽ đoàn kết, cảnh giác, chấp hành nghiêm mọi chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong thực thi pháp luật Việt Nam trên vùng biển của đất nước; bảo vệ vững chắc chủ quyền, làm mọi biện pháp theo đúng các quy định của pháp luật để bảo vệ chủ quyền và thực thi pháp luật quốc gia trên vùng biển Việt Nam.
*Tựa bài do PLO đặt
Theo QĐND
