Phải có chế tài mạnh với những địa phương giải ngân vốn chậm

Sáng 2-7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có bài phát biểu khai mạc Hội nghị Chính phủ với địa phương đánh giá tình hình kinh tế- xã hội sáu tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ sáu tháng cuối năm.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Ảnh: VGP

Quyết tâm bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ

Thủ tướng cho hay kinh tế thế giới xấu đi do đại dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp trên toàn cầu, trong đó có những đối tác lớn, quan trọng của nước ta. Những ngày gần đây, dịch bệnh có sự lan rộng, chưa dự báo được khi nào kết thúc do chưa có vaccine.

Dịch đã làm hơn 500.000 người tử vong.

Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), kinh tế toàn cầu sẽ sụt giảm 5,2% trong năm nay, trong khi cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2008 chỉ giảm 1,73%. Riêng bình quân toàn khu vực Châu Á âm 1,5%... 

“150 năm qua, chưa bao giờ có sự khủng hoảng y tế dẫn đến khủng hoảng kinh tế toàn cầu lớn như thế. Việt Nam là nước hội nhập sâu rộng, xuất nhập khẩu gấp hai lần GDP nên phải tính toán bước đi, bước làm trong bối cảnh dịch bệnh” - Thủ tướng nói.

Theo người đứng đầu Chính phủ, quý II-2020, Việt Nam chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi dịch bệnh (nhất là tháng 4, 5) nên tăng trưởng chỉ tăng 0,36% (mức thấp nhất trong 30 năm qua), 6 tháng tăng 1,81%; tiêu dùng giảm, xuất khẩu giảm, riêng khách quốc tế giảm 99,3%. Tình hình sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn…

Tuy nhiên, chúng ta sớm đưa ra “mục tiêu kép” để có tăng trưởng dương, đây là chỉ đạo rất quyết liệt. 

Hội nghị tại điểm cầu Hà Nội. Ảnh: VGP

Nhìn về tổng thể, Thủ tướng đánh giá kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, tạo nền tảng quan trọng để phát triển kinh tế; đời sống nhân dân được bảo đảm, đặc biệt thị trường chứng khoán khởi sắc. Nông nghiệp vẫn là bệ đỡ cho nền kinh tế trong giai đoạn khó khăn. Chỉ số sản xuất công nghiệp tiếp tục phục hồi….

Đặc biệt trong tháng 6, chúng ta tổ chức thành công hội nghị cấp cao ASEAN 36.

“Việt Nam một lần nữa nêu rõ chủ quyền và Công ước về Luật Biển 1982. Tôi đã nêu ba lần xung quanh việc thực hiện Công ước luật biển và luật pháp quốc tế, tự do hàng hải của nước ta, của biển Đông chúng ta.

Phiên khai mạc, phiên toàn thể, họp báo quốc tế, tôi đã nêu rõ quyết tâm của Đảng, Nhà nước chúng ta trong bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nước ta” - Thủ tướng nhấn mạnh.

Chế tài mạnh nếu giải ngân chậm

Đặc biệt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận bảy vấn đề quan trọng.

Thứ nhất, mặc dù kinh tế vĩ mô nhìn chung ổn định nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong đó giá dầu thô biến động mạnh, liên tục trong ngày hôm qua bốn lần tăng giá dầu. Giá thịt heo còn ở mức cao. Rủi ro tỉ giá thương mại, đầu tư, tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng, 

Các cấp, các ngành cần nhận diện, xác định rõ rủi ro bên ngoài và bên trong để có biện pháp điều hành hiệu quả, kịp thời. Trong khó khăn của thế giới cũng như trong nước, một lần nữa chúng ta cần khẳng định rõ phải duy trì ổn định kinh tế vĩ mô để nâng cao uy tín chỉ đạo, điều hành, củng cố niềm tin của người dân, doanh nghiệp, thu hút đầu tư, tạo nền tảng cho ổn định và phát triển kinh tế, xã hội.

“Chúng ta đều biết cỗ máy tăng trưởng của Việt Nam ví như cỗ xe tam mã, gồm ba cấu phần quan trọng nhất là đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng. Hội nghị này phải dùng mọi biện pháp để ba con ngựa kéo đạt mục tiêu tăng trưởng cao nhất, để lấy đà cho đất nước, nhất là trong năm nay diễn ra Đại hội Đảng các cấp và Đại hội Đảng toàn quốc vào đầu năm sau” - Thủ tướng nêu rõ.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh riêng vấn đề tăng trưởng, chúng ta có thể đạt tăng trưởng dương, cao nhất nhì thế giới. Tuy nhiên, mức tăng trưởng 1,81% trong sáu tháng đầu năm là mức tăng trưởng thấp. Chúng ta phải thấy được điều này, trong đó có 12 địa phương tăng trưởng âm.

Các "tư lệnh ngành" dự hội nghị. Ảnh: VGP

Thứ hai, về điều hành công cụ chính sách kinh tế vĩ mô, đặc biệt là chính sách tài khoá và tiền tệ, kích cầu… Tinh thần là không chỉ phòng thủ dịch bệnh mà phải tích cực tiến công nhanh và bền vững để phát triển.

“Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, các bộ trưởng phải chỉ đạo tốt hơn, nhất là các địa phương cần hỗ trợ nhiều hơn cho doanh nghiệp. Các tập đoàn lớn của nhà nước, các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã… đều cần môi trường tốt để phát triển thông qua chính sách động viên của chính quyền và chính sách tài khoá, tiền tệ khác của nhà nước” - Thủ tướng nói.

Thứ ba, giải ngân vốn đầu tư công chưa đáp ứng yêu cầu đề ra. Kết quả giải ngân mới đạt 33%, giải ngân vốn ODA rất thấp đạt 10%. Chúng ta có gần 700.000 tỉ đồng, tương đương 3 tỉ USD, nếu giải ngân tốt thì đây là biện pháp kích cầu hiệu quả, tạo động lực cho tăng trưởng sáu tháng cuối năm và đầu năm 2021. 

Thủ tướng yêu cầu Bộ KH&ĐT và các địa phương kiến nghị các giải pháp, chế tài cụ thể… để bảo đảm giải ngân hết số vốn này. Vừa rồi, Bộ Chính trị, Quốc hội cũng đồng ý nếu địa phương nào, ngành nào không giải ngân được vốn đầu tư công, kể cả vốn ODA thì Thủ tướng có quyền điều chuyển từ ngành này, địa phương này sang ngành khác, địa phương khác khi họ có điều kiện giải ngân, không cần đưa ra Quốc hội.

“Phải nóng ruột lên. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh kiểm tra giải ngân ở TP.HCM và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long thấp lắm các đồng chí ạ"- Thủ tướng nói. 

Hôm nay báo Đại đoàn kết đưa một tittle “Giải ngân không được bởi vì giải phóng mặt bằng”. Vậy thì ông bí thư, ông chủ tịch tỉnh phải xắn tay áo lên để giải phóng mặt bằng. 

Khi các đồng chí đề nghị dự án thì rất quyết liệt nhưng gặp giải phóng mặt bằng thì các đồng chí giao cấp dưới, không quan tâm. Tôi xin nói thật chỗ ấy. Tôi biết hết chỗ này. Tại sao nhiều địa phương giải ngân tốt nhưng rất nhiều địa phương lại giải ngân rất chậm. Lần này phải có chế tài mạnh” - Thủ tướng nói.

Thứ tư, trong điều kiện thị trường quốc tế bị thu hẹp, nhu cầu nội địa giảm, chúng ta phải có biện pháp cụ thể gì để mở rộng thị trường quốc tế, thúc đẩy thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng nội địa? Thủ tướng cho rằng đề nghị các bộ, ngành, địa phương đề xuất giải pháp kích cầu nội địa, mở rộng xuất khẩu.

Thứ năm, càng khó khăn, chúng ta càng cần tập trung rà soát các quy định pháp luật, cắt giảm thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cắt giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp.

Đề nghị các bộ, ngành địa phương đề xuất kiến nghị cụ thể, trong đó nêu rõ cần sửa đổi quy định pháp luật nào, cắt giảm thủ tục hành chính nào, cần cơ chế khuyến khích nào mới để tận dụng cơ hội phục hồi phát triển trong điều kiện hiện nay. 

“Đó là một thái độ phục vụ nhân dân, thái độ phục vụ trong phát triển doanh nghiệp các loại hình kinh tế, tìm cách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ cá thể, làng nghề... một chương trình hậu kiểm động viên bà con làm nghề tốt hơn.

Một không khí như vậy mới tạo điều kiện phát triển, còn chúng ta cứ quyền anh, quyền tôi, cứ gây khó khăn khó dễ cho nhà đầu tư, doanh nghiệp, người dân thì không bao giờ tạo được động lực phát triển”- Thủ tướng nêu rõ.

Thứ sáu, chỉ đạo phát triển một số lĩnh vực kinh tế mới như kinh tế ban đêm, kinh tế số, kinh tế đô thị; phát triển nhà ở xã hội, bất động sản, tạo điều kiện cho người dân làm nhà ở…

Thứ bảy, làm thế nào thu hút mạnh mẽ đầu tư xã hội, đầu tư tư nhân, nguồn lực vốn FDI, phát huy hơn nữa vai trò của các địa phương. 

Thủ tướng, Chính phủ hoan nghênh cộng đồng doanh nghiệp năng động, đổi mới phương thức sản xuất kinh doanh, liên kết chặt chẽ nỗ lực vượt khó. Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng chỉ riêng cố gắng của doanh nghiệp chưa đủ mà chính chính quyền phải ra tay hỗ trợ.

Thủ tướng yêu cầu xử nghiêm vi phạm về phòng, chống COVID-19

(PLO)- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa có chỉ đạo về xử lý vi phạm liên quan đến phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

ĐỨC MINH