Không thể khởi tố tội khai báo gian dối

Nhiều chuyên gia cho rằng Thạo không phải là chủ thể của tội này nên đã bị làm oan tới hai lần...

Ngụy biện để né bồi thường oan

Tạm giữ nghi can, ra quyết định khởi tố bị can, lấy lời khai theo thủ tục đối với bị can rồi lập luận là trong thời điểm quyết định khởi tố bị can chưa được phê chuẩn thì nghi can là nhân chứng là hoàn toàn sai trái. Điều 307 BLHS (tội khai báo gian dối) quy định chủ thể của tội này là người giám định, người phiên dịch, người làm chứng. Nhân chứng phải là người biết về hành vi phạm tội của tội phạm. Nội dung khai báo với cơ quan điều tra là về diễn biến hành vi của tội phạm chứ không phải khai báo về hành vi của chính mình. Trong trường hợp này, Thạo không tham gia việc phạm tội, không hay biết về hành vi phạm tội làm sao có thể nói là nhân chứng…

Trong trường hợp này, tư cách của Thạo, ngay cả khi VKS chưa phê chuẩn việc khởi tố bị can thì đang là nghi can, không thể đồng thời là nhân chứng. Hơn nữa, cơ quan điều tra lại bắt giam Thạo, lấy lời khai theo thủ tục đối với nghi can, bị can thì không thể nói Thạo là nhân chứng.

Giải thích của cơ quan tố tụng như thế là sai trái, ngụy biện. Trường hợp này, nếu không xác định được hành vi phạm tội của Thạo thì oan sai đã rõ. Có thể cơ quan tố tụng đang cố tránh né bồi thường oan sai.

Thạc sĩ PHAN ANH TUẤN, Trưởng bộ môn Luật hình sự Trường Đại học Luật TP.HCM

Không thể là nhân chứng

Việc VKSND tỉnh Bình Thuận khởi tố Thạo về tội khai báo gian dối là cực kỳ vô lý. Do Bơ khai ra nên mới dẫn đến việc cơ quan công an bắt giữ Thạo. Như vậy, theo tư duy logic thì tư cách của Thạo là nghi can chứ không thể là nhân chứng được. Về mặt pháp luật, Điều 135 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định lấy lời khai của người làm chứng phải ghi vào biên bản và phải giải thích rõ quyền, nghĩa vụ của người làm chứng. Tuy nhiên, trong hồ sơ vụ án từ thời điểm Thạo bị bắt đến khi VKS phê chuẩn quyết định khởi tố không có bất kỳ biên bản nào thể hiện Thạo là nhân chứng việc này rõ ràng là vi phạm. Các cơ quan tố tụng nên sòng phẳng trong chuyện này. Nếu không chứng minh được Thạo phạm tội thì phải khắc phục sai lầm chứ không nên lấp liếm, phủi trách nhiệm.

Luật sư HOÀNG CAO SANG, Đoàn Luật sư TP.HCM