Tháng 3-2008, bà S. đã nộp đơn ra TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đòi bà L. phải trả lại cho bà một mảnh đất. Tháng 4-2009, TAND tỉnh tuyên bác yêu cầu khởi kiện của bà S., chấp thuận giao toàn bộ diện tích đất tranh chấp cho bà L.
Giao đất cho người nước ngoài
Tại tòa sơ thẩm trên, phía bà S. cho biết gia đình bà khai hoang thửa đất trên từ năm 1950. Sau đó vì hoàn cảnh, gia đình bà phải chuyển đi nơi khác. Bà L. đã đến chiếm giữ đất. Sau giải phóng, gia đình bà đòi lại nhưng không được giải quyết thỏa đáng.
Ngược lại, phía bà L. (mang quốc tịch Úc) cho rằng thửa đất trên bà mua lại của bà S. Việc mua bán có ra xã làm chứng thực. Tuy nhiên, năm 1975, nhà bà bị cháy nên giấy mua bán trên cũng không còn. Nay bà không đồng ý trả lại đất và yêu cầu tòa công nhận bà là chủ sử dụng hợp pháp của mảnh đất nêu trên.
Sau khi nghị án, HĐXX nhận định việc bà S. cho rằng bà L. chiếm thửa đất trên không có căn cứ vững chắc nên không thể chấp nhận. Trong khi đó, lời trình bày của bà L. về việc mua bán đất là có cơ sở nên tòa tuyên bà L. được quyền sử dụng thửa đất trên.
Thấy sai nhưng chưa sửa
Bà S. không đồng ý nên đã kháng cáo. Tuy nhiên, do tuổi cao và thường xuyên phải đi bác sĩ nên bà đã không thể có mặt theo yêu cầu của tòa. Do vậy, sau hai lần tống đạt giấy triệu tập hợp lệ, bà S. vẫn vắng mặt, tháng 9-2009, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM đã đình chỉ xét xử phúc thẩm. Bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có hiệu lực pháp luật.
Tuy nhiên, ngay trong quyết định đình chỉ này, tòa đã kiến nghị giám đốc thẩm xem xét lại bản án sơ thẩm vì có sai lầm trong việc áp dụng pháp luật. Theo tòa, tòa cấp sơ thẩm tuyên giao đất cho bà L., là người nước ngoài, không đúng với quy định. Tuy cấp phúc thẩm thấy sai nhưng theo quy định về giới hạn của việc xét xử, cấp phúc thẩm không có cơ sở để sửa chữa phần sai sót đó...
Đồng thời, sau khi tiếp nhận hồ sơ của bà L. xin làm giấy tờ đất, ngày 22-4, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) cũng có công văn đề nghị TAND Tối cao và VKSND Tối cao xem xét lại bản án sơ thẩm vì xử không đúng. Theo công văn, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp cho người có quốc tịch nước ngoài là chưa phù hợp với quy định của Luật Đất đai.
Thế nhưng dù đã có các kiến nghị như trên nhưng đã hơn một năm vụ án vẫn chưa được cấp có thẩm quyền xem xét lại theo trình tự giám đốc thẩm…
| Cần giám đốc thẩm lại bản án Theo quy định hiện hành, nhà nước chỉ giao đất nông nghiệp (có thu tiền sử dụng đất) hoặc cho thuê đất (thu tiền một lần hoặc thu tiền hằng năm) cho người nước ngoài nếu họ thực hiện các dự án đầu tư trong các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối đã được cơ quan có thẩm quyền xét duyệt. Ở đây, theo tôi, bản án sơ thẩm giao đất như trên là chưa phù hợp với quy định. Kiến nghị của Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Xuyên Mộc là có cơ sở, cấp giám đốc thẩm cần xem xét để khắc phục sai sót này. Thạc sĩ NGUYỄN THỊ KIỀU OANH, |
HỒNG TÚ
