Dan Tucker (giữa) đang dò tìm vị trí hố chôn tập thể các chiến sĩ giải phóng quân Việt Nam ở đèo Phước Tượng.
Dan Tucker nhớ lại “Sau trận chiến đêm 18, rạng sáng 19/6/1969, tại căn cứ pháo binh Tomahawk giữa đèo Phước Tượng, thuộc địa phận xã Lộc Trì và Lộc Thủy (huyện Phú Lộc), cách quốc lộ khoảng 1km, tôi đã cùng các đồng đội chôn cất những chiến sĩ quân giải phóng Việt Nam trong một cái hố. Tất cả chúng tôi bảo với nhau rằng không được lấy bất cứ quân trang, vật dụng nào của các anh”.
Theo Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Thừa Thiên Huế, trong trận đánh căn cứ pháo binh Tomahawk tại đèo Phước Tượng, bộ đội có tổng cộng 27 người hy sinh, chủ yếu là các chiến sĩ đặc công.
Trong cả ngày 20/3 vừa qua, đoàn 5 cựu binh Mỹ do ông Dan Tucker dẫn đầu đã cùng Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Thừa Thiên - Huế và lãnh đạo, nhân dân huyện Phú Lộc đi băng dốc, vạch lá tìm lại địa điểm đã xảy ra cuộc giao chiến cách đây 41 năm.
Sau hơn 5 tiếng đồng hồ tìm kiếm dưới tiết trời nóng như đổ lửa, đoàn đã không ít lần gặp khó khăn khi dò tìm tọa độ và địa hình vì toàn bộ cảnh vật đã thay đổi sau thời gian gần nửa thế kỷ. Cuối cùng, đoàn đã gặp may mắn khi một thành viên tìm thấy hố chôn năm xưa giờ đã phủ lên nhiều tầng lớp đất và cây xanh.
Xúc động, Dan Tucker đã không kìm được nước mắt. Cả đoàn đã thắp hương tưởng nhớ vong linh các chiến sĩ giải phóng tại vị trí hố chôn. Sau đó, Dan đã trao toàn bộ tài liệu liên quan cho các cơ quan chức năng của Việt Nam để tiến hành khai quật sau này. 27 chiến sĩ đang nằm dưới hố chôn tập thế sẽ được quân đội Thừa Thiên - Huế sớm khai quật trong một ngày gần đây.
Được biết, những thước phim tư liệu về chiến tranh Việt Nam do đoàn cựu binh Mỹ (VVA) quay lại đã đến tay Dan Tucker vào cuối năm 2009. “Có một cái gì đó đã thôi thúc tôi phải trở lại chiến trường xưa, giúp gia đình những chiến sĩ giải phóng dũng cảm tìm ra hài cốt con em. Đến Huế, tôi đã đối diện với những hình ảnh, ký ức của chuỗi ngày đau thương xưa kia. Nhưng hơn tất cả, xin cảm ơn đến tỉnh Thừa Thiên - Huế đã cho chúng tôi thực hiện công việc này”, ông tâm sự trước khi rời Huế về Mỹ.
Theo Đại Dương (Dân trí)
