Cảng vụ Vũng Tàu ưu ái “tàu nhà”?

“Môi trường cạnh tranh không lành mạnh, doanh nghiệp bị chèn ép khiến nhiều đội tàu trị giá hàng chục triệu USD phải nằm bờ”. Đó là phản ánh của các doanh nghiệp lai dắt tàu biển về cách làm việc của Cảng vụ Vũng Tàu. Chiều 7-9, Cục Hàng hải Việt Nam (HHVN) đã làm việc với lãnh đạo Cảng vụ Vũng Tàu và bốn doanh nghiệp lai dắt về vấn đề này.

Kẻ ăn không hết, người lần chẳng ra

Bốn doanh nghiệp tham gia buổi làm việc gồm: Công ty Lai dắt tàu biển SP-PSAM; Công ty TNHH Lai dắt Tân Cảng-Cái Mép (TCTC); Công ty Cổ phần Vận tải biển Hải Vân và Công ty TNHH Dịch vụ lai dắt Vũng Tàu (VTT).

Theo các doanh nghiệp SP-PSAM, TCTC và Hải Vân, công suất các đội tàu lai dắt của họ đang sụt giảm nghiêm trọng. Đại diện Công ty SP-PSAM cho biết: Năm 2010, hai chiếc tàu đặc chủng trị giá hàng chục triệu USD của họ hoạt động trên 60% công suất, ký được nhiều hợp đồng với các hãng tàu lớn. Nhưng từ khi xuất hiện hai tàu quốc tịch Mông Cổ là Phú Mỹ 01, Phú Mỹ 10 thuộc VTT, đội tàu của SP-PSAM chỉ hoạt động được 20%-25% công suất. Nhiều khách hàng từ chối tàu của SP-PSAM để chuyển sang dùng dịch vụ của VTT (công ty do người nhà của lãnh đạo Cảng vụ Vũng Tàu điều hành - Pháp Luật TP.HCMngày 22-8 đã phản ánh).

Tương tự, các tàu lai dắt của hai công ty TCTC và Hải Vân phải “nằm bờ” nhiều tháng nay do không có hợp đồng. Đội tàu của TCTC chỉ hoạt động được 30% công suất. Riêng Công ty Hải Vân (trước đây có năm tàu hoạt động) đã phải rút ba tàu đi nơi khác, hai tàu còn lại chỉ hoạt động được 20%-30% công suất.

Tàu lai dắt mang quốc tịch Mông Cổ của VTT chưa hoàn thành thủ tục nhập khẩu. Ảnh: T.TÀI

Trong khi các doanh nghiệp khác khốn đốn thì Công ty VTT lại “phất” lên nhanh chóng. Tại cuộc họp, ông Nguyễn Trường Giang (đại diện VTT) cho biết: VTT đang có năm tàu lai dắt, hoạt động gần 100% công suất, nhiều khi làm không hết việc.

Đáng chú ý, theo các doanh nghiệp thì đội tàu của VTT hầu hết đã quá đát (trên 25 năm tuổi), không đủ điều kiện nhập tịch nên phải treo cờ Mông Cổ. Năng lực lai dắt cũng không trội hơn (nếu không nói là thua kém) các công ty còn lại. Đại diện ba doanh nghiệp đặt vấn đề: Tại sao VTT có thể đưa vào sử dụng ba tàu mang quốc tịch Mông Cổ (gồm Phú Mỹ 01, 06 và 10) đã quá tuổi quy định? Nếu họ muốn nhập loại tàu quá đát để kinh doanh như VTT có được không? Gay gắt hơn, đại diện Công ty SP-PSAM đề xuất không cho hai tàu Phú Mỹ 01 và Phú Mỹ 10 tiếp tục hoạt động trong khu vực cảng.

Cần “làm sạch” môi trường kinh doanh

Từ những vấn đề trên, các doanh nghiệp kiến nghị Cục HHVN sớm làm rõ việc có hay không chuyện lãnh đạo Cảng vụ Vũng Tàu ưu ái VTT, chèn ép các doanh nghiệp khác. Nếu Cục HHVN không làm được thì kiến nghị chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra.

Ông Bùi Thiên Thu, Phó Cục trưởng Cục HHVN, cho biết Bộ GTVT đã giao Cục HHVN điều tra, làm rõ về ba chiếc tàu mang quốc tịch Mông Cổ, báo cáo để Bộ xử lý. Còn việc ông Lê Văn Chiến, Giám đốc Cảng vụ Vũng Tàu, có chèn ép các doanh nghiệp khác hay không thì cần phải có thời gian xác minh mới có kết luận chính thức. Cục HHVN đã thành lập đoàn kiểm tra để làm rõ vấn đề này. Tại buổi họp, ông Thu cũng đề cập đến việc xem xét thành lập hiệp hội lai dắt tàu biển để bảo vệ cho quyền lợi của các doanh nghiệp lai dắt.

Được biết, cơ quan điều tra Bộ Công an đã làm việc với Cục Hải quan Bà Rịa-Vũng Tàu và các doanh nghiệp lai dắt để làm rõ việc trốn thuế của ba chiếc tàu quốc tịch Mông Cổ thuộc VTT. Trước đó, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cũng yêu cầu Cục HHVN tổ chức khảo sát, đánh giá toàn diện năng lực và nhu cầu về hoạt động lai dắt, hỗ trợ tàu biển tại cảng Vũng Tàu. Từ đó có phương án điều phối tàu lai dắt phù hợp thực tế. Ông Trường lưu ý Cảng vụ Vũng Tàu phải nghiêm túc thực hiện việc phân cấp quản lý và cấp phép cho tàu lai dắt hoạt động tại cảng theo đúng quy định của Bộ GTVT.

TẤN TÀI