Cắt não chữa động kinh cho trẻ

Các bác sĩ (BS) Bệnh viện (BV) Nhi đồng 2 (TP.HCM) vừa phối hợp với GS Olivier Delalande và GS Pierre Jallon (BV trẻ em Rothchild, Pháp) phẫu thuật não chữa động kinh cho hai bệnh nhi. Phương pháp phẫu thuật chữa động kinh mở ra nhiều cơ hội cho trẻ động kinh không đáp ứng với điều trị bằng thuốc (uống nhiều thuốc, liều cao nhưng vẫn không khống chế được cơn) giúp các bé có cuộc sống tốt hơn và mang lại niềm vui cho các gia đình.

Các BS Việt Nam và Pháp đang phẫu thuật điều trị động kinh tại BV Nhi đồng 2 (TP.HCM). Ảnh: TÙNG SƠN

Cắt nửa bán cầu đại não

Ngày thứ ba sau mổ, nằm trên giường bệnh khoa Ngoại thần kinh, bệnh nhi A.T. (bốn tuổi, Long An) nằm im, hai mắt tròn xoe nhìn người lạ. Chị Thảo, mẹ bé, cho biết gia đình rất vui vì mấy ngày nay bé không còn co giật nữa.

Lúc lên 10 tháng tuổi, một hôm bé T. vịn thành giường tập đi thì bị hụt chân ngã xuống nền gạch bất tỉnh. Gia đình đưa bé lên BV Chợ Rẫy phẫu thuật lấy máu tụ trong não và sau đó tiếp tục phẫu thuật lấy máu tụ lần nữa. Về nhà đầu bé bắt đầu phù to, có dấu hiệu nhiễm trùng nên trở lại BV Chợ Rẫy mổ và sau đó là chuyển đến BV Nhi đồng 2 điều trị. Sau những lần mổ do chấn thương quá nặng bé bị liệt nửa người bên phải, mắt phải cũng không nhìn thấy.

“Lúc bé đã 29 tháng tuổi, tôi coi trên mạng biết ở ngoài Bắc có ghép tế bào gốc tái tạo tế bào não nên đưa bé ra ghép. Trở về sau một tháng, bé bắt đầu bị động kinh. Ban đầu thì 5-7 cơn/ngày-đêm, sau tăng lên 12 lần và đưa đi cấp cứu tại BV Nhi đồng 2. Bé uống thuốc động kinh và giảm nhiều. Bốn tháng sau, gia đình tiếp tục đưa bé ra ngoài Bắc ghép tế bào gốc, trở về một tháng sau bé lại động kinh. Bé trở lại BV Nhi đồng 2 điều trị” - chị Thảo kể.

“Kết quả chẩn đoán cho thấy ổ thương tổn do chấn thương sọ não lần trước gây ra động kinh. Bé được chỉ định cắt nửa bán cầu đại não bị tổn thương nhằm điều trị tình trạng động kinh kháng trị” - TS-BS Trương Quang Định, Phó Giám đốc BV Nhi đồng 2, cho biết.

Chị Thảo chia sẻ: “Mổ xong thấy cháu không lên cơn, BS nói hy vọng là cháu khỏe và mắt được nhìn thấy. Lâu lâu cháu kêu được tiếng “ba”, thấy thương lắm!”.

Giường bệnh bên cạnh, bé Q.G. (sáu tuổi, huyện Nhà Bè, TP.HCM) cũng vừa được phẫu thuật trị động kinh. Chị Trương Diễm Khanh, mẹ bé, cho biết lúc mới sinh bé bị sứt môi nhẹ và năm tháng tuổi đã bị động kinh 20-30 cơn/ngày-đêm. Mặc dù lên sáu tuổi rồi nhưng do bị động kinh nên bé chẳng nói được. “Chăm con động kinh vất vả lắm. Bé đã được điều trị sáu năm nay mà không hết. Bé mới được mổ xong, hy vọng là bé sẽ hết động kinh” - chị Khanh chia sẻ.

Theo TS-BS Định, bé G. bị động kinh kháng trị và chậm phát triển tâm thần - vận động. Bé đã được điều trị phối hợp 3-4 loại thuốc chống động kinh liều cao nhưng vẫn không kiểm soát được cơn. Các BS đã chỉ định mổ cắt mối liên kết giữa hai bán cầu đại não với hy vọng sẽ làm giảm số cơn và độ nặng của cơn động kinh.

Định vị chính xác ổ động kinh

BS Đặng Đỗ Thanh Cần, Trưởng khoa Ngoại thần kinh, BV Nhi đồng 2, cho rằng nhu cầu phẫu thuật chữa trị cho trẻ bị động kinh kháng trị thuốc ở BV Nhi đồng 2 rất cao. Từ năm 2014, BV hợp tác với trung tâm phẫu thuật động kinh ở Pháp và mới đây đã mời hai giáo sư đầu ngành của Pháp qua khám cho trẻ và chọn hai bé thực hiện phẫu thuật.

Theo BS Cần, phẫu thuật động kinh có rất nhiều loại khác nhau tùy theo tuổi, loại cơn, độ nặng của cơn; đặc biệt là tùy thuộc vào độ thương tổn trên não. Nếu định vị chính xác ổ động kinh nằm ở một hoặc vài vị trí có thể cắt thương tổn gây động kinh và bệnh nhân sẽ hết động kinh.

“Trước đây người ta nghĩ động kinh sẽ không điều trị được và đeo đẳng bệnh suốt đời. Tuy nhiên, nếu cơn động kinh xảy ra dày đặc thì ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của bệnh nhân, ảnh hưởng đến phát triển trí tuệ và vận động nghiêm trọng. Do vậy, phẫu thuật cho trẻ động kinh kháng thuốc cần được thực hiện sớm. Nếu can thiệp sớm, 2-3 năm từ lúc khởi bệnh thì bé phát triển và hòa nhập cuộc sống gần như bình thường” - BS Cần nói.

 Đào tạo êkíp điều trị động kinh

Chắc chắn thời gian tới bệnh nhi cần phẫu thuật trị động kinh sẽ tìm đến BV tăng lên. Hiện tại BV có trên 20 trẻ bị kháng trị. Do vậy, BV đang tính toán đào tạo êkíp điều trị động kinh nội, ngoại khoa phối hợp. BV sẽ khởi đầu bằng những ca đơn giản trước, hy vọng 5-10 năm tới BV sẽ làm được nhiều loại phẫu thuật động kinh.

ThS-BS ĐẶNG ĐỖ THANH CẦN, Trưởng khoa Ngoại Thần kinh, BV Nhi đồng 2 (TP.HCM)

Họ đã nói

Tại Việt Nam, đã có một số trung tâm đã thực hiện trên người lớn, tuy vậy đây là lần đầu tiên phẫu thuật điều trị động kinh được thực hiện trên trẻ em tại các tỉnh phía Nam.

TS-BS TRƯƠNG QUANG ĐỊNH, Phó Giám đốc BV Nhi đồng 2 (TP.HCM)

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm