Ngày 27-4, Bí thư thường trực Bộ Ngoại giao Thái Lan Sihasak Phuangketkaew thông báo bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN đã đồng ý họp kín để thống nhất lập trường về tranh chấp biển Đông trước cuộc gặp với Trung Quốc dự kiến vào tháng 8 tới để đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC).
Ông cho biết Thái Lan sẽ tổ chức cuộc họp vào cuối tháng 7 hoặc đầu tháng 8 tới. Báo Bangkok Post (Thái Lan) cho biết đề xuất về cuộc họp cấp bộ trưởng Ngoại giao đã được Thái Lan đưa ra tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 22 mới rồi tại Brunei.
Ông Sihasak Phuangketkaew nhấn mạnh ASEAN không có ý định đối đầu với Trung Quốc nhưng cần phải có lập trường chung để giữ mối quan hệ mang tính xây dựng.
Cùng ngày, người phát ngôn tổng thống Philippines lên tiếng bác bỏ kêu gọi hôm trước đó của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đòi Philippines rút hết dân và trang thiết bị khỏi các đảo và bãi đá ngầm Philippines đang tranh chấp với Trung Quốc tại biển Đông.
Các tàu hải giám Trung Quốc vào lãnh hải quần đảo Senkaku/Điếu Ngư hôm 23-4. Ảnh: AP
Hãng tin GMA News (Philippines) dẫn lời người phát ngôn cho biết trong khi chờ đợi phán quyết của tòa án trọng tài quốc tế trong vụ Philippines kiện Trung Quốc về tranh chấp ở biển Đông, Philippines sẽ tiếp tục thực thi chủ quyền ở các khu vực Philippines đang quản lý.
Cũng trong ngày 27-4, báo Phil Star (Philippines) đưa tin hôm 25-4, Tư lệnh hải quân Philippines Jose Luis Alano đã hội đàm với Tư lệnh tác chiến của hải quân Mỹ Jonathan Greenert tại Lầu Năm Góc để thảo luận về tình hình an ninh biển Đông và hợp tác hải quân.
Tại hội đàm, Tư lệnh Jose Luis Alano đã chỉ trích các cuộc tập trận của hải quân Trung Quốc hồi tháng trước ở biển Đông và việc Trung Quốc triển khai các tàu chính phủ ở biển Đông. Ông đánh giá đó là hành động gây hấn và quá đáng.
Liên quan đến tình hình biển Hoa Đông, báo Jiji Press (Nhật) đưa tin hôm 26-4, tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh tuyên bố quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là vấn đề về chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc, do đó quần đảo này cũng là lợi ích cốt lõi của Trung Quốc. Đây là lần tiên một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc công khai khẳng định quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là lợi ích cốt lõi của Trung Quốc.
Trong ngày 26-4, tại Bắc Kinh, Cục trưởng Cục Chính sách quốc phòng (Bộ Quốc phòng Nhật) Hideshi Tokuchi đã hội đàm với Cục trưởng Cục Đối ngoại Bộ Quốc phòng Trung Quốc Quan Du Phi. Hai bên thảo luận các biện pháp cải thiện trao đổi thông tin giữa hai nước trong trường hợp có tình huống khẩn cấp do đối đầu ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Đây là cuộc gặp quan chức quốc phòng cao cấp đầu tiên giữa hai nước từ khi Nhật quốc hữu hóa quần đảo Senkaku/Điếu Ngư hồi tháng 9-2012. Nội dung chi tiết của cuộc hội đàm không được tiết lộ nhưng một quan chức trong phái đoàn Nhật cho biết Cục trưởng Hideshi Tokuchi đã kêu gọi Trung Quốc sớm xây dựng cơ chế liên lạc trên biển song phương nhằm quản lý khủng hoảng hàng hải.
| Báo Asahi Shimbun (Nhật) ngày 27-4 đưa tin hôm trước đó, nội các Nhật đã thông qua kế hoạch năm năm về chính sách đại dương. Nội dung kế hoạch gồm: - Tăng cường giám sát các vùng biển bằng cách tổ chức lại và trang bị máy bay và tàu cho lực lượng phòng vệ và cơ quan tuần duyên. Cải thiện vấn đề chia sẻ thông tin và tăng cường tập luyện giữa hai lực lượng này. Xử lý thích đáng đối với tàu nước ngoài đi vào và neo đậu ở lãnh hải Nhật mà không có lý do khẩn cấp. Xây dựng các cơ sở hạ tầng cảng biển ở các đảo xa. |
LÊ LINH
