Ukraine có triển khai vũ khí của Mỹ chống lại Nga?

Theo trang tin Politico, trong lúc Nga đang tập trung binh sĩ ở mức đông nhất tại biên giới Ukraine kể từ năm 2014, câu hỏi dành cho Kiev bây giờ là: Đã đến lúc sử dụng vũ khí mua từ Mỹ vào thực địa chưa?

Ukraine mua lượng lớn tên lửa Javelin từ Mỹ

Ukraine đã mua 210 tên lửa chống tăng Javelin cùng 37 bệ phóng từ Mỹ hồi năm 2018 với giá khoảng 47 triệu USD. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đã phê duyệt việc bán lô thứ hai gồm 150 tên lửa và 10 bệ phóng vào cuối năm 2019. Nhưng cùng với đó là nhiều hạn chế trong việc sử dụng những tên lửa này, bao gồm việc cất trữ ở miền tây Ukraine, cách xa chiến tuyến.

Một binh sĩ đang sử dụng tên lửa Javelin. Ảnh: REUTERS

Javelin là một loại tên lửa vác vai có sử dụng thiết bị dẫn đường hồng ngoại để nhắm và tiêu diệt xe tăng ở cự ly xa khoảng 4,8 km.

Tổng thống Mỹ Donald Trump là người đầu tiên phê duyệt việc bán vũ khí cho Ukraine, sau khi người tiền nhiệm của ông - Tổng thống Barack Obama từ chối yêu cầu này do lo ngại rằng việc cung cấp vũ khí gây chết người cho Kiev sẽ kích động Moscow.

Ông Wess Mitchell - một quan chức Ngoại giao cấp cao thời chính quyền Tổng thống Trump, phụ trách giám sát các vấn đề ở châu Âu và lục địa Á-Âu, đã nhấn mạnh rằng Javelin và các vũ khí sát thương khác được thiết kế không phải để đi gây chiến mà để ngăn chặn Moscow xâm phạm lãnh thổ Ukraine.

Dù Washington có thúc giục Kiev chỉ sử dụng tên lửa Javelin cho mục đích phòng vệ và yêu cầu cất trữ ở nơi an toàn cách xa vùng xung đột, thì trên thực tế, không có rào cản địa lý đối với việc triển khai tên lửa. Điều đó có nghĩa là quân đội Ukraine có thể vận chuyển, phân phối và sử dụng tên lửa bất cứ lúc nào.

“Javelin là vũ khí phòng thủ và Mỹ kỳ vọng Ukraine sẽ triển khai chúng một cách có trách nhiệm, có chiến lược khi cần phòng vệ chính đáng” - người phát ngôn Lầu Năm Góc Mike Howard cho biết.

Nga bất ngờ điều quân tới biên giới Ukraine. Ảnh: REUTERS

Theo một nguồn tin, nếu Javelin được điều chuyển thì cũng không có nghĩa là chúng sẽ được sử dụng. Theo ước tính của Kiev, tình hình hiện tại chưa đến mức phải sử dụng loại vũ khí này. Lằn ranh đỏ sẽ là khi xe tăng Nga tiến vào lãnh thổ Ukraine.

Động thái hiện tại của Nga ở Đông Âu chính là lý do mà tên lửa Javelin được tạo ra, theo hai cựu quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ.

Tổng thống Ukraine chưa nghĩ đến việc này

Một quan chức thân cận với Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky tiết lộ rằng phía tổng thống chưa có bất kỳ quyết định chính thức nào về việc điều chuyển và triển khai tên lửa Javelin. Tổng thống Zelensky đang mong muốn giảm leo thang căng thẳng, vậy nên ông sẽ không có khuynh hướng chuyển vũ khí về phía đông.

Giới chức cấp cao của Ukraine không cho rằng việc tập trung quân ở biên giới đồng nghĩa với việc Nga đang lên kế hoạch xâm lược. Thực tế là các hoạt động chuyển quân đã diễn ra công khai và kéo dài trong hơn hai tuần. Moscow có thể chỉ là đang phô diễn để tạo uy thế với chính quyền Biden. Dù vậy, các quan chức Ukraine vẫn lo rằng xung đột có thể bất ngờ leo thang nghiêm trọng.

Ít nhất 7 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng kể từ cuối tháng trước trong bối cảnh bạo lực gia tăng ở khu vực Donbass - nơi quân đội chính phủ Ukraine chiến đấu với phe ly khai do Nga hậu thuẫn kể từ năm 2014.

Hôm 12-4, các ngoại trưởng nhóm G-7 đã lên án và bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về việc Nga điều quân ở biên giới Ukraine. Tuyên bố chung viết rằng: “Những cuộc chuyển quân quy mô lớn mà không thông báo trước chính là hành động đe dọa và gây mất ổn định. Chúng tôi kêu gọi Nga ngừng các hành động khiêu khích và ngay lập tức giảm leo thang căng thẳng đúng với nghĩa vụ quốc tế của mình".

Cũng trong tháng này, đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Ukraine - ông Zelensky đã lần đầu tiên trao đổi với nhau. Nhà Trắng cho biết ông Biden “tái khẳng định sự ủng hộ vững chắc của Mỹ đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine trước sự gây hấn liên tục của Nga ở Donbass và Crimea”.

Kể từ năm 2014, Mỹ đã hỗ trợ an ninh cho Ukraine thông qua hai đơn đặt hàng tên lửa Javelin cùng các thiết bị quân sự khác, tổng trị giá 2 tỉ USD. Tổng thống Biden cũng vừa phê duyệt khoản viện trợ vũ khí trị giá 125 triệu USD để giúp nước này bảo vệ biên giới, bao gồm hai tàu tuần tra có vũ trang và radar phản pháo.

Jim Townsend, một quan chức Lầu Năm Góc dưới thời Obama, nhận định rằng: “Nếu người Nga đang dự tính điều gì đó và không xâm nhập phòng tuyến của Ukraine bằng tăng bọc thép như thông thường mà thay bằng “lính phòng vệ mặc đồ xanh” thì tên lửa Javelin sẽ không có tác dụng”.

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm