Trung Quốc hứng thêm chỉ trích vì làm áp lực lên ASEAN

Ngày 16-6, nhiều nhà ngoại giao ASEAN đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc làm áp lực để ASEAN phải rút tuyên bố chung trong hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc tại Vân Nam (Trung Quốc) ngày 12-6 vừa qua.

Một nửa nội dung tuyên bố chung là nói về biển Đông, nêu rõ việc cải tạo biển Đông là nguồn cơn gây căng thẳng, lo ngại các diễn biến này sẽ phá hủy hòa bình, an ninh và ổn định khu vực.

Trung Quốc hứng thêm chỉ trích vì làm áp lực lên ASEAN ảnh 1
Trung Quốc xây đường băng trái phép trên Đá Chữ Thập. (Ảnh: CSSI)

Tuyên bố chung được Malaysia công bố sau hội nghị nhưng lại rút lại vài giờ sau đó chỉ với lý do để “chỉnh sửa khẩn”. Theo AFP, diễn biến này đã khiến nhân vật tham gia hội nghị bất ngờ và đưa ra nhiều giải thích.

Nói với AFP, một nhà ngoại giao ASEAN giấu tên có mặt tại hội nghị cho rằng Trung Quốc đã làm áp lực lên một số nước ASEAN để các nước này rút lại sự ủng hộ với tuyên bố chung.

Báo Strait Times (Singapore) ngày 16-6 nhận định tuyên bố chung của ASEAN “đã bị Trung Quốc đánh chìm bằng việc vận động các nước ASEAN thân thiết với mình phong tỏa nó”.

“Việc Malaysia công bố tuyên bố chung là một biểu hiện của sự thất vọng cùng cực của năm thành viên ban đầu của ASEAN (Thái Lan, Indonesia, Singapore, Malaysia, Philippines) và Việt Nam với thái độ thô lỗ và kiêu căng của Trung Quốc” - Strait Times dẫn lời một quan chức ASEAN không nêu tên.

Trung Quốc hứng thêm chỉ trích vì làm áp lực lên ASEAN ảnh 2
Tàu chiến Trung Quốc tập trận gần quần đảo Hoàng Sa hồi tháng 5. (Ảnh: DAILY MAIL)

Trong ngày 16-6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose cho biết: “Vào thời điểm hội nghị kết thúc đã có một sự thống nhất giữa các bộ trưởng ngoại giao ASEAN về ngôn ngữ trong tuyên bố chung của ASEAN cũng như đồng ý sẽ công bố tuyên bố”.

Tuy nhiên, theo ông Jose, sau khi hội nghị kết thúc thì tuyên bố chung bị rút lại, và phần lớn các bộ trưởng ngoại giao ASEAN trong đó có Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Jose Rene Almendras quyết định không nấn ná nữa mà nhanh chóng rời hội nghị bỏ về nước.

Ông Jose không chỉ trích trực tiếp Trung Quốc, tuy nhiên khẳng định việc công bố tuyên bố chung ban đầu của Malaysia không phải là một sự nhầm lẫn. Indonesia ngày 15-6 nói rằng nói Malaysia công bố tuyên bố chung là nhầm lẫn, thực chất đó chỉ là một “hướng dẫn truyền thông”.

Khi được hỏi về lý do tại sao Malaysia công bố tuyên bố chung, ông Jose cho rằng “Thời điểm đó rõ ràng có sự đồng lòng giữa ASEAN là sẽ đưa ra tuyên bố chung đó. Vì thế lúc Malaysia công bố tuyên bố là có sự thống nhất của ASEAN.”

Về phần mình, ngày 15-6, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng sở dĩ ASEAN rút lại tuyên bố chung vì không đạt được sự đồng lòng. “Rõ ràng là nếu ASEAN muốn đưa ra một tuyên bố chính thức thì tuyên bố đó phải dựa trên sự đồng lòng.”

Lào hiện đang là nước chủ tịch ASEAN. Năm 2012 các bộ trưởng ngoại giao ASEAN lần đầu tiên không thể thông qua tuyên bố chung sau hội nghị thường niên ở Campuchia mà nguyên nhân theo chỉ trích của Philippines là do nước chủ nhà Campuchia chịu thua áp lực của Trung Quốc.

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm