Ngày 30/6, chiến dịch chống tham nhũng do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát động đã bắt được “con hổ” to nhất từ trước tới nay khi một viên tướng cấp cao bị khai trừ khỏi Đảng Cộng sản và bị truy tố với các tội danh tham nhũng.
Cựu Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Từ Tài Hậu là quan chức cấp cao nhất của quân đội Trung Quốc từ trước tới nay bị tước đảng tịch và truy tố với tội danh nhận tiền, quà cùng các lợi ích khác để thăng quân hàm cho các sĩ quan cấp dưới. Viên tướng này đã bị giao cho tòa án binh điều tra, xét xử trong một vụ án làm chấn động giới quân sự nước này.
Thượng tướng Từ Tài Hậu, cựu Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc
Cùng bị bắt và khai trừ đảng với Từ Tài Hậu đợt này còn có 3 quan chức cấp cao khác, trong đó có một thứ trưởng Bộ Công an, tất cả đều bị truy tố với tội danh tham nhũng.
Từ khi lên nắm quyền vào năm 2012, Tập Cận Bình đã thề sẽ loại trừ nạn tham nhũng, một tệ nạn khiến dư luận giận dữ và đe dọa đến quyền lực của đảng. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia phân tích cho rằng chiến dịch “đả hổ, bắt ruồi” này của ông Tập nhằm mục đích vô hiệu hóa cựu Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị Chu Vĩnh Khang, người đã về hưu vào năm 2012 để nhường lại quyền lực cho thế hệ lãnh đạo trẻ hơn.
Tất cả những nhân vật “tai to mặt lớn” bị khai trừ đảng lần này đều là những nhân vật thân cận với Chu Vĩnh Khang. Từ thực tế trên, chuyên gia phân tích chính trị Willy Lam thuộc Đại học Hong Kong cho rằng ông Tập đang đi những nước cờ cuối cùng để khai trừ đảng đối với Chu Vĩnh Khang. Trước đây, trong dư luận đã rộ lên tin đồn rằng ông Chu đã bị bắt giữ, tuy nhiên cho đến nay Trung Quốc chưa đưa ra bất cứ lời xác nhận chính thức nào đối với thông tin này.
Giáo sư Lam cho biết: “Chu Vĩnh Khang là một đối thủ chính trị của Tập Cận Bình. Chu chính là người đã phản đối Tập ngồi vào chiếc ghế Tổng Bí thư. Tôi cho rằng chiến dịch chống tham nhũng này là một cuộc đấu đá quyền lực.”
Từ Tài Hậu là viên thượng tướng đầu tiên của quân đội Trung Quốc bị bắt giữ kể từ sau cuộc Cách mạng Văn hóa cho tới nay. Trong hệ thống chỉ huy quân sự, tướng Từ Tài Hậu là sĩ quan cấp cao nhất và chỉ đứng sau cựu Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, Chủ tịch Quân ủy Trung ương.
Theo giáo sư Lam, ông Tập Cận Bình đã giành được sự ủng hộ của cựu Chủ tịch Hồ Cẩm Đào và Giang Trạch Dân để truy tố tướng Từ Tài Hậu. Vị giáo sư này cho rằng ban đầu ông Giang Trạch Dân đã phản đối, nhưng sau đó lại gật đầu “vì một đảng trong sạch, họ phải loại bỏ những tế bào ung nhọt”.
Ông Từ Tài Hậu và cựu Bí thư Trùng Khánh Bạc Hy Lai
Giáo sư Lam cho rằng tướng Từ Tài Hậu “ngã ngựa” là do lòng tham vô đáy và số tiền khổng lồ mà ông này đã vơ vét trong quá trình đương chức.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, trong thời kỳ tướng Từ Tài Hậu đương chức, tình trạng “mua quan bán chức” trong quân đội Trung Quốc diễn ra tràn lan ở mọi cấp độ, khiến nhiều sĩ quan, nhất là các cán bộ sơ cấp và trung cấp bức xúc.
Có thông tin cho biết, trong thời kỳ này, rất nhiều quyết định thăng quân hàm, bổ nhiệm chức vụ trong quân đội được mua bán bằng tiền. Quân hàm của các sĩ quan cấp thấp có thể có giá từ 10.000 đến 20.000 USD trong khi cấp tướng lên đến vài trăm ngàn USD.
Quyết định khai trừ đảng đối với Từ Tài Hậu được đưa ra sau nhiều tháng dư luận đồn đoán rằng viên tướng 71 tuổi này đã bị lôi ra khỏi giường bệnh ở Bắc Kinh và bị đem đi giam giữ. Người ta cho rằng vợ con và một thư ký của ông này hiện cũng đã bị bắt giam.
Tân Hoa Xã dẫn thông báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc nhấn mạnh: “Bất kỳ ai, dù quyền chức tới đâu, cũng sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc nếu vi phạm kỷ luật Đảng và luật pháp. Chúng tôi sẽ không bao giờ thỏa hiệp hay khoan hồng.”
Theo ông Zhang Lifan, chuyên gia chính trị ở Bắc Kinh cho rằng sự sụp đổ của một viên tướng như Từ Tài Hậu chứng tỏ “giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ còn có những nước cờ táo bạo hơn nữa”, và “nhiều nhân vật quân sự nữa sẽ bị sờ gáy trong chiến dịch chống tham nhũng”.
Ngoài Từ Tài Hậu, còn ba quan chức cấp cao của Trung Quốc bị khai trừ khỏi đảng đợt này là cựu Chủ tịch Ủy ban kiểm soát và quản lý tài sản nhà nước Trung Quốc Tưởng Khiết Mẫn, cựu phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc Vương Vĩnh Xuân và cựu Thứ trưởng Bộ Công an Trung Quốc Lý Đông Thắng.
