Thổ Nhĩ Kỳ bất động: hàng ngàn người sẽ mất mạng trong tay IS?

Đặc phái viên Liên Hợp Quốc (LHQ), ông Staffan de Mistura nói rằng cùng với kết quả thất bại của các sứ giả LHQ trong sứ mệnh bảo vệ hòa bình, Kobani có thể phải chịu chung số phận với thị trấn Srebrenica của Bosnia, nơi 8.000 người Hồi giáo đã bị giết bởi người Serbia vào năm 1995. Đây là tội ác dã man nhất của châu Âu kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai.

Thảm họa nhân đạo 

Ông Mistura nói thêm: "Nếu ác mộng này thực sự diễn ra, 12.000 người, chưa kể binh lính, nhiều khả năng sẽ bị tàn sát.” Hiện 700 người dân chủ yếu là người già đang bị mắc kẹt trong thị trấn và 12.000 dân thường đã rời khỏi trung tâm, nhưng không được phép vượt qua biên giới vào Thổ Nhĩ Kỳ.

Hoàn cảnh khốn khổ của đa phần người Kurd sinh sống tại Kobani đã châm ngòi cho cuộc bạo loạn đường phố tồi tệ nhất trong nhiều năm qua ở Thổ Nhĩ Kỳ, nơi hiện đang có khoảng 15 triệu người Kurd định cư. 

 Máy bay chiến đấu F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Internet

Kể từ hôm thứ ba (7-10), số lượng người Kurd Thổ Nhĩ Kỳ chống đối chính phủ Tổng thống Tayyip Erdogan đã tăng lên nhanh chóng. Họ cáo buộc chính quyền làm ngơ khi thân nhân của họ bị giết. 

Ít nhất 31 người đã thiệt mạng trong 3 ngày bạo loạn trên khắp vùng lãnh thổ Đông Nam, nơi chủ yếu người Kurd sinh sống. 2 cảnh sát đã bị bắn chết trong các cuộc ám sát cảnh sát trưởng của người biểu tình.
Cuộc giao tranh ác liệt giữa các chiến binh IS và các lực lượng người Kurd trên đường phố Kobani có thể được nghe thấy từ bên kia biên giới. Trên trời, máy bay chiến đấu gầm rú còn rìa phía tây của thị trấn thì bị không kích bởi các máy bay liên quân do Mỹ cầm đầu. 
Dù Washington đã tăng số lượng các đợt ném bom nhắm vào các mục tiêu của Nhà nước Hồi giáo tự xưng nhưng  vẫn không đủ để cứu thành phố thoát khỏi bi kịch. 
"Thực tế thảm hại" 
Đại diện Ban cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ, ông Tony Blinken phát biểu rằng: "Trọng tâm của chúng tôi ở Syria chỉ là làm suy giảm khả năng của IS”. 
"Thực tế là trong quá trình triển khai, sẽ có những khu vực như Kobani, chúng tôi có khi không thể thực hiện chiến dịch một cách hiệu quả." 
Ông Blinken nói rằng, Nhà nước Hồi giáo tự xưng đã kiểm soát khoảng 40% thị trấn Kobani. Cơ quan giám sát Nhân quyền Syria đã theo dõi cuộc chiến và cũng đưa ra tỉ lệ ước tính tương tự. Đồng thời ông cho biết thêm các chiến binh IS đã chiếm giữ khu vực trung tâm hành chính, nơi được xem là "khu phố an ninh". 

Ông Ocalan Iso, đại diện ban chỉ huy của các lực lượng người Kurd bảo vệ thị trấn, nói với Reuters rằng các chiến binh IS vẫn đang bắn phá khu vực trung tâm và chưa có dấu hiệu nào chứng tỏ họ sẽ tạm ngưng.

Số phận những người dân tị nạn sẽ ra sao khi trước mặt không thể qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, sau lưng IS tấn công Kobani. Ảnh: Internet 

"Nhiều cuộc đụng độ khốc liệt đã diễn ra và họ đang ném bom trung tâm của Kobani từ xa”. Ông cũng kêu gọi Mỹ và đồng minh cần phải thực hiện nhiều hơn nữa các cuộc không kích. 

Hoa Kỳ đã và đang xây dựng một liên minh quân sự để chống lại IS, việc này đòi hỏi cần phải can thiệp vào cả Iraq và Syria, những nước có nhiều cuộc nội chiến đa sắc tộc phức tạp. 

Sự chú ý của quốc tế đã tập trung vào Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên của NATO với quân đội lớn nhất trong khu vực, đã cho phép 1,2 triệu người Syria tị nạn, bao gồm 200.000 người từ Kobani trong vài tuần trở lại đây. 

Cho đến nay, ông Erdogan đã từ chối tham gia liên minh quân sự chống lại IS hay sử dụng vũ lực để bảo vệ Kobani. "Chúng tôi muốn thỉnh cầu các nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ ...ít nhất cũng cho phép tình nguyện viên và các thiết bị của họ có thể tiến vào thành phố với mong muốn góp sức vào hành động tự vệ", đặc phái viên LHQ, ông Mistura cho biết tại Geneva. 

"Chiến đấu đến hơi thở cuối cùng" 

Các cuộc nổi dậy của người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ khiến chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ giận dữ. Chính phủ cáo buộc các nhà chính trị lãnh đạo người Kurd lợi dụng tình hình ở Kobani để gây mất trật tự công cộng tại Thổ Nhĩ Kỳ, phá hoại tiến trình hòa bình mong manh của nước này.

 Khói lửa mịt mù sau trận tập kích không quân do Mỹ dẫn đầu vào thị trấn Kobani hôm 10/10. Ảnh: Reuters

Cuộc nổi dậy của Người Kurd Thổ Nhĩ Kỳ đã kéo dài nhiều thập kỷ, khiến ít nhất 40.000 người đã thiệt mạng. Thỏa thuận ngừng bắn năm ngoái đã trở thành một trong những thành tựu quan trọng trong thập kỷ nắm quyền của ông Erdogan. Tuy nhiên, Thủ lĩnh Phong trào Công nhân người Kurd (PKK) Abdullah Ocalan cho biết tiến trình hòa bình sẽ không thể tồn tại nếu Thổ Nhĩ Kỳ bỏ rơi người dân Kobani. 

Trong bài phát biểu trên truyền hình hôm thứ Sáu, ông Erdogan cáo buộc các nhà lãnh đạo người Kurd đã "kêu gọi bạo lực theo cách không thể chấp nhận được. Tiến trình hòa bình không có nghĩa là Chính phủ phải chịu đựng các hành động bất hợp pháp", ông nói. 

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm