Ngày 21-8, bà Bộ trưởng Giao thông Vận tải Tây Ban Nha Magdalena Alvarez thông báo: Trong vụ tai nạn máy bay hôm 20-8 tại sân bay quốc tế Barajas ở thủ đô Madrid, tổng cộng có 153 người chết, 19 người còn sống sót.
Bi kịch thảm khốc
Chuyến bay mang số hiệu JK 5022 của Hãng hàng không Spanair xuất phát từ Madrid bay đến TP Las Palmas thuộc quần đảo Canaria (một khu vực tự trị của Tây Ban Nha ngoài khơi bờ biển Tây Phi).
Theo thông tin ban đầu, lửa bùng lên ở động cơ bên trái lúc máy bay chuẩn bị cất cánh hoặc ngay khi cất cánh. Sau đó, máy bay chạy chệch sang bên phải và bổ nhào xuống đất bốc cháy dữ dội. Máy bay vỡ tan tành, chỉ còn phần đuôi nguyên vẹn.
Thi thể nạn nhân văng rải rác khắp nơi. Phần lớn thi thể bị thiêu cháy không thể nhận dạng. Ngay sau đó, hàng chục xe chữa cháy và máy bay trực thăng được điều động dập tắt đám cháy. Hai tiếng sau đám cháy mới được khống chế.
Những người bị thương được xe cứu thương và máy bay trực thăng chuyển đến ít nhất năm bệnh viện. Một nhà xác dã chiến được dựng lên tại trung tâm hội nghị chính của Madrid. Xe chở xác hoạt động liên tục trong đêm 20-8. Hiện nay, sân bay Barajas đã hoạt động trở lại bình thường.
Hãng hàng không Spanair cho biết tổng số hành khách và đội bay gồm 172 người, trong đó có 20 trẻ em. Toàn bộ đội bay đều thiệt mạng. Hầu hết hành khách là khách du lịch. Phần lớn là người Tây Ban Nha, có một số là người nước ngoài.
Cả thế giới chia buồn
Đây là thảm họa hàng không thảm khốc nhất trong vòng 25 năm qua ở Tây Ban Nha. Chính phủ Tây Ban Nha đã tuyên bố quốc tang ba ngày, bắt đầu từ ngày 21-8.
Nghe tin tai nạn, Thủ tướng Tây Ban Nha Jose Luis Rodriguez Zapatero đã lập tức hủy bỏ kỳ nghỉ trở về Madrid và đến thẳng hiện trường tai nạn. Thị trưởng Madrid cũng đã có mặt.
Giám đốc và phó giám đốc điều hành Hãng hàng không Scandinavian Airlines (công ty mẹ của Hãng hàng không Spanair) đã tức tốc bay từ Đan Mạch sang Tây Ban Nha cùng với một nhóm chuyên gia tư vấn khủng hoảng.
Chính phủ Tây Ban Nha thông báo sẽ trợ giúp gia đình các nạn nhân và đã chính thức mở cuộc điều tra. Hai hộp đen trên máy bay đã được thu hồi để phục vụ công tác điều tra.
Bà Bộ trưởng Giao thông Vận tải Magdalena Alvarez tuyên bố loại trừ khả năng khủng bố và xem đây chỉ là tai nạn. Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Mỹ sẽ cử một nhân viên điều tra và bốn chuyên viên kỹ thuật đến hỗ trợ điều tra.
Nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới đã gửi lời chia buồn đến gia đình các nạn nhân và chính phủ Tây Ban Nha.
Do con người hay kỹ thuật?
Máy bay gặp nạn đã bay được 15 năm và được Hãng hàng không Spanair mua lại của Hãng hàng không Korea Air (Hàn Quốc) từ chín năm trước. Hãng Spanair cho biết máy bay đã được kiểm tra an toàn vào tháng 1-2008, sau đó bay không có vấn đề gì.
Theo Spanair, khi chuẩn bị cất cánh lần đầu, phi công báo cáo máy đo nhiệt độ bên ngoài bị hỏng. Sau đó, chuyến bay phải hoãn chờ sửa máy đo nhiệt độ. Đến khi máy bay cất cánh lần thứ hai thì gặp nạn.
Theo các chuyên gia hàng không, lửa bốc cháy ở động cơ trái thì máy bay mất lực sẽ phải chạy lệch về phía trái chứ không phải sang phải như trong vụ tai nạn này.
Ông Javier Fernandez Garcia là nhân viên điều phối chuyến bay tại sân bay Barajas nói với báo El Mundo (Tây Ban Nha): Máy bay gặp nạn đã từng bị hủy hai chuyến vào những ngày trước vì lý do kỹ thuật. Ông cho biết phi công đã phát hiện có trục trặc ở động cơ bên trái và đã dừng lại. Bộ phận điều phối sân bay đã định đổi máy bay nhưng cuối cùng vẫn cho phép cất cánh.
Máy bay gặp tai nạn thuộc thế hệ McDonnell Douglas 82 (MD 82). Đây là thế hệ máy bay cũ nhưng vẫn còn sử dụng trên thế giới, thường đã được chuyển nhượng qua hai, ba đời chủ.
Thế hệ máy bay MD 82 được Tập đoàn McDonnell Douglas của Mỹ sản xuất (nay đã sáp nhập vào Tập đoàn Mỹ Boeing) từ năm 1980, đến cuối năm 1999 thì ngưng sản xuất để rút ra khỏi thị trường, thay bằng máy bay Boeing 737 và Airbus A320. Trước nay chỉ có khoảng năm tai nạn và sự cố liên quan đến thế hệ máy bay này.
| Hãng hàng không Spanair ra đời năm 1986, hoạt động chủ yếu trên các tuyến bay nội địa và châu Âu với đội bay gồm 65 máy bay, trong đó có 36 chiếc McDonnel Douglas. Năm ngoái, Spanair lãi ròng 10,6 triệu euro, nhưng từ đầu năm đến nay bắt đầu lỗ. Nguyên nhân do chi phí xăng dầu cao, hành khách giảm và có nhiều đối thủ cạnh tranh tại Tây Ban Nha.  Lúc đầu công ty mẹ dự tính bán Hãng hàng không Spanair nhưng đến tháng 6 thì thôi không bàn nữa. Một tháng sau, Spanair đề ra kế hoạch giảm chi phí, sa thải 1.100/4.000 nhân viên, hủy bỏ chín tuyến bay không hiệu quả và dự kiến cho 15 máy bay ngừng hoạt động trong hai tháng 9 và 10. Sau khi thực hiện kế hoạch cắt giảm chi phí, Spanair chỉ còn đảm nhiệm 80% mạng lưới hiện tại nhưng vẫn là hãng hàng không lớn thứ hai tại Tây Ban Nha sau Hãng Iberia. H. DUY |
LÊ LINH (Theo AP, AFP, Reuters, Bloomberg)
