Hôm 6-5, Trung tâm nghiên cứu xã hội Levada (Nga) vừa công bố một cuộc thăm dò dư luận cho thấy tỉ lệ ủng hộ Tổng thống Nga Vladimir Putin giảm xuống chỉ còn 59% trong tháng 4, so với 63% hồi tháng 3. Đây là kết quả thấp nhất dành cho chủ nhân điện Kremlin mà Levada ghi nhận kể từ tháng 9-1999, khi ông Putin trở thành thủ tướng. Dù vậy, hãng tin Reuters nhận định tỉ lệ ủng hộ ông Putin vẫn rất cao theo các tiêu chuẩn phương Tây và chưa có dấu hiệu cho thấy nhà lãnh đạo này có thể bị đẩy khỏi vị trí hiện tại.
Từ việc đánh giá thấp dịch
Theo tờ The Financial Times, kết quả cuộc thăm dò của Levada nhìn chung cho thấy nỗ lực xử lý dịch của Tổng thống Putin thời gian qua không được dư luận đánh giá cao. Đơn cử, khi virus lan nhanh qua nhiều nước châu Âu trong tháng 3, giới chức Nga khăng khăng cho rằng số ca nhiễm vẫn thấp và ông Putin giao việc giải quyết vấn đề này cho các bộ trưởng, quan chức và phụ tá.
Đến ngày 25-3, sau khi đi thăm bệnh viện chính chữa trị bệnh nhân COVID-19 ở thủ đô Moscow, ông Putin tuyên bố trong một bài phát biểu với quốc dân rằng Nga “có thể khống chế sự lây lan nhanh và rộng của dịch bệnh”.
Trong ba tuần kế tiếp, khi số ca nhiễm ở Nga đã lên đến gần 42.000 trường hợp, ông Putin vẫn tỏ ra lạc quan khi tuyên bố tình hình COVID-19 vẫn “hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát” và rằng nền kinh tế vẫn “khỏe mạnh, vững chắc”. Chỉ đến cuối tháng 4, nhà lãnh đạo Nga mới chịu thừa nhận “có một con đường khó khăn phía trước” khi tuyên bố gia hạn phong tỏa toàn quốc đến ngày 11-5. Bất chấp nỗ lực này, tốc độ nhiễm vẫn tiếp tục tăng và hiện Nga là nước có số bệnh nhân cao thứ tư thế giới.
“Một điều rõ ràng là tổng thống Nga đã đánh giá thấp rủi ro của COVID-19 và không có động thái chặn dịch ở giai đoạn đầu. Thay vào đó, ông lại để các quan chức tự tổ chức các chiến dịch phòng, chống dịch. Đến nay, hiệu quả của các chiến thuật như vậy có vẻ hạn chế” - ông Andrius Tursa, chuyên gia thuộc Công ty tư vấn rủi ro chính trị Teneo (Mỹ), nhận định.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đang chịu áp lực nặng nề từ đại dịch COVID-19. Ảnh: THE MOSCOW TIMES
Đến những hậu quả
Học giả cấp cao thuộc Viện nghiên cứu đối ngoại Carnegie (Mỹ) Andrei Kolesnikov cũng đồng ý với nhận định trên khi cho rằng Tổng thống Putin đang phải đối diện một cuộc khủng hoảng rất nghiêm trọng. “Ông Putin phải giải quyết một tình huống rất khó khăn chưa từng có tiền lệ. Cuộc khủng hoảng này có sức tác động lớn hơn nhiều so với những cuộc khủng hoảng trước đây” - ông Kolesnikov nói với tờ Stars and Stripes.
Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), kinh tế Nga năm 2020 được dự báo sẽ sụt giảm 5,5%. Trong khi đó, Phó Hiệu trưởng Học viện Tài chính Nga Alexander Safonov tuyên bố tỉ lệ thất nghiệp trong nước có thể lên tới 10% trong thời gian tới, dù các doanh nghiệp đang cố gắng hạn chế việc sa thải nhân viên bằng cách giảm lương. Tác động lên mỗi người dân Nga được cảnh báo cũng rất nghiêm trọng. Cụ thể, các chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Nga Alfa dự đoán thu nhập thực tế của người Nga sẽ giảm 5% trong năm nay, theo The Financial Times.
| 177.160 là tổng số ca nhiễm COVID-19 ở Nga tính đến tối 7-5 (giờ Việt Nam), tăng hơn 11.000 trường hợp chỉ trong 24 giờ, tờ The Moscow Times cho biết. Số ca tử vong ở nước này hiện dừng ở mức hơn 1.600 người, tăng 88 người trong 24 giờ qua. |
Về mặt chính trị, cuộc khủng hoảng COVID-19 đã buộc ông Putin phải hoãn kế hoạch tổ chức trưng cầu dân ý về những nội dung mới trong Hiến pháp Nga - những thay đổi vốn sẽ mở đường ông tiếp tục nắm quyền sau năm 2024, khi ông hoàn tất bốn nhiệm kỳ tổng thống. Một cuộc thăm dò khác được Trung tâm nghiên cứu xã hội Levada thực hiện cho thấy tỉ lệ ủng hộ Putin tiếp tục lãnh đạo đến năm 2036 là 47% trong tháng 4, tăng so với mức 40% hồi tháng 3.
Dù các chuyên gia đều đồng ý rằng trong tương lai ông Putin khả năng cao vẫn sẽ tiếp tục lãnh đạo Nga bất chấp các thách thức ở hiện tại do dịch COVID-19, Phó Giám đốc Levada - ông Denis Volkov vẫn khuyến cáo: “Nếu cuộc bỏ phiếu diễn ra đúng thời hạn, đa số (người dân) sẽ ủng hộ các sửa đổi trong hiến pháp. Tuy nhiên, với tình trạng bất ổn ngày càng tăng đi kèm với các vấn đề kinh tế cùng tâm lý bất mãn qua thời gian, khả năng của người dân bỏ phiếu tán đồng cho các sửa đổi do chính phủ đề xuất có thể giảm đi”.
| Thủ tướng Nga dần hồi phục sau khi nhiễm COVID-19 Theo hãng tin TASS, Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 6-5 tiết lộ sức khỏe của Thủ tướng Mikhail Mishustin đang dần hồi phục sau thời gian điều trị COVID-19. Nhà lãnh đạo Nga cho biết vẫn thường xuyên liên lạc với ông Mishustin, dù ông này đã tạm thời bàn giao trách nhiệm cho Phó Thủ tướng Andrei Belousov từ tuần qua để tiến hành tự cách ly. Ngoài ông Mishustin, Bộ trưởng Xây dựng Vladimir Yakushev, Thứ trưởng Xây dựng Dmitry Volkov và Bộ trưởng Văn hóa Olga Lyubimova đều xét nghiệm dương tính với COVID-19. Cũng trong hôm 6-5, chính phủ Nga đã phác thảo kế hoạch nới lỏng phong tỏa theo ba giai đoạn. Tuy nhiên, thời điểm cụ thể thực hiện kế hoạch này vẫn chưa được công bố. |
