Hàng loạt nhân vật hoàng gia, chính trị gia, các nhà tài phiệt và minh tinh Hollywood bị nhắc tên trong “Hồ sơ thiên đường” (Paradise Papers), kho dữ liệu khổng lồ có tổng dung lượng chỉ xếp sau “Hồ sơ Panama” gây chấn động vào năm 2016.
Thiên đường trốn thuế
Theo tờ The Guardian, “Hồ sơ thiên đường” là một kho dữ liệu khổng lồ được rò rỉ từ Appleby - một công ty luật có trụ sở ở Bermuda và chuyên cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý và điều hành các tài khoản ở nước ngoài. Với tổng lượng dữ liệu bị rò rỉ lên tới 1,4 TB, đây là vụ rò rỉ tài liệu lớn thứ hai từ trước đến nay, chỉ xếp sau “Hồ sơ Panama” với 2,6 TB dữ liệu được công bố năm ngoái.
Việc hệ thống hóa kho dữ liệu này là thành quả điều tra của 380 nhà báo thuộc 96 cơ quan truyền thông trên thế giới, trong đó có The New York Times (Mỹ), The Guardian (Anh), BBC (Anh). Các phóng viên đã dành một năm để phân tích số dữ liệu được lưu giữ trong gần 70 năm. Một nguồn tin bên trong Công ty Appleby đã chuyển số dữ liệu này đến tờ báo Sueddeutsche Zeitung của Đức. Nó tiếp tục được chia sẻ với Liên minh Các nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ) và nhiều cơ quan truyền thông lớn thế giới. Đây cũng chính là hai cơ quan đã giành được giải Pulitzer 2017 cho nỗ lực phanh phui “Hồ sơ Panama”.
“Hồ sơ thiên đường” tiết lộ nữ hoàng Anh Elizabeth II có 13 triệu USD tài sản đầu tư ở các “thiên đường thuế” nước ngoài. Ảnh: AP
Nội dung của kho dữ liệu khổng lồ này đang khiến giới siêu giàu thế giới “chột dạ” vì nó hé lộ thêm nhiều khu vực trên thế giới đang là “thiên đường” cho những nhân vật tầm cỡ quốc tế trốn thuế. Hồ sơ cũng điểm danh những cách thức tinh vi, phức tạp mà các tập đoàn đa quốc gia giàu có sử dụng để lách luật đóng thuế.
Vụ việc “Hồ sơ thiên đường” bị phanh phui được cho là sẽ gây một áp lực lớn cho các nhà lãnh đạo thế giới, trong đó có Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Anh Theresa May, những người từng cam kết ngăn chặn tình trạng trốn thuế của giới siêu giàu.
Hàng loạt VIP bị gọi tên
Theo The Guardian, tài liệu bị rò rỉ cho thấy nữ hoàng Anh Elizabeth II có mối liên hệ với khoảng 13 triệu USD tài sản nước ngoài. Tổng tài sản được công khai của nữ hoàng Anh là 680 triệu USD. Số tiền này nằm trong các quỹ chưa từng công bố đặt ở hai thiên đường thuế là Cayman Islands và Bermuda.
Đại diện của nữ hoàng đã xác nhận sự tồn tại của các quỹ, đồng thời khẳng định những khoản đầu tư này đều là hợp pháp. Theo cơ quan này, nữ hoàng không trực tiếp quản lý các danh mục đầu tư ở nước ngoài và tự nguyện đóng thuế thu nhập cá nhân từ các khoản đầu tư này. Tuy nhiên, vụ việc đang làm dấy lên nhiều tranh cãi khi số tiền của nữ hoàng Elizabeth II được cho là đã chảy vào BrightHouse - một quỹ từng bị cáo buộc tác động xấu đến các gia đình nghèo và những đối tượng dễ bị tổn thương. Một số nghị sĩ Anh đã lên tiếng chỉ trích các quỹ đầu tư này và thậm chí yêu cầu mở cuộc điều tra tình trạng tài chính của nữ hoàng.
“Hồ sơ thiên đường” còn nhắc tới ông Stephen Bronfman - bạn thân kiêm cố vấn cao cấp của Thủ tướng Canada Justin Trudeau. Ông Bronfman được cho là đã cùng một cựu nghị sĩ Canada đầu tư 60 triệu USD ở các thiên đường trốn thuế nước ngoài. Một số nhân vật đình đám Hollywood như ca sĩ Bono của nhóm nhạc U2 và ca sĩ Madonna cũng được nêu tên trong “Hồ sơ thiên đường”.
Ngoài ra, kho dữ liệu bị rò rỉ còn chỉ ra rằng một số công ty có quan hệ với chính phủ Nga cũng đang bí mật đầu tư vào nhiều “ông lớn” ở thung lũng Silicon như Facebook và Twitter. Bên cạnh đó, các cách thức trốn thuế đầy tinh vi của gã khổng lồ công nghệ Mỹ Apple cũng được đề cập đến trong kho dữ liệu khổng lồ này. Các tập đoàn lớn như Nike, Uber và Tesla cũng góp mặt.
“Các thiên đường trốn thuế là một trong những nguyên nhân chủ chốt khiến sự bất bình đẳng toàn cầu tăng cao. Ở chiều ngược lại, khi sự bất bình đẳng toàn cầu tăng cao, nó lại càng làm cho việc trốn thuế ở nước ngoài trở thành chiêu thức được ưa chuộng” - nhà kinh tế học hàng đầu Gabriel Zucman nhận xét.
| EU lập danh sách đen Tài sản ở các “thiên đường thuế” của các nhân vật cấp cao luôn là một vấn đề đau đầu với các chính phủ trên thế giới. Hãng tư vấn Boston Consulting Group (BCG) báo cáo rằng lượng tài sản cất giữ ở nước ngoài trên thế giới hiện lên đến 10.000 tỉ USD. Con số này tương đương với tổng sản phẩm nội địa (GDP) của ba nước Nhật, Anh và Pháp cộng lại. Dù vậy, nhiều chuyên gia vẫn cho rằng số tài sản thực tế còn lớn hơn nhiều lần. Trong một động thái nhằm giải quyết vấn đề này, Liên minh châu Âu (EU) ngày 7-11 đã bắt đầu đẩy mạnh tiến trình thảo luận về kế hoạch lập ra một danh sách đen các “thiên đường thuế” trên thế giới, tổng hợp từ danh sách của nhiều nước trong khu vực. “Hồ sơ thiên đường đã đặt ra yêu cầu mới đối với châu Âu trong cuộc chiến chống trốn thuế” - ông Valdis Dombrovskis, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), khẳng định. ___________________________ 13,4 triệu tài liệu đã được hệ thống hóa và phân tích trong đợt rò rỉ “Hồ sơ thiên đường” lần này, hé lộ những cách thức mà giới siêu giàu thế giới đang sử dụng để cất giấu tài sản tại các thiên đường thuế. |
