Báo Rappler dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana ngày 8-9 cho biết Philippines không công nhận luật hàng hải mới của Trung Quốc, trong đó bắt buộc các tàu nước ngoài ở Biển Đông phải “khai báo thông tin chi tiết của họ” cho Trung Quốc.
Phát biểu tại một sự kiện trực tuyến kỷ niệm 70 năm Hiệp ước Phòng thủ chung Philippines - Mỹ (MDT) hôm 8-9, ông Lorenzana cho biết: “Quan điểm của chúng tôi là chúng tôi không tôn trọng những luật đó của Trung Quốc ở Biển Tây Philippines vì chúng tôi cho rằng chúng tôi có quyền chủ quyền trong vùng biển này. Vì vậy, chúng tôi sẽ không công nhận luật này của Trung Quốc”.
Biển Tây Philippines là cách Manila gọi phía đông Biển Đông.
Tàu hải cảnh Trung Quốc. Ảnh: AP
Phát ngôn của ông Lorenzana được đưa ra sau khi Cục An toàn Hàng hải Trung Quốc (MSA) thông báo bắt đầu từ ngày 1-9, Luật An toàn giao thông hàng hải của nước này sẽ có thêm quy định mới.
Quy định này bắt buộc tàu bè quốc tế bắt buộc phải khai báo nhận diện khi đi vào vùng biển mà Trung Quốc tự cho là lãnh hải của mình nằm trong phạm vi của yêu sách "đường chín đoạn" (còn gọi là đường lưỡi bò) phi pháp trên Biển Đông.
Thông báo của MSA cũng đi kèm một danh sách những loại tàu bè bắt buộc phải khai báo theo quy định mới gồm tàu lặn cỡ nhỏ, tàu sử dụng năng lượng hạt nhân, tàu mang vật liệu phóng xạ, dầu, hoá chất, khí hoá lỏng và các loại vật liệu độc hại khác.
Trước đó, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr hôm 6-9 tuyên bố Philippines sẽ không thừa nhận những nỗ lực của Trung Quốc trong việc áp đặt các yêu cầu khai báo.
"Yêu cầu khai báo nào? Chúng tôi chưa nghe nói về bất kỳ yêu cầu nào và chúng tôi sẽ không quan tâm nếu có bất kỳ yêu cầu nào; Biển Tây Philippines bao gồm vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) là của chúng tôi. Chấm hết!" – ông Locsin nói.
Theo Rappler, Mỹ - một trong những đồng minh của Philippines - cũng khẳng định luật mới của Trung Quốc sẽ không ảnh hưởng đến hoạt động của Washington tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Mỹ khẳng định rằng các tàu quân sự của họ đi qua Biển Đông là một phần trong nỗ lực nhằm khẳng định quyền tự do hàng hải tại khu vực.
Phát biểu trong chuyến thăm Singapore hồi tháng 7, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết các yêu sách của Trung Quốc không có cơ sở trong luật pháp quốc tế.
“Yêu sách của Bắc Kinh đối với phần lớn Biển Đông không có cơ sở trong luật pháp quốc tế ... chúng tôi vẫn cam kết các nghĩa vụ hiệp ước mà chúng tôi có đối với Nhật và Philippines ở Biển Đông" – ông Austin nhấn mạnh.
Trong chuyến công du bảy ngày tại Đông Nam Á, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris cũng cho biết Trung Quốc tiếp tục đe dọa các nước khác để ủng hộ các yêu sách chủ quyền phi lý của mình trong khu vực.
Ông Andrew Hastie - trợ lý bộ trưởng quốc phòng Úc – hôm 7-9 cũng khẳng định tàu hải quân Úc sẽ phớt lờ yêu cầu khai báo của Trung Quốc khi đi vào vùng biển mà Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền.
Theo ông Hastie, các tàu và máy bay của quân đội nước này sẽ tiếp tục thực thi quyền của mình được luật pháp quốc tế quy định về tự do hàng hải và hàng không, bao gồm ở Biển Đông, đồng thời cũng sẽ ủng hộ các quốc gia khác có hành động tương tự.
