Toàn TP Moscow đã treo cờ rũ trong ngày 30-3. Các chương trình giải trí bị cấm phát trên đài phát thanh và đài truyền hình. Tại hiện trường tràn ngập hoa tưởng niệm các nạn nhân. Tổng thống Dmitry Medvedev đã đề nghị sửa đổi luật tố tụng đối với tội ác khủng bố.
Cơ quan điều tra đã xem băng ghi hình và cho biết đã biết lai lịch của hai phụ nữ đánh bom tự sát cùng hai phụ nữ khác đi theo. Bước đầu đã xác định thủ phạm có liên quan đến Bắc Caucasus. Hình ảnh phụ nữ mang đai chất nổ gợi nhớ đến các góa phụ áo đen Chechnya có chồng chết trong chiến tranh với quân đội Nga. Đối tượng này đã từng thực hiện nhiều vụ đánh bom tự sát trong những năm trước.
Lâu nay, khu vực núi non hiểm trở Bắc Caucasus như ngọn giáo thọc bên sườn của Nga. Từ khi Liên Xô tan rã cách đây gần 20 năm, khu vực này chưa từng bình an lấy một ngày. Dưới thời Tổng thống Boris Yeltsin, do những xáo trộn sau khi chính quyền Xô Viết tan rã, trung ương phó mặc khu vực vành đai Nga cho các nước cộng hòa. Mầm mống Hồi giáo cực đoan dần dần củng cố.
Tối 29-3, Tổng thống Medvedev đã đến nhà ga Lubyanka đặt hoa hồng tưởng niệm. Ảnh: REUTERS
Tại Bắc Caucasus, các tổ chức Hồi giáo cực đoan hoạt động mạnh nhất tại ba nước cộng hòa: Dagestan, Ingushetia và Chechnya. Nga đã phát động cuộc chiến Chechnya lần đầu từ cuối năm 1994 đến tháng 8-1996. Sang tháng 8-1999, cuộc chiến Chechnya lần thứ hai bắt đầu khi quân ly khai Chechnya xâm lược Dagestan. Trước đó, Thủ tướng trẻ tuổi Vladimir Putin đã tuyên bố sẽ truy quét bọn khủng bố Chechnya đến tận hang ổ.
Tháng 2 năm sau, quân đội Nga tiến vào thủ phủ Grozny của Chechnya sau hơn một tháng bao vây và ném bom khốc liệt, chính thức khôi phục quyền kiểm soát của Liên bang Nga trên toàn lãnh thổ. Dù vậy, đến đầu tháng 9-2004 lại xảy ra vụ thảm sát 330 con tin trong trường học ở Beslan (Bắc Ossetia). Thủ phạm là bọn khủng bố Chechnya.
Với mưu đồ lập một nhà nước Hồi giáo ở Caucasus, không ít lần thủ lĩnh phiến quân Doku Umarov ở Chechnya đã tuyên bố sẽ mở cuộc thánh chiến giữa lòng nước Nga.
Từ năm 2004 tại Moscow chưa hề xảy ra vụ tấn công nào tương tự như hai vụ đánh bom vừa qua. Điều này không có nghĩa bọn khủng bố Bắc Caucasus đã suy yếu và đang phục hồi mà chúng vẫn luôn hoạt động. Tháng 11-2009, Tổng thống Medvedev đã phải thừa nhận vấn đề số một của Nga là tình hình bất ổn tại khu vực này.
Cuối tháng 1 vừa qua, ông đã chỉ định nhà chính trị-nhà kinh tế Alexandre Khloponine phụ trách sáu nước cộng hòa vùng Caucasus. Ý đồ của ông là muốn vực dậy kinh tế để từ đó ngăn chặn bạo lực. Tuy nhiên, hai vụ đánh bom đã cho thấy chính sách của Nga vẫn chưa mang lại hiệu quả.
DẠ THẢO
| Mỹ tăng cường an ninh trong giao thông Sau hai vụ đánh bom ở Nga, ngày 29-3, tại thủ đô Washington, cảnh sát và chó nghiệp vụ đã tuần tra khắp các ga tàu hỏa và tàu điện ngầm. Biện pháp tăng cường an ninh sẽ được duy trì ít nhất qua hội nghị thượng đỉnh về an ninh hạt nhân vào giữa tháng 4. Tại New York, cảnh sát đặc nhiệm trực gác ngày đêm tại các địa điểm giao thông công cộng. Cảnh sát giao thông tuần tra liên tục. Tại Chicago (bang Illinois), cảnh sát và nhân viên dịch vụ giao thông tăng cường giám sát hành khách để nhận diện khủng bố. Tại bang Maryland, các nhà ga và bãi đậu xe lớn đều bị kiểm tra nghiêm ngặt. THIÊN ÂN (TheoAP, Washington Post) |
