Ngày 2-3, Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với bảy quan chức cấp cao của Nga - gồm bao gồm người đứng đầu Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) và 14 thực thể - sau khi giới chức tình báo kết luận nước này đứng sau vụ đầu độc nhân vật đối lập Alexei Navalny vào năm ngoái, hãng Reuters đưa tin.
Mỹ, EU giáng đòn trừng phạt mạnh tay lên Nga
Theo Reuters, động thái này được xem là thách thức trực tiếp nhất của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đối với Điện Kremlin. Đồng thời, động thái cũng cho thấy sự khác biệt rõ ràng so với chính quyền tiền nhiệm khi đối đầu với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki cho biết: “Cộng đồng tình báo Mỹ đánh giá với mức độ tin tưởng cao rằng các sĩ quan của Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) đã sử dụng chất độc thần kinh Novichok để đầu độc thủ lĩnh phe đối lập Nga Alexei Navalny”.
Nhà lãnh đạo đối lập Alexei Navalny. Ảnh: AP
Những người bị Bộ Tài chính Mỹ đưa vào danh sách đen bao gồm ông Alexander Bortnikov - giám đốc FSB, ông Andrei Yarin - trưởng ban chính sách đối nội của Điện Kremlin, và hai Thứ trưởng Quốc phòng Alexei Krivoruchko và Pavel Popov.
Bộ Tài chính Mỹ cũng cho biết họ đã đưa cựu thủ tướng Sergei Kiriyenko - hiện là phó chánh văn phòng thứ nhất của Tổng thống Putin, ông Alexander Kalashnikov - giám đốc Cơ quan Nhà tù Liên bang Nga, và Tổng Công tố Igor Krasnov vào danh sách đen.
Toàn bộ tài sản của bảy quan chức này nằm dưới quyền tài phán của Mỹ đều sẽ bị đóng băng và người dân Mỹ nói chung bị cấm giao dịch với họ. Ngoài ra, bất kỳ người nước ngoài nào cố tình "dàn xếp một giao dịch quan trọng” cho họ đều có nguy cơ bị trừng phạt.
"Chúng tôi cũng nhắc lại lời kêu gọi chính phủ Nga trả tự do cho ông Navalny" - vị phát ngôn viên Trắng nói.
Động thái này của chính quyền ông Biden diễn ra ngay sau khi các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) cũng áp đặt các biện pháp trừng phạt phần lớn mang tính tượng trưng đối với 4 quan chức cấp cao của Nga, liên quan đến việc bắt giam ông Navalny.
Không giống như các biện pháp trừng phạt mà phương Tây áp đặt lên nền kinh tế Nga vào năm 2014 để đáp trả việc sáp nhập Crimea, các chuyên gia cho rằng các lệnh cấm đi lại và đóng băng tài sản hiện không mấy hiệu quả, bởi giới chức chính phủ Nga không có quỹ ở các ngân hàng EU và cũng chẳng đi đến EU.
Nga tuyên bố “ăn miếng trả miếng”
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết phản ứng của Nga đối với các lệnh trừng phạt mới của Mỹ sẽ không nhất thiết phải tương xứng. Bà nhận định Washington đã thực hiện một cuộc tấn công thù địch nhằm vào Nga, song hành động này của Mỹ sẽ không ảnh hưởng đến chính sách của Moscow, hãng tin Sputnik đưa tin.
Theo Sputnik, Nga đã nhiều lần bác bỏ mọi cáo buộc của Mỹ liên quan đến vụ Navalny, đồng thời cho rằng các nước phương Tây phớt lờ yêu cầu của Moscow về các tài liệu đáng tin cậy.
"Tất cả chỉ là một cái cớ để họ tiếp tục can thiệp công khai vào các công việc nội bộ của chúng tôi. Chúng tôi sẽ đáp trả dựa trên nguyên tắc ăn miếng trả miếng nhưng không nhất thiết phải tương xứng" – bà Zakharova tuyên bố.
“Mỹ đã thực hiện một cuộc tấn công thù địch nhằm chống lại Nga, trong lúc EU thông báo các biện pháp trừng phạt chính quyền Moscow” - bà nói thêm.
Ngày 2-3, hãng thông tấn TASS dẫn lời Chủ tịch Ủy ban quốc tế của Thượng viện Liên bang Nga Konstantin Kosachev khẳng định việc EU áp đặt các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào Nga là điều "không thể chấp nhận được".
Ông Navalny, 44 tuổi, đã ngã bệnh trên một chuyến bay ở Siberia vào tháng 8-2020 và được đưa tới Đức. Các bác sĩ tại Đức kết luận ông đã bị hạ độc bằng chất độc thần kinh. Điện Kremlin phủ nhận bất kỳ vai trò nào trong vụ việc và cho biết không có bằng chứng xác thực ông bị hạ độc.
Ngay sau khi từ Đức trở về Moscow hôm 17-1, ông ngay lập tức bị bắt giữ với cáo buộc vi phạm điều khoản án treo. Hôm 2-2, một tòa án ở Moscow tuyên phạt ông Navalny hai năm tám tháng tù vì vi phạm các điều khoản án treo mà ông bị tuyên liên quan tới một vụ biển thủ 400.000 USD hồi năm 2014.
