Mỹ - Hàn đối phó Bình Nhưỡng

Tiếp tục chuyến công du châu Á, ngày 25-4, Tổng thống Obama đã đến Hàn Quốc và hội đàm với Tổng thống Park Geun-hye.

Trước hội đàm, hai nhà lãnh đạo đã dành một phút mặc niệm các nạn nhân vụ chìm phà Sewol. Tổng thống Obama đã trao cho bà Park Geun-hye quốc kỳ Mỹ đã treo ở Nhà Trắng trong ngày phà chìm (ngày 16-4) như một nghĩa cử bày tỏ thái độ chia sẻ của nhân dân Mỹ.

Chia sẻ thông tin ba bên Mỹ - Hàn - Nhật

Hãng tin Yonhap (Hàn Quốc) đưa tin cuộc hội đàm Mỹ - Hàn tập trung chủ yếu vào chủ đề CHDCND Triều Tiên.

Trong tuyên bố chung sau hội đàm, Hàn Quốc và Mỹ cam kết tiếp tục hợp tác chặt chẽ về các vấn đề liên quan đến CHDCND Triều Tiên để hướng đến mục tiêu giải giáp hạt nhân hoàn toàn đối với CHDCND Triều Tiên.

Hai nước kêu gọi Bình Nhưỡng không đưa ra thêm hành động khiêu khích nào nữa.

Ngày 25-4, Tổng thống Obama cúi đầu mặc niệm các nạn nhân vụ chìm phà Sewol trước khi hội đàm với Tổng thống Park Geun-hye. Ảnh: KOREA HERALD

Mỹ ủng hộ tầm nhìn của Tổng thống Park Geun-hye về một bán đảo Triều Tiên không vũ khí hạt nhân và mục tiêu thống nhất hòa bình hai miền Triều Tiên. Hai bên ghi nhận tầm quan trọng của vấn đề chia sẻ thông tin ba bên giữa Mỹ - Hàn - Nhật nhằm đối phó với đe dọa từ CHDCND Triều Tiên.

Tuyên bố chung nhất trí xem xét lại thời điểm quân đội Mỹ chuyển giao quyền kiểm soát hoạt động thời chiến cho quân đội Hàn Quốc. Thời điểm chuyển giao dự kiến vào cuối năm 2015 nhưng Hàn Quốc đề nghị trì hoãn vì tình hình an ninh trong khu vực còn nhiều biến động.

Tại cuộc họp báo sau đó, Tổng thống Obama nhấn mạnh đây có thể là thời điểm xem xét áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt CHDCND Triều Tiên. Tuy nhiên, ông ghi nhận cần có giới hạn trong các biện pháp trừng phạt thêm vì CHDCND Triều Tiên đã là quốc gia bị cô lập nhất thế giới và người dân đang phải chịu đựng nhiều.

Ông ghi nhận hạt nhân và tên lửa Bình Nhưỡng đe dọa trực tiếp không chỉ với Hàn Quốc, Nhật mà cả đối với Mỹ. Ông cam kết sẽ cùng phối hợp với Hàn Quốc và Nhật để gây sức ép với Bình Nhưỡng.

Ông ủng hộ Hàn Quốc kêu gọi Nhật ghi nhận đúng đắn vấn đề phụ nữ Hàn Quốc bị ép buộc làm nô lệ tình dục trong Chiến tranh thế giới thứ hai.

Tổng thống Park Geun-hye cho biết theo thẩm định của Hàn Quốc, CHDCND Triều Tiên đã sẵn sàng thực hiện thêm một vụ thử hạt nhân nữa.

Nhật - Mỹ ra tuyên bố chung

Trước đó, trong chuyến công du ở Nhật của Tổng thống Obama, ngày 25-4, hai bên đã ra tuyên bố chung gồm các điểm chính như sau:

- Chiến lược xoay trục sang châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ và chính sách đóng góp chủ động cho hòa bình dựa trên nguyên tắc hợp tác quốc tế của Nhật góp phần thúc đẩy quan hệ đồng minh giữa hai nước giữ vai trò dẫn dắt để bảo đảm một khu vực châu Á-Thái Bình Dương hòa bình và thịnh vượng.

- Hai bên cam kết đưa ra các biện pháp mạnh mẽ để hoàn tất hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương.

- Hai bên khẳng định mong muốn xây dựng quan hệ hiệu quả và mang tính xây dựng với Trung Quốc.

- Hai bên bày tỏ lo ngại về những động thái gần đây làm gia tăng căng thẳng ở biển Đông và biển Hoa Đông, đặc biệt là vấn đề thiết lập vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông.

- Hai bên phản đối bất cứ toan tính nào áp đặt chủ quyền lãnh thổ và biển trong khu vực thông qua sử dụng đe dọa, o ép hay vũ lực.

- Hai bên cam kết an ninh của Mỹ (trong hiệp ước an ninh và hợp tác chung Nhật-Mỹ) áp dụng cho tất cả lãnh thổ thuộc quyền quản lý của Nhật, trong đó có quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Mỹ phản đối bất cứ hành động đơn phương nào làm suy yếu sự quản lý của Nhật đối với Senkaku/Điếu Ngư.

- Hai bên kêu gọi các nước liên quan trong tranh chấp biển Đông làm rõ căn cứ tuyên bố chủ quyền biển theo luật pháp quốc tế; ủng hộ sử dụng các biện pháp ngoại giao, pháp lý, trong đó có tòa án trọng tài quốc tế, để dàn xếp tranh chấp ở biển Đông; ủng hộ các nỗ lực sớm thiết lập Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông để giảm rủi ro xảy ra biến cố.

- Hai bên cam kết đào sâu hợp tác an ninh, kinh tế, ngoại giao với ASEAN; ghi nhận tầm quan trọng của tinh thần đoàn kết ASEAN và vai trò trung tâm của ASEAN đối với thịnh vượng và an ninh khu vực.

- Hai bên nhất trí hợp tác hỗ trợ các nước ven biển ở Đông Nam Á xây dựng năng lực giám sát biển cũng như năng lực an toàn và an ninh hàng hải.

LÊ LINH