Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã có một năm bận rộn trên mặt trận ngoại giao nhằm chấn hưng kinh tế và duy trì hình ảnh Nhật như quốc gia yêu chuộng hòa bình đồng thời nỗ lực kiềm chế Trung Quốc. Nhìn lại một năm, báo Asahi Shimbun (Nhật) đã đưa ra ghi nhận như trên.
Từ khi nhậm chức vào tháng 12-2012, hầu như tháng nào Thủ tướng Shinzo Abe cũng công du nước ngoài.
Ngay khi mới nhậm chức, ông đã tập trung vào ý tưởng nhấn mạnh đến vấn đề Nhật cam kết giữ gìn hòa bình. Giải thích tầm nhìn của ông về vai trò của Nhật trên thế giới trong tương lai, ông đã sử dụng khẩu hiệu “đóng góp chủ động cho hòa bình thế giới” trong bài phát biểu trước Đại hội đồng LHQ hồi tháng 9 và trong nhiều dịp khác.
Trong các chuyến công du, Thủ tướng Shinzo Abe đặc biệt tìm cách xuất khẩu công nghệ điện hạt nhân và xem đó là trụ cột trong ngoại giao kinh tế.
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe dưới ngòi bút biếm của DENG COY MIEL (Singapore)
Trong chuyến thăm Dubai hồi tháng 5, ông chứng kiến lễ ký thỏa thuận hợp tác năng lượng hạt nhân giữa Nhật và Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất. Đây là lần đầu tiên Nhật ký một thỏa thuận như vậy với nước ngoài từ sau thảm họa nhà máy điện hạt nhân Fukushima năm 2011.
Trong năm 2013, ông đã đến Thổ Nhĩ Kỳ hai lần. Kết quả là Thổ Nhĩ Kỳ đã ký hợp đồng xây dựng các nhà máy điện hạt nhân với liên doanh Nhật-Pháp trị giá 22 tỉ USD. Ngoài ra, Nhật cũng đang xúc tiến xuất khẩu công nghệ điện hạt nhân cho Ấn Độ, Việt Nam và nhiều nước Trung Đông.
Thủ tướng Shinzo Abe đã dành nhiều nỗ lực để củng cố quan hệ Nhật-ASEAN. Ông khép lại một năm ngoại giao bằng hội nghị cấp cao Nhật-ASEAN kỷ niệm 40 năm quan hệ hồi giữa tháng 12. Ông đã gặp gỡ lãnh đạo năm nước ASEAN thuộc tiểu vùng Mekong (Việt Nam, Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan) tại hội nghị cấp cao Mekong-Nhật và cam kết dành cho năm nước 1,65 tỉ USD cho vay và viện trợ phát triển chính thức.
Tuy nhiên, báo Asahi Shimbun ghi nhận trong năm qua, Thủ tướng Shinzo Abe đã không dự một hội nghị cấp cao nào với Trung Quốc và Hàn Quốc bởi liên quan đến quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và quần đảo Dokdo/Takeshima (có tranh chấp).
Thủ tướng Shinzo Abe đã tham dự các cuộc đàm phán về Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (không cóTrung Quốc). Tại các cuộc hội đàm cấp cao giữa bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng Nhật và Nga hồi tháng 11, Nhật cũng đã tìm cách thuyết phục Nga kiềm chế Trung Quốc.
Báo Asahi Shimbun nhận định quan hệ giữa Tokyo với Bắc Kinh và Seoul là hai chủ đề nổi cộm nhất trên báo chí Nhật trong suốt năm qua và sẽ tiếp tục trở thành tâm điểm năm 2014.
Một quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Nhật cho biết năm 2014, Thủ tướng Shinzo Abe có thể đến thăm các nước có tầm quan trọng chính trị bên cạnh các nước có tầm quan trọng kinh tế. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ luôn nằm trong tâm trí của ông Shinzo Abe.
Từ tháng 3 đến nay, Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Khắc Cường đã đi thăm tổng cộng 22 nước với nỗ lực “ngoại giao tài nguyên”, trong đó có các nước ở châu Phi và Mỹ La tinh. Tháng 1-2014, Thủ tướng Shinzo Abe sẽ bắt đầu công du châu Phi nhằm cạnh tranh với Trung Quốc về nỗ lực “ngoại giao tài nguyên”.
| Trong tuyên bố chung Nhật-ASEAN, Nhật muốn chỉ trích vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông của Trung Quốc nhưng cuối cùng các nước ASEAN chỉ nhất trí đưa vào tuyên bố chung cam kết bảo đảm quyền tự do bay và an toàn hàng không dân dụng theo luật pháp quốc tế. |
THẠCH ANH
