Ngày 11-7 (giờ địa phương), trong khuôn khổ chuyến thăm Mỹ kéo dài trong tám ngày bắt đầu từ ngày 6-7, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Itsunori Onodera đã hội đàm với người đồng cấp Mỹ Chuck Hagel tại Lầu Năm Góc.
Trang web của Bộ Quốc phòng Mỹ đưa tin tại cuộc họp báo sau hội đàm, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel thông báo hai bên đã thảo luận các vấn đề an ninh ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và nhất trí tiếp tục xây dựng các khung hợp tác ba bên Mỹ-Nhật-Hàn và Mỹ-Nhật-Úc.
Hai bên đã cam kết bảo đảm quan hệ đồng minh Mỹ-Nhật tiếp tục giữ vai trò nền tảng cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Hai bên đã nhất trí hoàn tất sửa đổi các hướng dẫn hợp tác quốc phòng vào cuối năm nay.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel khen ngợi quyết định của nội các Nhật thay đổi cách diễn giải hiến pháp là quyết định mang tính lịch sử. Ông cho rằng một khi Quốc hội Nhật thông qua luật thực hiện quyết định này, Nhật sẽ đóng góp nhiều hơn cho an ninh khu vực và mở rộng vai trò trên thế giới. Ông khẳng định Mỹ ủng hộ mạnh mẽ quyết định của nội các Nhật.
Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel (trái) tặng người đồng cấp Itsunori Onodera áo thi đấu của đội tuyển quần vợt ĐH Nebraska Omaha (nơi ông Chuck Hagel từng theo học) tại cuộc họp báo chung ở Lầu Năm Góc hôm 11-7. Ảnh: BỘ QUỐC PHÒNG MỸ
Ông nhận định quyền phòng vệ tập thể cùng các hướng dẫn hợp tác quốc phòng sửa đổi sẽ cho phép Nhật tham gia tích cực hơn trong các lĩnh vực phòng thủ tên lửa đạn đạo, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, chống cướp biển, gìn giữ hòa bình, tổ chức tập trận. Mỹ và Nhật cũng sẽ hợp tác chặt chẽ hơn về an ninh biển, cứu trợ nhân đạo và thảm họa.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Itsunori Onodera thông báo hai bên đã nhất trí tiếp tục phản đối bất kỳ hành động đơn phương nào làm thay đổi nguyên trạng ở biển Hoa Đông và các khu vực khác. Hai bên nhất trí đào sâu hợp tác về công nghệ và thiết bị quốc phòng.
Bộ trưởng Itsunori Onodera cho biết sau khi nội các Nhật chấp thuận sửa đổi diễn giải hiến pháp để cho phép Nhật thực thi quyền phòng vệ tập thể, chính phủ Nhật đang soạn thảo luật bảo vệ vũ khí và các phương tiện quân sự khác của các đơn vị quân đội Mỹ tham gia hoạt động bảo vệ Nhật.
Cùng ngày, phát biểu về chủ đề chính sách quốc phòng và an ninh mới của Nhật tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington D.C, Bộ trưởng Itsunori Onodera khẳng định một khi Nhật hoàn tất thay đổi chính sách quốc phòng để cho phép thực thi quyền phòng vệ tập thể, quân đội Nhật sẽ có thể bảo vệ tàu hải quân Mỹ bị tấn công.
Ông giải thích theo cách diễn giải hiến pháp Nhật trước đây, nếu tàu chiến Mỹ đến bảo vệ Nhật và bị tấn công, Nhật không thể bảo vệ tàu đó. Tuy nhiên, theo cách diễn giải mới, trong trường hợp này Nhật có thể hỗ trợ tàu chiến Mỹ.
Ông nhấn mạnh chính sách an ninh mới của Nhật sẽ củng cố quan hệ đồng minh giữa Tokyo với Washington, đồng thời mở ra nhiều hình thức hợp tác quân sự mới.
Trước lo lắng về nỗ lực của Nhật nâng cao vai trò quân sự, Bộ trưởng Itsunori Onodera khẳng định Nhật cam kết duy trì đường lối hòa bình. Ông cho rằng trong bối cảnh môi trường an ninh khu vực ngày càng căng thẳng, một cường quốc như Nhật giữ vai trò có trách nhiệm đối với khu vực là điều hợp lý.
Ông khẳng định Nhật không muốn đối đầu với Trung Quốc và luôn để ngỏ giải pháp đối thoại với Bắc Kinh, tuy nhiên Nhật sẽ đáp trả cứng rắn đối với bất kỳ cách hành xử đơn phương nào làm xáo trộn trật tự khu vực.
THẠCH ANH
