Trước áp lực của Mỹ và loạt các biện pháp trừng phạt đáp trả từ Trung Quốc, Liên minh Châu Âu (EU) đang chuẩn bị đưa ra các biện pháp mới nhằm vào việc Bắc Kinh thông qua các cải cách bầu cử tại Hong Kong.
Tờ South China Morning Post ngày 15-4 dẫn bốn nguồn tin tiết lộ các biện pháp mới có thể bao gồm việc đình chỉ các hiệp ước dẫn độ giữa các quốc gia thành viên EU với Trung Quốc, biện pháp sẽ được đưa ra thảo luận trong cuộc họp Hội đồng Ngoại trưởng được tổ chức ngày 19-4.
Ông Josep Borrell - Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và đối ngoại của EU. Ảnh: AP
Hội đồng Ngoại trưởng, cuộc họp hàng tháng giữa 27 ngoại tưởng của EU, ngày 19-4 sắp tới sẽ công bố một loạt các biện pháp “đụng chạm nhẹ” đã được thống nhất, trong đó có việc tổ chức một chuyến thăm “khi tình hình cho phép” của các quan chức cấp cao EU đến Hong Kong để “tham gia với các bên liên quan chính”, theo các nguồn tin.
Tuy nhiên, khả năng các ngoại trưởng sẽ thống nhất đưa ra biện pháp đình chỉ các hiệp ước dẫn độ giữa các quốc gia thành viên EU với Trung Quốc vẫn đang là chủ đề tranh luận, trước lo ngại Bắc Kinh sẽ đáp trả.
Ngoài ra, đề xuất “chào đón những người dân Hong Kong có thể bị áp bức” cũng sẽ được đưa ra thảo luận, bao gồm các biện pháp nhằm “hỗ trợ người lao động, sinh viên và những người trẻ có trình độ cao” vào EU.
Theo các nguồn tin, các biện pháp trên sẽ cần có sự ủng hộ của Hungary, thường được xem là một “mắt xích” trong bất kỳ hành động nào của EU đối với Trung Quốc, do lập trường trung thành ủng hộ Bắc Kinh của nước này.
Theo South China Morning Post, các biện pháp trên cần được tất cả 27 thành viên EU nhất trí vào ngày 16-4, trước khi được công bố tại Hội đồng Ngoại trưởng hôm 19-4.
Theo các nhà ngoại giao, các biện pháp khắc khe nhất, đặc biệt là liên quan hiệp ước dẫn độ, có thể sẽ được giảm bớt tính nghiêm trọng và được thay thế bằng một biện pháp "ít mơ hồ" và "ít đối đầu hơn".
South China Morning Post dẫn lời một nhà ngoại giao cấp cao của phương Tây bày tỏ rằng việc bất kỳ quốc gia EU nào vẫn duy trì hiệp ước dẫn độ với Trung Quốc là điều "nực cười", khi mọi quốc gia EU, trừ Cộng hòa Séc và Bồ Đào Nha, đều đã đình chỉ thỏa thuận dẫn độ với Hong Kong.
“Cách nhìn nhận đối với điều này là có vấn đề, đình chỉ dẫn độ với Hong Kong, trong khi vẫn duy trì với đại lục” – các nguồn tin bày tỏ, nói thêm rằng “vấn đề lớn” mà các ngoại trưởng EU sẽ thúc đẩy vào ngày 16-4 liên quan nhiều đến việc “liệu Hungary có ủng hộ biện pháp hay không”.
Hiện có 10 quốc gia thành viên EU có hiệp ước dẫn độ với Trung Quốc, bao gồm Bỉ, Bulgaria, Cộng hòa Cyprus, Pháp, Hy Lạp, Ý, Lithuania, Bồ Đào Nha, Romania và Tây Ban Nha.
Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh Bỉ, Pháp và Lithuania thời gian qua đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc liên quan vấn đề nhân quyền, trong khi các quốc gia EU còn lại chưa đưa ra quan điểm của mình.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Politico gần đây, Thủ tướng Romania Florin Citu đã từ chối trả lời câu hỏi về vấn đề nhân quyền liên quan Trung Quốc.
Điều này khiến “rất khó có khả năng Romania sẽ dẫn đầu trong các nỗ lực của EU trong vấn đề Hong Kong”, South China Morning Post dẫn lời bà Andreea Brinza - đồng sáng lập Viện Nghiên cứu Châu Á - Thái Bình Dương (Rumani) – nhận định.
“Nếu EU yêu cầu cụ thể về việc đình chỉ hiệp ước dẫn độ, thì Romania sẽ làm như vậy. Nếu có bất đồng ở cấp độ khối EU và không có sự ủng hộ từ Brussels hoặc các quốc gia quan trọng như Đức và Pháp, thì Romania sẽ bỏ qua nó, vì rất tiếc, chủ đề nhân quyền không được đề cao trong chương trình nghị sự của chính phủ” - bà Brinza nói thêm.
EU được cho là đang ở tình thế tiến thoái lưỡng nan trước áp lực ngày càng tăng của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden với nỗ lực xây dựng liên minh trên nhiều lĩnh vực, trong đó có việc đối phó Trung Quốc.
