Báo Wall Street Journal(Mỹ) nhận định đây là cuộc gặp không bình thường bởi hầu hết nội dung cuộc gặp không được chuẩn bị sẵn bằng văn bản để Bộ Chính trị Trung Quốc thông qua trước.
Điều này cho thấy ông Tập Cận Bình muốn chứng tỏ ông là nhà lãnh đạo tự tin, sẵn sàng nói chuyện tay đôi với Tổng thống Obama. Cuộc gặp cũng chứng tỏ tốc độ khẳng định quyền lực của ông trong nước đã diễn ra nhanh chóng.
Báo dẫn nguồn tin từ nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc cho biết ông Tập Cận Bình cố ý xây dựng hình ảnh bản thân khác với người tiền nhiệm Hồ Cẩm Đào vốn là người dường như xơ cứng, vụng về trước công chúng và chưa bao giờ dấn thân vào một cuộc gặp không chính thức như vậy.
Về phía Mỹ, báo Wall Street Journalghi nhận Mỹ hy vọng cuộc gặp sẽ tạo điều kiện cho hai nhà lãnh đạo xây dựng mối quan hệ cá nhân và thảo luận thoải mái về các vấn đề vốn gây tranh cãi như Triều Tiên, an ninh mạng, tranh chấp biển ở châu Á mà không bị ràng buộc theo nghi thức của chuyến thăm cấp nhà nước thông thường.
Các quan chức Mỹ chuẩn bị cho cuộc gặp cho biết từ tháng 12 năm ngoái, phía Trung Quốc đã hối thúc tổ chức cuộc gặp nhằm củng cố sáng kiến chính sách đối ngoại của ông Tập Cận Bình. Đó là xây dựng “quan hệ siêu cường kiểu mới” với Mỹ. Khái niệm này được đặt ra nhằm tránh xung đột quân sự thường xảy ra trong lịch sử khi một cường quốc mới nổi thách thức một cường quốc đã được xác lập từ lâu.
Chính quyền của Tổng thống Obama cũng chờ đợi cuộc gặp này để hiểu chi tiết về khái niệm “quan hệ siêu cường kiểu mới” của Trung Quốc bởi lâu nay Mỹ cho rằng khái niệm này chính là Mỹ không được can thiệp vào sân sau chiến lược của Trung Quốc.
Báo Wall Street Journal cho biết cuộc gặp sẽ tập trung vào các mục tiêu sau đây:
.Mỹ sẽ hối thúc Trung Quốc sử dụng ván bài kinh tế để thuyết phục Triều Tiên ngưng chương trình vũ khí hạt nhân và thôi đe dọa tấn công.
Mỹ sẽ yêu cầu Trung Quốc chấm dứt tấn công mạng. Thông điệp Mỹ đưa ra là “ăn cắp thông tin sở hữu trí tuệ sẽ gây tổn hại cho lợi ích của Trung Quốc và quan hệ song phương”.
Mỹ sẽ bày tỏ lo ngại về cách tiếp cận mang tính đối đầu của Trung Quốc trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ ở châu Á, đặc biệt ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Để tránh bị chỉ trích là yếu mềm như người tiền nhiệm Hồ Cẩm Đào, ông Tập Cận Bình sẽ không nhân nhượng trong vấn đề nào liên quan đến an ninh quốc gia Trung Quốc. Ông cũng có thể bày tỏ lo ngại về chiến lược xoay trục sang châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ và chắc chắn sẽ lặp lại lập trường bấy lâu nay là Trung Quốc cũng là nạn nhân bị tấn công mạng.
TS Kenneth Lieberthal (nguyên Giám đốc cấp cao về các vấn đề châu Á của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ) nhận định mặt tích cực của cuộc gặp là hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung sẽ hiểu biết nhau hơn, tuy nhiên chắc chắn cuộc gặp sẽ không giải tỏa được hiềm nghi bấy lâu giữa hai nước.
LÊ LINH
