Tạp chí The Diplomat (Nhật) ngày 19-12 đưa ra nhận định như trên.
Ấn Độ cáo buộc Mỹ vi phạm Công ước Vienna về ngoại giao vốn cho phép quan chức nước ngoài được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao nếu bị bắt. Ấn Độ phản ứng bằng nhiều biện pháp cứng rắn nhằm chống lại sự hiện diện ngoại giao của Mỹ ở Ấn Độ, trong đó có việc yêu cầu thanh tra lương của các nhân viên Ấn Độ làm việc cho các nhà ngoại giao Mỹ.
Vụ bắt giữ đã gây ra làn sóng phẫn nộ ở Ấn Độ và vượt khỏi tầm kiểm soát giữa hai nước. Ấn Độ đã chuyển tải thông điệp rõ ràng đến Mỹ rằng Ấn Độ sẵn sàng chơi trò chơi giằng co nguy hiểm với Mỹ. Động thái này gợi nhớ lại cách tiếp cận trước đây của Ấn Độ đối với Mỹ. Đó là hoài nghi và giữ khoảng cách.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã phải lên tiếng thừa nhận Mỹ lấy làm tiếc về vụ bắt giữ bà Devyani Khobragade. Tuyên bố của ông có đoạn: “Mỹ hiểu sâu sắc tầm quan trọng của việc thực thi luật pháp và bảo vệ nạn nhân. Các nhà ngoại giao nước ngoài làm việc tại Mỹ được tôn trọng giống các nhà ngoại giao Mỹ làm việc ở nước ngoài”.
Theo tạp chí The Diplomat, ngoại trưởng Mỹ đưa ra phản ứng hơi trễ (ba ngày sau khi vụ bắt giữ xảy ra) đã thể hiện tầm nhìn kém của Mỹ và khiến Ấn Độ nghi ngờ Mỹ xem quan hệ với Ấn Độ chỉ là công cụ. Ngược lại, từ thái độ thiếu quan tâm của Ấn Độ đến tội danh bị cáo buộc của bà Devyani Khobragade cho thấy biểu hiện không hay về các ưu tiên của chính phủ. Nếu vụ khai man thị thực là có thực và người giúp việc cho bà Devyani Khobragade bị ngược đãi thì đúng ra Ấn Độ cần phải hợp tác.
Ông Sanjay Kumar thuộc Hội đồng Luật sư quận Saket (Ấn Độ) nhận định ông nghi ngờ có vấn đề thổi phồng chính trị mạnh mẽ tại Ấn Độ. Ông cho rằng tại Ấn Độ, viễn ảnh chính trị đang thay đổi liên tục và tình trạng kết hợp giữa chủ nghĩa dân tộc và “nghệ thuật phất cờ” chưa bao giờ kết thúc.
Đến thời điểm này, câu hỏi pháp lý là liệu Mỹ có tiếp tục vụ kiện chống lại bà Devyani Khobragade hay chuyển sự việc đến LHQ. Vụ bắt giữ một lần nữa cho thấy chủ nghĩa hoài nghi của Ấn Độ đối với Mỹ sẽ còn kéo dài. Vẫn còn chờ xem liệu Mỹ và Ấn Độ có thể tìm ra biện pháp để làm sáng tỏ thiện chí song phương vốn mong manh trong nhiều năm qua hay không.
DUY KHANG
