Luật sư Mỹ và nạn nghiện ngập

“Có rất nhiều vết nhơ trong cái nghề này” - ông Joan Bibelhausen, Giám đốc điều hành chương trình luật sư giúp nhau ở bang Minnesota, nói.

Thiên lương và đọa lạc

Chuck Rice, cựu luật sư, giờ đã thấy được tác dụng của sự cai nghiện. Theo tờ Minneapolis Star Tribune, Rice phải vật lộn với thói quen lạm dụng rượu và ma túy trước khi khắc phục được sự nghiện ngập của mình tại Hazelden, một trung tâm điều trị ở bang Minnesota. Thật ra ông phải cai đến hai lần do tái nghiện. Bây giờ hoạt động dịch vụ pháp lý của ông là tư vấn cho những người nghiện ngập.

Người hàm ơn gần gũi nhất của Rice là Geoff Saltzstein, trước khi được nhận vào trường luật đã uống rất nhiều bởi anh phải đấu tranh để nhận ra đâu là điều anh muốn làm trong cuộc đời. Tại Hazelden, Saltzstein được Rice tư vấn. Bây giờ, Saltzstein đang cộng tác với Công ty Luật Appelman và đã tạm biệt những cơn say.

Giải thích với phóng viên tờ Star Tribune về tệ nạn đáng buồn này, Rice nói: “Công việc của luật sư quá căng thẳng. Họ trông cậy một cách vô lý vào khả năng chịu đựng của bản thân”. Làm việc với cường độ cao, giờ giấc thất thường, nhẫn nại nghe và sẻ chia rắc rối với thân chủ… là những phẩm chất của luật sư. Thế nhưng Rice cũng cho rằng một số phẩm chất giúp người luật sư làm việc tốt lại chính là nguyên nhân khiến họ trở nên kém cỏi trong việc tự giữ gìn bản thân.

Trung tâm cai nghiện Betty Ford (California), nơi có một chương trình chuyên điều trị và cai nghiện cho bác sĩ, phi công và luật sư.

David Baer - cuộc đời đang phơi phới, 35 tuổi, là luật sư trưởng của Công ty Petters Group Worldwide, được tạp chí Minnesota Lawyer vinh danh là “luật sư của năm 2006”. Thế mà David Baer đã đánh mất tất cả.

Bi kịch xảy ra vào ngày 24-9-2008, khi FBI và các cơ quan chức năng phối hợp đột kích văn phòng Công ty Petters và nhà riêng của một số ủy viên hội đồng quản trị của công ty này để tìm kiếm bằng chứng về việc kinh doanh gian lận và rửa tiền. Giám đốc công ty Tom Peters đã hợp pháp hóa hàng tỉ USD có được do làm ăn phi pháp trong vòng một thập niên. Sau này, khi ra tòa, công tố viên cho biết Petters và các cộng sự thu hút các nhà đầu tư cho vay tiền để mua và bán các thiết bị điện tử mà trên thực tế là các thiết bị ma. Tờ báo điện tử TwinCities.com cho rằng trong quá trình khám xét, người ta phát hiện trong két dưới bàn làm việc của Baer có 7,4 g cocaine, 10 viên ecstasy và 30 viên các chất gây nghiện methamphetamine và caffeine thường được biết đến với tên gọi là yaba. Baer bị cáo buộc năm tội danh nặng về việc sở hữu thuốc gây nghiện trái phép. Sau này, trả lời tạp chí Minnesota Lawyer, Baer thổ lộ: “Tôi đã rất hạnh phúc khi làm việc ở công ty luật nhưng tôi luôn biết rằng đó không phải là môi trường của cuộc đời tôi”.

Đi tìm câu trả lời

Mới đây, Hiệp hội Luật sư Hoa Kỳ (ABA) thông báo: Theo Viện Nghiên cứu quốc gia về tệ lạm dụng rượu và chứng nghiện rượu, “có khoảng bảy phần trăm người Mỹ nghiện rượu, 13 phần trăm luật sư được điều tra thú nhận đã uống sáu (thậm chí còn nhiều hơn) loại đồ uống có cồn mỗi ngày”.

Qua vụ Baer, người ta cho rằng sự căng thẳng phát sinh do áp lực đối phó với hậu quả của việc lừa đảo đầu tư hàng tỉ USD là nguyên nhân khiến Baer (với vai trò tư vấn pháp luật) đến với ma túy (thật ra trong cáo trạng về kinh doanh gian lận, Baer trắng án, còn giám đốc Peters lãnh 50 năm tù).

Bệnh nhân - luật sư Rice tại Trung tâm Hazelden.

Theo Eileen Travis, Giám đốc chương trình hỗ trợ luật sư thành phố New York, các kết quả nghiên cứu cho thấy rằng các luật sư là những người có nguy cơ sa vào việc lạm dụng ma túy cao và mắc các vấn đề về sức khỏe tinh thần do sự căng thẳng, mức độ nguy cơ ấy cao gần gấp đôi so với người bình thường (luật sư là 15%-20%, trong khi người dân là 10%).

Với Robert Gans, trợ lý luật sư trưởng tại Công ty Khoa học máy tính tại Falls Church, bang Virginia, tình trạng lạm dụng thuốc là “một trong những điều mà mọi người thường nói về các luật sư của công ty luật”. Gans là luật sư chuyên về luật lao động và việc làm từ năm 1994. Giữa tháng 1-2011, ông có mặt trên diễn đàn của Hiệp hội Các luật sư làm việc theo hội, đoàn thủ đô Washington (WMACCA). Theo Gans, những căng thẳng mà các luật sư làm việc theo hội, đoàn phải đối mặt có thể khác với các luật sư làm việc trong các công ty luật, có điều chúng ít nghiêm trọng hơn. 

Gans cho rằng trong bối cảnh suy thoái kinh tế, ngày càng nhiều dịch vụ pháp lý cắt giảm quy mô công việc, kể cả loại hình luật sư tranh tụng và luật sư làm việc theo hội, đoàn. Sự gia tăng khối lượng công việc đã “lèn” thêm sự căng thẳng vào các luật sư ở các công ty luật.

Luật sư từng nghiện cứu luật sư đang nghiện

Rice chỉ là một trường hợp trong một chương trình mà Trung tâm Hazelden đang phát động nhằm hướng tới các thành viên của giới luật sư với mục tiêu rõ ràng. Các luật sư trong chương trình sẽ được cung cấp các dịch vụ có cùng tiêu chuẩn như những bệnh nhân khác nhưng họ còn được tiếp cận với các chuyên gia điều trị lâm sàng vốn là luật sư và phương pháp trị liệu theo nhóm tâm lý với các luật sư khác. Chi phí cho đợt điều trị 28 ngày khoảng 28.000 USD. Chương trình cai nghiện riêng biệt chỉ dành cho luật sư do Christin Link, một trợ giáo tại Trường ĐH Luật William Mitchell điều hành (ông này cũng từng là người nghiện rượu).

Trung tâm cai nghiện Betty Ford (California) có một chương trình chuyên nghiệp được cấp giấy phép điều trị với số lượng từ 150 đến 300 cá nhân gồm bác sĩ, phi công và luật sư mỗi năm. “Chúng tôi bố trí họ ở với nhau và điều đó thật tốt. Họ có điều kiện để bộc bạch, trải lòng” - Tiến sĩ Harry Haroutunian, người đứng đầu chương trình, nói.

Về lợi ích của các chương trình đặc trị dành cho những người trong nghề như Trung tâm Betty Ford? Ông Jeff Powers, Giám đốc chương trình chữa trị cho người lớn nghiện ma túy Fairview, cho biết ông chưa từng thấy bất kỳ chứng liệu lâm sàng nào chứng minh bệnh nhân thoát nghiện có tỉ lệ thành công hơn phương pháp này. Ông Powers cho rằng chương trình của ông đưa đến hiệu quả tốt cho bệnh nhân, với chi phí 12.600 USD cho một chương trình điều trị nội trú trong ba tuần.

“Có một tín hiệu tốt là nhìn chung các luật sư làm việc theo hội, đoàn có vẻ hài lòng về công việc hơn các luật sư làm cho công ty” - ông Gans nói. Ông tiên liệu tỉ lệ lạm dụng các chất gây nghiện trong giới luật sư làm việc theo hội, đoàn sẽ giảm bằng khoảng một nửa so với các luật sư làm việc cho công ty và trong dân chúng. Với hiểu biết lâu năm về Hiệp hội Luật sư làm việc theo hội, đoàn nói chung và WMACCA nói riêng, ông Gans cho rằng các hiệp hội cần xác định cho được tỉ lệ luật sư lạm dụng các chất nói chung và rượu nói riêng trong các thành viên của mình. Nếu tỉ lệ đó cao hơn so với người dân thì buộc phải cấp bách cứu họ thoát khỏi tệ nạn này. Và chỉ có các luật sư làm được việc đó, bởi luật sư hiểu mình và hiểu đồng nghiệp hơn ai hết.

ĐẶNG NGỌC HÙNG (Theo law.com, associatedcontent.com, startribune.com)