Báo Huffington Post(Mỹ) đã nêu nhận định trên của chuyên gia Donald Gross thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược, nguyên quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ.
Ông Donald Gross nhận định nếu quan hệ Mỹ-Trung được cải thiện, Mỹ và các đồng minh sẽ đạt được sáu lợi ích an ninh sau đây:
●Giảm đáng kể mối đe dọa quân sự của TQ đối với lãnh thổ Đài Loan.
● Tận dụng ảnh hưởng của TQ đối với CHDCND Triều Tiên.
● Tăng cường hợp tác an ninh với TQ và tận dụng khả năng của TQ để đối phó với các mối đe dọa xuyên quốc gia.
● Giảm các vụ tấn công mạng của TQ.
● Ngăn chặn mâu thuẫn biển đảo leo thang tại biển Đông và biển Hoa Đông.
● Giảm bớt quy mô và tiến độ các chương trình hiện đại hóa quân sự của TQ.
Tuy nhiên, ông ghi nhận trở ngại lớn nhất trong quan hệ Mỹ-Trung nằm ở hai ảo tưởng: TQ và Mỹ đang va chạm dẫn đến một cuộc chiến không thể tránh khỏi và quá trình phát triển kinh tế của TQ dựa vào tiền của Mỹ.
TQ hiện là thị trường lớn nhất đối với hàng hóa và dịch vụ của Mỹ. Quan hệ thương mại với TQ đã giúp khôi phục kinh tế Mỹ từ khủng hoảng tài chính năm 2008. Mỹ đang đứng trước cơ hội hưởng lợi hàng tỉ USD từ đầu tư của TQ, giúp Mỹ giảm chi phí sản xuất và giá cả hàng hóa, nâng cao phúc lợi và quan trọng nhất là tạo hàng trăm ngàn việc làm.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry từng nhấn mạnh: “Thực tế Mỹ và TQ đều cần nhau. Quan hệ Mỹ-Trung liên quan đến gần 1/6 dân số thế giới. Các vấn đề mà hai bên đang đối mặt từ phổ biến vũ khí hạt nhân đến biến đổi khí hậu không thể một mình tự giải quyết”. So với thời chiến tranh lạnh, Mỹ đang đối mặt với nguy cơ đe dọa an ninh từ TQ ít hơn bởi Mỹ đang vượt xa TQ về hạt nhân lẫn quân đội.
Mỹ hiện có 5.000 đầu đạn hạt nhân trong khi TQ chỉ có khoảng 240 đầu đạn. Mỹ trang bị 450 tên lửa đạn đạo xuyên châu lục và 300 hệ thống phóng tên lửa từ tàu ngầm. TQ chỉ có 65 tên lửa đạn đạo mặt đất. Hải quân Mỹ đã triển khai 11 tàu sân bay, mỗi tàu trang bị 55 máy bay chiến đấu và máy bay tấn công từ mặt đất. Trong khi đó, TQ chỉ mới tân trang tàu cũ Liêu Ninh mua lại của Ukraine.
Theo chuyên gia Donald Gross, cách tốt nhất để tăng cường lợi ích của Mỹ tại Đông Á là đạt được hòa bình ổn định với TQ thông qua một nghị quyết ngoại giao, đàm phán thỏa thuận thương mại tự do Mỹ-Trung, đưa TQ vào Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương. Cách tiếp cận này sẽ giúp Mỹ duy trì sự hiện diện quân sự hiệu quả tại châu Á-Thái Bình Dương, tái cân bằng nguồn lực kinh tế và chính trị trong khu vực.
DUY KHANG
