Ngày 7-5, theo kết quả kiểm phiếu của 616/650 đơn vị bầu cử Quốc hội, đúng như dự đoán, đảng Bảo thủ dẫn đầu với 291 ghế, Công đảng phải chịu về nhì với số ghế sít sao 247 ghế, đảng Dân chủ tự do được 51 ghế và 27 ghế còn lại thuộc về các đảng nhỏ.
Như vậy, cho dù đảng Bảo thủ về đầu với 291 ghế nhưng vẫn còn thiếu tới 35 ghế để đạt đủ số ghế quá bán cần thiết giành quyền thành lập chính phủ. Khả năng phải thành lập chính phủ liên minh là điều không tránh khỏi và ghế thủ tướng chưa biết sẽ thuộc về ai.
Vai trò quyết định để hình thành chính phủ mới bây giờ lại không thuộc về hai đảng về nhất và về nhì mà tùy vào các đảng nhỏ hơn. Vậy nên cả đảng Bảo thủ lẫn Công đảng đều khẩn trương lập kế hoạch thuyết phục các đảng nhỏ liên minh.
Theo hiến pháp Anh, trong trường hợp các đảng không giành được đa số ghế để lập chính phủ, đảng cầm quyền (hiện thời là Công đảng) và thủ tướng tại nhiệm (Công đảng) sẽ được quyền ưu tiên kêu gọi liên minh. Như vậy Thủ tướng Gordon Brown và Công đảng có ưu thế hơn.
Ba ứng viên thủ tướng tương lai của Anh (từ trái sang): David Cameron, Gordon Brown, Nick Clegg. Ảnh: GETTY IMAGES
Nếu Công đảng thất bại, Thủ tướng Gordon Brown phải từ chức và sẽ tới lượt lãnh đạo đảng Bảo thủ David Cameron đứng ra thành lập liên minh.
Một khả năng nữa là đảng Bảo thủ sẽ thành lập chính phủ thiểu số (chính phủ của đảng chiếm ít ghế trong Quốc hội so với tổng số ghế của các phe đối lập) rồi tổ chức bầu cử lần hai vào cuối năm nay hoặc đầu năm tới. Trong lịch sử Anh, khả năng này rất hiếm xảy ra.
Trong thời gian chờ xác định các khả năng thành lập liên minh hay thành lập chính phủ thiểu số và đảng nào được quyền kêu gọi thành lập liên minh, chính phủ hiện tại sẽ tiếp tục cầm quyền.
| Ngày 7-5, cảnh sát Bắc Ireland thông báo nửa đêm hôm trước đã phát hiện một chiếc xe có thiết bị gây nổ bên ngoài một điểm bầu cử Quốc hội tại TP Londonderry. Điểm bầu cử đã được di tản khẩn cấp. Lực lượng bảo an được đặt trong tình trạng báo động. Các con đường gần điểm bầu cử đã được mở lưu thông trở lại nhưng bãi đậu xe vẫn đóng cửa và việc kiểm phiếu vẫn tiếp tục. Quân đội Cộng hòa Ireland bị tình nghi có liên quan. THANH ANH (Theo AFP, Reuters) |
Để tranh thủ sự ủng hộ của đảng Dân chủ tự do, Thủ tướng Gordon Brown hứa hẹn sẽ cải cách thể lệ bầu cử, một điều kiện mà đảng Dân chủ tự do yêu cầu trước đó.
Lãnh đạo đảng Dân chủ tự do Nick Clegg tuyên bố đang tính toán thiệt hơn trước khi quyết định liên minh với đảng nào.
Lãnh đạo đảng Bảo thủ David Cameron tuyên bố đảng Bảo thủ sẽ vì quyền lợi quốc gia mà sẵn sàng liên minh với các đảng khác. Hiện chưa rõ đảng Bảo thủ dự tính sẽ liên minh với đảng nào.
Dù cơ cấu chính phủ mới của Anh thế nào chăng nữa thì cũng sẽ phải đối phó với khoản ngân sách thiếu hụt kỷ lục và phải cải cách chính trị để ngăn chặn nhũng lạm như vụ các nghị sĩ ăn chặn của công đã xảy ra.
ĐĂNG KHOA (Theo BBC, AP, REUTERS)
