Vụ tranh chấp khối đá quý nan giải nhất nước Mỹ

Ngày 24/9/2010, Tòa án địa hạt Los Angeles (tiểu bang California, Mỹ) đã chính thức mở phiên xử thu hút sự chú ý của dư luận, nhằm xác định quyền sở hữu một hiện vật cực kỳ đắt giá.

Đây là một trong những tảng đá quý nguyên khối lớn nhất thế giới, nổi danh qua tên gọi "Bahia", do được phát hiện tại một khu rừng nguyên sinh ở bang Bahia thuộc Brazil hơn 9 năm trước.

Hồ sơ vụ án được hoàn tất vào đầu tháng 9/2010, với 5 nguyên đơn kiêm nhân chứng cùng 5 vị luật sư bào chữa cho mỗi đương sự liên quan. Người đầu tiên viện đến cơ quan tư pháp là viên thầu khoán 47 tuổi Anthony Thomas ở tiểu bang California. Theo tường trình thì đương sự đã mua khối ngọc lục bảo từ một lái buôn người Brazil, cùng cái giá tương đương 60.000 USD chỉ ít lâu sau khi "Bahia" được tìm thấy. Rồi A.Thomas bàn với người đồng hương tên là Kenneth Conetto tìm cách đưa tảng đá quý về Mỹ.

A. Thomas bên tảng đá quý tại Brazil

Sau khi bàn tính kỹ, Thomas và Conetto thấy cách hữu hiệu nhất là chuyên chở bằng tàu thủy tuy rằng gặp không ít khó khăn về mặt thủ tục... Đột nhiên K.Conetto phải hồi hương gấp vì chuyện gia đình, kèm theo lời hứa sẽ thu xếp ổn thỏa vụ vận chuyển đá quý. Đột nhiên, Anthony được thông báo rằng "Bahia" đã bị đánh cắp tại một bến cảng ở Brazil. Viên thầu khoán đinh ninh là mình đã bị lừa, kẻ tham gia vận chuyển giấu mặt đã cố tình bán báu vật cho người khác với giá cao hơn.

Vấn đề ở chỗ Thomas không trưng ra được những tài liệu chứng minh việc mua bán, cũng như vận đơn chở hàng từ Brazil đến Mỹ. Giải thích cho khiếm khuyết này, A.Thomas quả quyết rằng mọi thứ giấy tờ liên quan đến "Bahia" đã bị thiêu hủy, nguyên do bởi vụ hỏa hoạn xảy ra tại nhà ông ta dạo năm 2006 trong khu Morgan Hill thuộc Los Angeles và vụ việc đã được cơ quan cứu hỏa xác nhận. "Bằng chứng" duy nhất còn lại là một bức ảnh chụp khi đi du lịch tại Brazil, cho thấy A.Thomas đã tiếp cận được với khối đá quý kèm nụ cười rạng rỡ.

Nguyên đơn thứ hai chính là người bạn cũ K.Conetto của A.Thomas. Theo ông này thì những lời khai của Thomas rặt điều bịa đặt; ông ta đồng thời trình ra trước tòa tờ hóa đơn mua khối ngọc lục bảo từ 2 công dân Brazil hòng chứng minh quyền sở hữu đích thực. Kế đến là tay buôn đá quý kỳ cựu Marc Dawn, người mà năm 2005 đã trả 81 ngàn USD cho viên thủ quỹ Lauren Nouel thuộc Công ty Gemworks Mining, đổi lại lời giao kèo sẽ trở thành chủ nhân duy nhất của "Bahia" (!).

Tuy chẳng đưa ra được bằng chứng cụ thể liên quan tới khối khoáng vật đắt giá, nhưng M.Dawn cũng bác bỏ yêu cầu đòi quyền sở hữu của A.Thomas, rằng cớ sao ông ta không báo giới hữu trách Brazil khi khối đá bị mất, chứng tỏ là nó có thuộc về đương sự đâu mà "của đau con xót"? Viên thầy cãi biện hộ cho A.Thomas liền độp lại là thân chủ có trình báo nhà chức trách California, nhưng được trả lời rằng sự việc xảy ra ở nước ngoài nên nằm ngoài quyền hạn cho phép.

Cặp nguyên đơn cuối cùng là hai nhà đầu tư thuộc tổ hợp F&M Holding trứ danh ở tiểu bang Idaho - Kit Morrison và Todd Amstrong. Họ cho biết đã chi 1,3 triệu USD tiền thuê vận chuyển một lượng kim cương lớn và hợp pháp mua từ Brazil, còn khối ngọc lục bảo là khoản bảo hiểm bồi thường đi kèm nếu như hàng không tới địa điểm tập kết trên đất Mỹ theo thỏa thuận. Rốt cục lượng kim cương chẳng thấy đâu, nên hai nhà đầu tư quyết định đem tảng đá quý là vật thế chấp tới bán ở Las Vegas (tiểu bang Navada). Sự kiện này xảy ra hơn 2 năm trước. Thậm chí trên trang mua bán trực tuyến e-bay còn đăng mẩu quảng cáo đấu giá "Bahia", cùng mức khởi điểm là 75 triệu USD.

Trong thực tế thì khối ngọc lục bảo xuất xứ từ Brazil không hiểu bằng cách nào đã hiện diện trên đất Mỹ. Bằng chứng là "Bahia" từng bị ngâm nước cả mấy tháng ròng trong một nhà kho ngoại vi thành phố New Orleans (tiểu bang Louisiana), hứng chịu hệ quả từ trận bão khủng khiếp Katrina dạo năm 2005.

Tới tháng 9/2008, ban giám đốc kho hiện vật bảo đảm ở El Monte thuộc địa hạt Los Angeles cấp báo cảnh sát, rằng khối khoáng vật "Bahia" đắt giá mà họ đang lưu giữ đã bị đánh cắp. Cảnh sát liền mở cuộc truy tìm và phát hiện ra khối đá quý tại một cửa hàng bán đồ lưu niệm ở Las Vegas. Do viên chủ tiệm không xuất trình được giấy tờ hợp pháp minh chứng nguồn gốc của hiện vật đang trưng bày, cơ quan điều tra Los Angeles đã thu giữ "Bahia" rồi gửi lưu ký tại một nơi bí mật chờ trao lại cho chủ nhân đích thực.

Theo lịch trình đã định, tới ngày làm việc cuối cùng của tháng 10/2010, sau khi đã xem xét mọi bằng chứng xác đáng, Chánh tòa địa hạt Los Angeles John Kronstadt sẽ ra phán quyết công bố tên người sỡ hữu chính thức, chấm dứt sự tranh chấp dai dẳng suốt 9 năm qua về khối đá quý đắt giá.

Thu Hường tổng hợp (ANTG)