Tranh chấp nhà thuê giá “khủng”, án gì?

TAND TP.HCM đang nghị án kéo dài vụ tranh chấp hợp đồng thuê nhà giữa vợ chồng ông Nguyễn Văn Hưng (ngụ huyện Củ Chi) với Công ty Cổ phần Victoria Healthcare Mỹ Mỹ (có trụ sở ở quận 1) vì khá phức tạp, có tranh cãi là án kinh doanh thương mại hay án dân sự.

Thuê nhà giá “khủng”

Theo hồ sơ, tháng 5-2012, vợ chồng ông Hưng ký hợp đồng cho Công ty Mỹ Mỹ thuê một căn nhà tại đường song hành xa lộ Hà Nội (quận 2). Phía Công ty Mỹ Mỹ đặt cọc trước hơn 750 triệu đồng. Giá thỏa thuận cho thuê nhà hai năm đầu khoảng 125 triệu đồng/tháng. Từ năm thứ ba đến năm thứ 10 mỗi năm trượt giá 5%. Hai bên thỏa thuận tiền thuê nhà sẽ chuyển khoản ba tháng một lần...

Sau khi ký hợp đồng, hai bên giao nhà, nhận cọc và tiền thuê ba tháng đầu. Từ khi thanh toán tiền lần hai (tháng 9-2012) đến nay, Công ty Mỹ Mỹ không chuyển trả tiền thuê nhà nữa. Vì vậy tháng 2-2013, vợ chồng ông Hưng khởi kiện vụ án dân sự, yêu cầu TAND quận 2 buộc Công ty Mỹ Mỹ thanh toán phần tiền thuê nhà còn thiếu, trả nhà và mất tiền cọc.

Tại tòa, phía Công ty Mỹ Mỹ khai thuê nhà để mở phòng khám đa khoa nhưng trong quá trình xin giấy phép hoạt động thì bên cho thuê không cung cấp được các tài liệu pháp lý liên quan đến căn nhà theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền. Công ty cho rằng hợp đồng thuê nhà đã ký vô hiệu do căn nhà chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, vi phạm Điều 91 Luật Nhà ở. Điều luật này quy định nhà ở tham gia giao dịch về mua bán, tặng cho, đổi, thừa kế, thế chấp, cho mượn, cho ở nhờ... thì phải có các điều kiện sau: Có giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với nhà ở theo quy định của pháp luật; không có tranh chấp về quyền sở hữu... Từ đó công ty phản tố yêu cầu được hoàn trả tiền cọc và tiền thuê nhà.

Xử sơ thẩm hồi tháng 9-2013, TAND quận 2 xác định căn nhà trên có nguồn gốc do một công ty kinh doanh nhà ký bán cho vợ chồng ông Hưng, vốn là dạng nhà ở hình thành trong tương lai. Thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà được xác định là lúc công ty kinh doanh giao nhà cho vợ chồng ông Hưng. Như vậy, dù căn nhà chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhưng vẫn thỏa mãn các điều kiện để tham gia giao dịch nên yêu cầu phản tố của bị đơn là không có căn cứ.

Từ đó TAND quận 2 đã chấp nhận yêu cầu của vợ chồng ông Hưng, chấm dứt hợp đồng thuê nhà, buộc phía Công ty Mỹ Mỹ phải mất cọc, phải trả nhà kèm tiền thuê nhà hơn 1,5 tỉ đồng.

Tòa nào xử?

Công ty Mỹ Mỹ kháng cáo. Tại phiên phúc thẩm mới đây, phía công ty vẫn cho rằng căn nhà trên chưa có giấy tờ sở hữu thì hợp đồng thuê nhà vô hiệu. Cạnh đó, phía công ty còn nói trước đây hai bên từng thỏa thuận nếu tranh chấp sẽ nhờ trọng tài kinh tế giải quyết. Trước khi khởi kiện, chính vợ chồng ông Hưng từng có văn bản nói sẽ ra trọng tài kinh tế như thỏa thuận. Như vậy theo công ty, đây là án kinh doanh thương mại chứ không phải án dân sự như tòa sơ thẩm đã xác định.

Đối đáp, phía vợ chồng ông Hưng nói lúc đó họ không biết luật, nay mới xác định đây là quan hệ dân sự, không phải quan hệ kinh tế nên không ra trọng tài kinh tế. Mặt khác, họ cho thuê nhà để có tiền sinh sống chứ không nhằm mục đích kinh doanh kiếm lợi nhuận gì cả.

Tranh luận, luật sư của phía Công ty Mỹ Mỹ nhấn mạnh về thỏa thuận nhờ trọng tài kinh tế giải quyết của hai bên trước đây. Mặt khác, luật sư khẳng định hai bên đều kinh doanh nhằm sinh lợi nhuận. Vợ chồng ông Hưng có nhiều nhà dùng cho thuê là có mục đích lợi nhuận.

Đại diện VKS cũng nhận định đây là giao dịch có mục đích lợi nhuận nên phải xác định là án kinh doanh thương mại chứ không phải án dân sự. TAND quận 2 đã xử không đúng thẩm quyền nên cần hủy án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án này.

Theo dự kiến, TAND TP sẽ tuyên án vào thứ Hai (7-4) tới.

HOÀNG YẾN