- Ông Nguyễn Văn Trí, Chánh án TAND quận Tân Bình: Tôi khẳng định đến giờ này, cơ quan công an chưa chuyển giao hồ sơ vụ việc liên quan cho tòa án. Chỉ có một công văn do công an gửi cho tòa vào ngày 3-4, sau khi có khiếu nại của bà Ngọt về việc đứng ra nhận sở hữu. Trong đó cơ quan công an đề nghị tòa giải quyết vì xuất hiện đương sự có thể dẫn đến tranh chấp sở hữu. Tuy nhiên hiện chưa có tranh chấp, khởi kiện nên thẩm quyền giải quyết vẫn thuộc cơ quan công an.
Chiếu theo quy định Điều 239 Bộ luật Dân sự, chị Hồng đã giao nộp số tiền cho cơ quan công an thì cơ quan công an là đầu mối chịu trách nhiệm phân xử.
Cơ quan công an chịu trách nhiệm giải quyết
. Có cuộc họp các cơ quan nội chính của quận thống nhất giao cho Tòa phân xử không? Nếu cơ quan công an, sau khi xác minh xong, vẫn muốn chuyển cho Tòa phân xử vì Tòa là cơ quan có nhiều chuyên môn trong xét xử thì Tòa xử lý ra sao, thưa ông?
- Không có cuộc họp nội chính nào như thế cả. Chúng ta xử lý phải theo quy định của pháp luật. Việc phân xử là của cơ quan công an. Tòa án có thể tham gia tham vấn, trao đổi nghiệp vụ khi phân xử cơ quan công an cần thiết.
Cơ quan công an có thể bị khởi kiện
.Nếu không đồng ý với kết quả xác minh, phân xử sắp tới của cơ quan công an, các đương sự có thể khởi kiện ai?
- Hiện nay có hai đương sự hợp lệ theo quy định trong vụ việc này đó là chị Hồng mua ve chai và chị Ngọt.
Có hai tình huống xảy ra khi cơ quan công an phân xử: sau khi xác minh, cơ quan công an xác định việc chị Ngọt và chồng xin nhận lại số tiền không có căn cứ và phân xử sồ tiền đó cho chị Hồng hoặc ngược lại thì có thể xuất hiện khởi kiện giữa hai đương sự này.
Người bị khởi kiện trong tình huống này không phải là một trong hai bên đương sự mà là ... cơ quan công an. Bởi lẽ không có tranh chấp giữa chị Hồng với chị Ngọt. Chị Hồng là người tìm thấy 5 triệu Yen rồi giao nộp chứ không tranh chấp với ai. Việc phân xử cho bên nào sẽ khiến cho cơ quan công an có thể bị kiện bởi đương sự còn lại.
Đối tượng khởi kiện là đòi lại số tiền mà các bên đương sự cho là “đáng lý số tiền đó là của tôi nhưng cơ quan công an lại giao cho bên kia…”.
. Như vậy cơ quan công an có thể là bị đơn? Trong trường hợp đó Tòa căn cứ theo trình tự thủ tục nào để giải quyết, thưa ông?
-Cơ quan công an thuộc lực lượng vũ trang, không phải cơ quan hành chính Nhà nước. Tuy nhiên cơ quan công an vẫn ra những quyết định hành chính là đối tượng bị khởi kiện theo quy định luật tố tụng hành chính ví dụ như quyết định xử phạt vi phạm giao thông. Trong trường hợp này, nếu cơ quan công an ban hành quyết định bác yêu cầu xin nhận lại tiền của chồng chị Ngọt để phân xử số tiền cho chị Hồng hoặc ngược lại thì hai bên đương sự có thể khởi kiện quyết định hành chính đó.
Nếu kết quả xác minh, phân xử của cơ quan công an thể hiện bằng công văn, thông báo…không phải quyết định hành chính mà các bên đương sự không đồng ý thì vẫn có thể khởi kiện ra Tòa. Tòa vẫn nhận đơn kiện theo quy định để bảo đảm quyền khởi kiện của công dân nhưng có thụ lý hay không, giải quyết như thế nào thì Tòa sẽ xem xét.
Xin ý kiến Tòa cấp trên vì vụ việc chưa từng có tiền lệ
.Theo ông với vụ việc dân sự thú vị nhiều người quan tâm này, sắp tới cơ quan đứng ra phân xử sẽ căn cứ quy định nào? Trình tự thủ tục được quy định ra sao?
-Căn cứ pháp luật để phân xử sẽ do cơ quan công an xem xét. Tuy nhiên hiện nay thủ tục để phân xử thì luật chưa quy định.
Luật chỉ mới quy định trách nhiệm của cơ quan tiếp nhận vật (số tiền) “không xác định được ai là chủ sở hữu” trong việc thực hiện các thủ tục như lập biên bản tiếp nhận, thông báo tìm chủ sở hữu, phân xử vật (số tiền) đó…Riêng thủ tục phân xử, giao vật (số tiền) cho ai bằng quyết định hành chính hay bằng biên bản, thông báo, công văn…thì chưa có.
Lỗ hổng này cần bổ sung vào trong quy định pháp luật như thế nào? Nếu là cơ quan phân xử thì Tòa Tân Bình sẽ giải quyết ra sao?
-Đây là vụ việc dân sự được dư luận quan tâm. Bộ luật dân sự cũng đã có quy định. Tuy nhiên như đã phân tích là vẫn chưa thực sự đầy đủ, hoàn thiện.
Vụ việc như thế này là chưa từng có tiền lệ mà các cơ quan thi hành pháp luật đã xử lý. Hướng xử lý vụ việc và các vấn đề pháp lý phát sinh trong quá trình giải quyết cũng cần bàn bạc, bổ sung, hoàn thiện thông qua vụ việc này. Ngày 10-5 sắp tới có cuộc họp giao ban Tòa án TP, tôi sẽ đưa vụ việc này ra để hỏi ý kiến, bán bạc.
Xin cảm ơn ông.
 “Tôi rất sốt ruột chờ kết quả xác minh của cơ quan công an để được nhận lại tiền nhưng cũng chỉ biết trông ngóng tin tức thôi chứ biết làm sao”. Chị Huỳnh Thị Ánh Hồng  Hiện chồng tôi đã làm xong văn bản ủy quyền và tường trình. Các chứng cứ chứng minh thu nhập, nguồn gốc tiền…chồng tôi vẫn đang thu thập. Toàn bộ hồ sơ, chứng cứ chồng tôi sẽ chuyển cho tôi trong thời gian sớm nhất. Đương nhiên tôi mong chồng tôi được nhận lại số tiền nếu đó là tiền mồ hôi công sức bị thất lạc… |
______________________________________________
(*) Nhiều vấn đề pháp lý liên quan vụ việc trên sẽ được mổ xẻ trong cuộc trao đổi của ông Nguyễn Văn Trí, Chánh án TAND quận Tân Bình với Pháp Luật TP.HCM, mời bạn đọc đón đọc trên số báo ra ngày mai, 5-5-2015.
