TAND TP.HCM vừa có báo cáo gửi đến kỳ họp thứ 17 HĐND TP.HCM. Theo đó, tòa án báo cáo tình hình hoạt động của ngành năm 2019 cụ thể là từ đầu tháng 12-2018 đến ngày 31-10-2019.
Theo thống kê, tòa án hai cấp TP.HCM thụ lý mới 50.464 vụ việc các loại. Tới nay, tòa án giải quyết 41.092 vụ việc (đạt tỉ lệ 64,7%). So với cùng kỳ năm ngoái, số lượng vụ việc thụ lý mới tăng 1.605 vụ việc.
Về tình hình thụ lý, giải quyết, xét xử vụ án hình sự, TAND hai cấp TP.HCM thụ lý 5.424 vụ với 9.367 bị cáo. Sau đó, cơ quan xét xử giải quyết, xét xử 4.616 vụ với 7.848 bị cáo, đạt tỉ lệ 85%.
Tính đến thời điểm hiện nay, cơ quan xét xử thuộc TP.HCM không có vụ án hình sự có bị cáo bị quá hạn tạm giam. Tuy nhiên, TAND TP.HCM có 34 bản án, quyết định hình sự sơ thẩm bị cấp phúc thẩm hủy, 219 bản án, quyết định bị cấp phúc thẩm sửa.
Tương tự, tòa án quận, huyện có 16 bản án, quyết định sơ thẩm bị hủy; 162 bản án, quyết định bị sửa. Người dân phản ánh nhiều về tác phong thẩm phán, thư ký.
HĐXX một phiên xử đại án tại TAND TP.HCM. Ảnh: HY
Về tình hình xét xử vụ án hình sự, TAND TP.HCM đánh giá nhiều vụ án có phương thức, thủ đoạn phạm tội mới, hoạt động xuyên quốc gia; tội phạm sử dụng mạng viễn thông, Internet hòng lừa đảo, đánh bạc, tổ chức đánh bạc quy mô lớn.
Cạnh đó, hoạt động “bảo kê”, “tín dụng đen” ngày càng tinh vi kéo theo tình trạng siết nợ, đòi nợ thuê, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật. Thực trạng xâm hại tình dục, nhất là xâm hại tình dục trẻ em gây bức xúc trong dư luận.
Cạnh đó, thời gian qua, TAND TP.HCM xét xử nhiều vụ án mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với những đường dây quy mô lớn, tổ chức chặt chẽ, có sự liên kết với đối tượng phạm tội ở nước ngoài.
Về công tác giải quyết khiếu nại, TAND TP.HCM và 24 quận, huyện thụ lý 3.828 trường hợp khiếu nại. Trong quá trình xác minh, giải quyết, tòa án chấp nhận nội dung khiếu nại đối với 724 trường hợp.
Cùng đó, lãnh đạo tòa án chấp nhận nội dung tố cáo trong 2/18 đơn tố cáo gửi đến. Lãnh đạo TAND TP.HCM đánh giá phần lớn đơn khiếu nại liên quan đến thái độ, tác phong của thẩm phán, thư ký khi tiếp đương sự.
Ngoài ra, đơn khiếu nại phản ánh vi phạm thời hạn chuẩn bị xét xử, yêu cầu thay đổi thẩm phán được phân công giải quyết vụ án. Mọi đơn vị thực hiện nghiêm túc chế độ tiếp công dân thường xuyên, định kỳ và đột xuất theo quy định.
Đặc biệt, lãnh đạo các cơ quan xét xử dành thời gian trực tiếp gặp gỡ và đối thoại với công dân. Nội dung nhân dân phản ánh chủ yếu liên quan đến thái độ, lề lối làm việc cán bộ, công chức trong đơn vị, trong hoạt động tố tụng và hoạt động hành chính tư pháp, như hướng dẫn thủ tục nộp đơn khởi kiện, sao y, trích lục bản án, quyết định…
Ở TAND TP.HCM, phần lớn trường hợp tiếp công dân giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến việc công dân không đồng tình với kết quả giải quyết khiếu nại của chánh án tòa quận, huyện.
Đồng thời, Ban Pháp chế cũng có đánh giá về báo cáo trên của Chánh án TAND TP.HCM. Theo đó, Ban Pháp chế cho rằng TAND TP.HCM chưa tích cực trong xác minh, làm rõ để đưa vụ án ra xét xử đúng quy định, chưa kịp thời đôn đốc, nhắc nhở các cơ quan cung cấp chứng cứ, gây ảnh hưởng đến quá trình giải quyết vụ án.
Do đó, TP vẫn còn gần 6.000 án tạm đình chỉ, chiếm tỉ lệ 26,73% trên tổng số án tồn chưa giải quyết. Án quá hạn còn 615 vụ việc (chiếm 2,75%). Đặc biệt, một số vụ việc kéo dài nhiều năm chưa được giải quyết gây bức xúc trong nhân dân.
Việc chuyển giao bản án, quyết định của tòa án còn chậm trễ, gây ảnh hưởng đến chất lượng công tác kiểm sát. Một số trường hợp bản án, quyết định của tòa án tuyên không rõ, có sai sót, gây khó khăn trong công tác thi hành án.
Hiện còn 50 bản án, quyết định chưa thể thi hành do cần sửa chữa, bổ sung. Thêm vào đó, 64,74% công tác xét xử, giải quyết các loại án của TAND hai cấp TP chưa hoàn thành chỉ tiêu đề ra, đặc biệt một số loại án tỉ lệ giải quyết còn thấp. Cụ thể, án phá sản doanh nghiệp đạt 12,63% (chỉ tiêu 85%); án hành chính đạt 24,79% (chỉ tiêu 80%)...
Cạnh đó, Ban Pháp chế cũng chỉ ra sự chậm trễ của TAND TP.HCM khi chưa trả lời một số kiến nghị của VKSND TP.HCM yêu cầu tòa án khắc phục vi phạm trong giải quyết khiếu nại, tố cáo về hoạt động tư pháp.
Bên cạnh các góp ý, Ban Pháp chế cũng khen ngợi TAND TP.HCM tích cực xét xử thành công một số vụ án trọng điểm do TAND Tối cao phân công, trong đó một số vụ thuộc diện Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo...
