Ngày 12-9, TAND TP Cần Thơ tiếp tục ngày thứ ba xét xử đại gia Phan Bá Tòng (Tòng Thiên Mã, nguyên Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu thủy sản Thiên Mã) lừa đảo chiếm đoạt tài sản hơn 147 tỉ đồng của Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) Chi nhánh Cần Thơ.
Bị truy tố cùng tội danh này còn có Trần Thị Diễm (48 tuổi, nguyên kế toán trưởng Công ty Thiên Mã). Bị cáo Nguyễn Thị Mai (61 tuổi nguyên trưởng phòng tín dụng xuất khẩu - Ngân hàng VDB Cần Thơ) và Lâm Chí Công (42 tuổi, nguyên phó phòng tín dụng xuất khẩu - VDB Cần Thơ) và Huỳnh Thanh Trúc (38 tuổi, nguyên cán bộ tín dụng - VDB Cần Thơ) bị truy tố về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Qua hai ngày xét hỏi, sáng nay đại diện VKSND TP Cần Thơ đã đọc bản luận tội và đề nghị mức án đối với từng bị cáo. Trong quá trình xét hỏi, các bị cáo thừa nhận đã thực hiện các hành vi sai trái nhưng các bị cáo lại cho rằng không nghĩ là vi phạm pháp luật.
Tòng "Thiên Mã" bị đề nghị mức án cao nhất 18 năm tù
Theo đại diện VKS căn cứ vào hồ sơ vụ án, lời khai của các bị cáo những người liên quan đã có căn cứ xác định: Trong quá trình vay vốn tín dụng xuất khẩu tại VDB Cần Thơ, Tòng đã sử dụng tiền vay tại 13 khế ước nhận nợ của Hợp đồng tín dụng xuất khẩu hạn mức số 02-2009 để trả cho các khoản nợ tại các ngân hàng khác, sử dụng tiền vào mục đích cá nhân.
Sau đó, Tòng chỉ đạo kế toán trưởng là Diễm cùng một số nhân viên của Thiên Mã dùng các thủ đoạn gian dối như lập giả báo cáo kết quả kinh doanh năm 2009, 2010 từ lỗ trên thực tế thành có lãi. Ngoài ra, còn lập khống các hợp đồng, chứng từ mua bán các nguyên liệu khống để chứng minh mục đích sử dụng vốn vay, tạo ra tài sản đảm bảo hình thành từ vốn vay để lập hồ sơ đề nghị vay vốn và đề nghị giải ngân tại VDB Cần Thơ…
Qua đó, Tòng đã chiếm đoạt của của VDB Cần Thơ hơn 147 tỉ đồng đến nay không thanh toán. Tuy nhiên, kết quả điều tra bổ sung của VKSND Tối cao xác định hậu quả thiệt hại của VDB Cần Thơ đã tính trừ số tiền có thể được khác phục từ giá trị một phần tài sản là công trình xây dựng trên đất và máy móc thiết bị dây chuyền sản xuất của nhà máy chế biến thủy sản Thiên Mã 3 được dùng thế chấp một phần cho các hợp đồng tín dụng, hai quyền sử dụng đất thế chấp bổ sung tổng cộng là trên 27 tỉ đồng. Như vậy số tiền còn lại bị Tòng chiếm là trên 120 tỉ đồng.
VKS nhận định: Tòng là người khởi xướng chủ mưu, xúi giục phạm tội để trực tiếp chiếm đoạt số tiền 147 tỉ đồng nên phải chịu trách nhiệm chính. Diễm có vai trò giúp sức để Tòng thực hiện hành vi lừa đảo, tuy nhiên cần xem xét bị cáo giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo. Vì xét bị cáo là người làm công ăn lương, thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên, không có hưởng lợi, hơn nữa Tòng cũng có cam kết chịu mọi trách nhiệm về mình.
Đối với các bị cáo Mai, Công, Trúc là những người có nhiệm vụ, quyền hạn trong việc thẩm định, xét duyệt, đề xuất cho Công ty Thiên Mã vay. Tuy nhiên, các bị cáo đã không kiểm tra các điều kiện tín dụng được phê duyệt, không kiểm soát nguồn tiền về của khách hàng…
Khi phát hiện Thiên Mã sử dụng vốn sai mục đích ở một số khoản vay nhưng các bị cáo vẫn tiếp tục ký tờ trình đề nghị giám đốc duyệt giải ngân dân đến để Tòng và Diễm chiếm đoạt trên 147 tỉ đồng. Các bị cáo khai nhận việc thực hiện hành vi sai phạm là làm theo chỉ đạo của giám đốc chi nhánh Lương Quang Minh nên cũng đề nghị tòa xem xét ở phần này.
VKS nhận định hành vi của các bị cáo là nguy hiểm, trực tiếp xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của Nhà nước cần phải xử lý nghiêm. Tuy nhiên, xét các bị cáo đã thành thật khai báo nên đề nghị tòa xem đây là tình tiết giảm nhẹ. Theo đó, đại diện VKS đề nghị tòa xử phạt bị cáo Tòng mức án 17-18 năm tù; Diễm 7-8 năm tù cùng về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Về trách nhiệm dân sự buộc Tòng trả lại số tiền đã chiếm đoạt.
Các bị cáo tại tòa
VKS đề nghị xử phạt bị cáo Mai, Công mỗi bị cáo 12-13 năm tù, bị cáo Trúc 6-7 năm tù cùng về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Đối với Lương Quang Minh là người trực tiếp chỉ đạo, quyết định và ký các hợp đồng tín dụng xuất khẩu giải ngân cho Thiên Mã phải chịu trách nhiệm chính trong việc cố ý làm trái. Nhưng do Minh đã chết nên cơ quan điều tra không truy cứu trách nhiệm hình sự.
