Mỗi năm ngành gỗ xuất khẩu trên 3.000 mặt hàng khác nhau nhưng đều qua trung gian. Lý do thủ tục để được tham gia các chương trình XTTM còn quá rườm rà. Đặc biệt có không ít chương trình XTTM đã được phê duyệt rồi nhưng đang chờ giải ngân của Bộ Tài chính.
Ông Quyền cũng lo ngại việc nếu yêu cầu doanh nghiệp đi XTTM về là phải chứng minh ký được hợp đồng quả là rất khó, nhất là trong bối cảnh các thị trường xuất khẩu truyền thống của Việt Nam đang gặp khó khăn.
Đồng tình với ý kiến trên, ông Nguyễn Văn Thụ, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chè Việt Nam, đã thẳng thắn bày tỏ: “Doanh nghiệp không kỳ vọng nhiều vào các chương trình XTTM. Chúng ta nên đi học các nước, không chỉ tham khảo xem họ dành bao nhiêu kinh phí cho công tác này mà cần phải học cách họ triển khai các bước tiến hành XTTM ra thị trường ngoại như thế nào. Theo như quy trình thì hiệp hội phải đứng ra chứng minh năng lực xuất khẩu của doanh nghiệp với cơ quan nhà nước, sau đó mới mời chào doanh nghiệp tham gia thì khi đó lỡ mất cơ hội rồi”.
Nhiều ý kiến cũng cho rằng nhu cầu XTTM của doanh nghiệp rất đa dạng và phong phú nhưng năng lực cung cấp các dịch vụ của các tổ chức XTTM thì lại vô cùng hạn chế. Doanh nghiệp hiện rất cần dịch vụ như phát triển sản phẩm, nghiên cứu thị trường, môi giới và thẩm định thương mại... Thế nhưng chương trình XTTM mới chỉ đáp ứng được dịch vụ có nhu cầu thấp và dễ triển khai, ít tạo hiệu quả và giá trị gia tăng cho doanh nghiệp.
Mới đây, tại hội thảo “Hướng tới các giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu”, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan lưu ý: Chúng ta cần tranh thủ những cơ hội mới mở ra trong thời hậu khủng hoảng. Các doanh nghiệp cần phải theo dõi sát sao xem nước nào, lĩnh vực nào hồi phục trước để chủ động tiếp cận chiếm lĩnh thị trường.
Thiết nghĩ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn như hiện nay, nếu chính sách XTTM vẫn yêu cầu doanh nghiệp cần chứng minh được việc tham gia đi XTTM là ký được hợp đồng thì chắc chắn sẽ có rất ít doanh nghiệp tham gia. Do vậy, chính sách cho công tác XTTM cũng cần phải linh hoạt, đừng để chương trình đã được phê duyệt rồi mà nằm chờ giải ngân!
LÊ THANH
