Chứng khoán: Tiềm ẩn rủi ro

Hai tháng nay, chứng khoán có mức tăng vùn vụt khiến nhiều nhà đầu tư dồn các nguồn tiền để dốc vào. Tuy nhiên, phân tích yếu tố kinh tế nội tại, các chuyên gia tài chính đang lo ngại về một kịch bản thị trường sẽ xì hơi.

Sức mua hừng hực

Trong phiên giao dịch ngày 2-6, thị trường tiếp tục tăng gần 15 điểm, chỉ số VN-Index vượt ngưỡng 440 điểm. Đây là mức tăng điểm cao nhất trong vòng tám tháng trở lại đây. Điều đáng nói là sự kỳ vọng của nhà đầu tư khi rót một lượng tiền vào chứng khoán khá lớn. Trong khoảng 20 phiên giao dịch gần đây, trung bình mỗi phiên có gần một ngàn tỷ đồng đổ vào mua cổ phiếu.

Thống kê từ các công ty chứng khoán cũng cho thấy sức cầu quá lớn đã làm đảo lộn tính toán về thị trường. Theo Công ty Chứng khoán Kim Eng, trong tháng 5, chỉ số VN-Index đã tăng 28%, khối lượng giao dịch của một tháng này còn lớn hơn giao dịch cả năm 2006 gộp lại. Được biết, tính riêng một số mã cổ phiếu dẫn dắt thị trường như STB, SSI, REE... nếu nhà đầu tư mua cách đây hơn hai tháng thì nay bán ra đã lãi hơn 100%.

Xuất hiện cầu giả tạo

Mua bán mã cổ phiếu nào trên sàn hiện cũng thắng, điều này vô hình trung đã đưa chứng khoán thành kênh đầu tư nóng nhất. Nhưng bên cạnh sự hào hứng thì thị trường đang có những rủi ro nằm ngoài dự kiến.

Trước đây, sau một đợt tăng giá dài ngày của những cổ phiếu có thị giá nhỏ thì thị trường sẽ bước vào một đợt điều chỉnh sâu. Hiện nay, quy luật này không còn. Cụ thể là những phiên giao dịch cuối tháng 5 vừa qua, những cổ phiếu thị giá nhỏ dẫn dắt thị trường. Tuy nhiên, sang tháng 6, chứng khoán vẫn tăng điểm và lần này đến lượt cổ phiếu bluechips cầm trịch đà tiến.

Một tiềm ẩn khác là sức cầu giả tạo cũng đã bắt đầu xuất hiện trong đợt chứng khoán tăng điểm này. Như cuối tháng 5, một mã cổ phiếu ngành thủy sản (cổ phiếu thị giá nhỏ) có lượng dư bán rất cao trên 300 ngàn cổ phiếu. Thế nhưng chỉ sau ba phiên rớt giá nhẹ thì lượng cổ phiếu “khủng” này lại khớp lệnh hết. Tương tự, cổ phiếu của một công ty thuộc ngành gỗ cũng tăng giá hàng ngày khi có thông tin rỉ tai là cổ phiếu này có giá thấp hơn giá trị sổ sách.

Nên nhìn vào giá trị thực của cổ phiếu

Phân tích thị trường, tiến sĩ Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị kinh doanh Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM, cho rằng chứng khoán tăng điểm là do các thông tin tốt từ bên ngoài, từ nền kinh tế Mỹ chứ nội tại nền kinh tế trong nước vẫn chưa thể tạo ra mức tăng như vậy. Thực chất chứng khoán đang tăng là do các nhà đầu tư tự “bơm” nhau. Nghĩa là nhà đầu tư chỉ nhằm vào các cổ phiếu có tính thanh khoản để mua bán. Việc này giống như “đánh lên đánh xuống” kiếm lợi nhuận chênh lệch chứ không phải đầu tư chứng khoán theo giá trị thực của cổ phiếu.

“Quan sát trên sàn, tôi thấy cứ cổ phiếu bluechips là tăng giá, còn nhiều mã chứng khoán mới niêm yết giá cứ lình xình. Điều này cho thấy nhà đầu tư không nhìn vào giá trị thực của cổ phiếu để mua. Vì theo tính toán của tôi thì các mã vừa nhập sàn mới là những cổ phiếu tạo ra những giá trị tăng trưởng bền vững” - ông Dương nói.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Thuận, Trưởng khoa Kế toán - Tài chính - Ngân hàng, Trường ĐH Mở TP.HCM, cũng đồng tình như vậy. Ông Thuận cho rằng hiện nay kênh chứng khoán đang tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhà đầu tư đang ở trạng thái mua cổ phiếu này không được thì nhảy sang mua cổ phiếu khác. Chính sức cầu quá lớn nên các chuyên gia tài chính cũng không biết cảnh báo cổ phiếu ngành nào đang tăng trưởng nóng. “Vì các mã cổ phiếu hiện có phân hóa đâu mà phân tích” - ông Thuận nói.

Có thể có điều chỉnh giảm sâu

Theo ông Thuận, sắp tới kênh chứng khoán sẽ bước vào giai đoạn điều chỉnh giảm sâu nếu thị trường nhận những thông tin xấu nặng “đô”. Thông tin xấu theo chuyên gia này có thể là lạm phát thế giới tăng, biến động tỷ giá, lãi suất và nhập siêu trong nước tăng. “Nếu các thông tin này đến cùng lúc thì thị trường chứng khoán sẽ quay đầu và các nhà đầu tư “lướt sóng” sẽ gặp những rủi ro nhất định, nhất là những ai đi mượn vốn để chơi” - ông Thuận cảnh báo.