“Công tác triển khai hệ thống thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ điện tử theo hình thức tự động không dừng (ETC) được Bộ GTVT triển khai hết sức quyết liệt. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân nên dự án chưa hoàn thành được trong năm 2020 như mục tiêu đề ra”.
Trao đổi với PV về hệ thống ETC hôm 2-6, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết như trên.
Phải sửa đổi, bổ sung nhiều quy định
. Phóng viên: Ông có thể nêu những nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn trong việc triển khai dự án ETC?
+ Ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ GTVT (ảnh): Dự án ETC được chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1 (BOO1) có tổng 44 trạm thu phí với 26 trạm trên quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh (đoạn qua Tây Nguyên), 18 trạm trên các tuyến cao tốc và các quốc lộ khác. Dự án này do Công ty cổ phần VETC triển khai, đến nay đã lắp đặt, vận hành 40/44 trạm.
Bốn trạm chưa thực hiện thuộc các tuyến cao tốc do Tổng Công ty Đầu tư và phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý. Nguyên nhân, do vướng mắc về nguồn vốn đầu tư hệ thống thiết bị tại trạm (do hiệp định vay vốn hết hạn). Cạnh đó, việc chuyển VEC về Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã gây ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án do VEC quản lý. Vì vậy, dự án không hoàn thành trong năm 2019.
Giai đoạn 2 (BOO2) gồm 33 trạm. Bộ GTVT tổ chức đấu thầu rộng rãi và lựa chọn liên danh nhà đầu tư do Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) đứng đầu.
BOO2 gặp khó khăn do theo Quyết định 18/2018 của Thủ tướng về tái cơ cấu Viettel thì đơn vị này không thành lập được doanh nghiệp dự án và liên danh các nhà đầu tư chưa thống nhất tỉ lệ góp vốn. Sau nhiều buổi làm việc, hiện nay liên danh nhà đầu tư đã thống nhất xong tỉ lệ góp vốn của Viettel.
Ngày 29-4-2020, Thủ tướng điều chỉnh Quyết định 18, cho phép Viettel được đầu tư vào dự án thu phí không dừng, đồng thời giao Bộ Quốc phòng xem xét, quyết định triển khai. Nếu không vướng thì dự án ETC đã hoàn thành đúng tiến độ.
. Trong báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ GTVT cho biết đã gặp khó khăn, bất cập từ Quyết định 07 của Thủ tướng, vậy bộ đã giải quyết vấn đề này như thế nào?
+ Quyết định 07 yêu cầu nhà đầu tư BOT phải bàn giao toàn bộ trạm. Trong khi trạm này không chỉ thu phí mà còn là trung tâm điều hành dự án, thực hiện công tác duy tu, bảo trì đường. Tài sản trạm được xác định trong dự án BOT rồi, thậm chí đã được mang đi thế chấp ngân hàng. Nếu phải bàn giao trạm thu phí cho đơn vị khác quản lý thì không phù hợp.
Theo đó, Bộ GTVT đề xuất cho phép nhà đầu tư dự án BOT và đơn vị cung cấp dịch vụ thu phí tự động thỏa thuận về đơn vị quản lý trạm thu phí thông qua hợp đồng.
Để đẩy nhanh dự án ETC, Bộ GTVT đã thành lập tổ công tác gồm 20 thành viên do Thứ trưởng Lê Đình Thọ làm tổ trưởng. Ảnh minh họa: V.LONG
Trước đây có hai quan điểm là trích phần trăm trên làn thu phí không dừng và trên doanh thu trạm BOT. Lần này, để các nhà đầu tư thấy phù hợp, Bộ GTVT đề xuất đơn vị cung cấp hệ thống thu phí không dừng được trích phần trăm dựa trên doanh thu của toàn trạm BOT, bởi hệ thống thu phí là bộ phận không thể thiếu được và đi theo vòng đời của dự án. Mức doanh thu sẽ phụ thuộc vào từng vị trí trạm.
Trong Quyết định 07 (sửa đổi), Bộ GTVT cũng đề xuất duy trì một làn thu phí hỗn hợp ở mỗi chiều lưu thông để cho các xe chưa kịp dán thẻ hay nạp tiền lưu thông. Đến khi các phương tiện đủ điều kiện sẽ chuyển toàn bộ làn sang thu phí không dừng.
| Để tránh lãng phí đầu tư tại các trạm BOT, các nhà đầu tư có thể chủ động lắp đặt thiết bị thu phí tại trạm (Frontend) và kết nối với trung tâm xử lý dữ liệu (Backend) do đơn vị cung cấp dịch vụ quản lý. Nhà đầu tư có thể tự đầu tư để giảm chi phí hoặc thuê đơn vị cung cấp dịch vụ. Trước đây, việc lắp đặt toàn bộ hệ thống hoàn toàn phụ thuộc vào đơn vị cung cấp dịch vụ. Đặc biệt, hai dự án thu phí không dừng do hai nhà cung cấp dịch vụ đầu tư theo hai giai đoạn sẽ kết nối, tích hợp với nhau. Người tham gia giao thông có thể dùng một ví điện tử để thanh toán các trạm thu phí mà các đơn vị này đầu tư. |
Mỗi trạm BOT sẽ có ít nhất một làn ETC
. Trước đó, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam đề nghị bộ xem xét cho trả phí sau khi qua trạm bởi doanh nghiệp có nhiều đầu xe, nếu trả trước sẽ gây khó khăn về nguồn tiền. Bộ đã tiếp thu, điều chỉnh như thế nào?
+ Hiện Bộ GTVT đề xuất người tham gia giao thông có ví điện tử để chuyển tiền vào tài khoản giao thông để thanh toán các loại phí. Người dân sẽ nạp tiền từ ví điện tử sang tài khoản giao thông không mất phí. Tùy nhu cầu đi lại để chuyển ít hay nhiều tiền vào tài khoản giao thông. Đặc biệt, phương thức trả phí có thể cho phép người dân trả trước hoặc trả sau, giống như trả tiền điện thoại di động.
. Đến nay, Bộ GTVT đã trình Chính phủ quyết định sửa đổi Quyết định 07 chưa?
+ Chúng tôi đã trình Chính phủ Quyết định 07 (sửa đổi). Dự kiến trong tháng 6, Thủ tướng sẽ ban hành.
. Như vậy, những vướng mắc của dự án cơ bản đã được tháo gỡ. Thời gian nào Bộ GTVT sẽ hoàn thành hệ thống ETC trên cả nước, thưa ông?
+ Nếu Thủ tướng ban hành Quyết định 07 thì cơ bản những vướng mắc được tháo gỡ. Hiện Bộ GTVT đang chỉ đạo rất quyết liệt, mỗi tuần họp một lần để đẩy nhanh dự án.
Dự kiến trong tháng 6 sẽ hoàn thành việc đàm phán với tất cả nhà đầu tư để lắp đặt hệ thống ETC giai đoạn 2. Trong tháng 6 và tháng 7, chúng tôi sẽ tập trung hoàn thành các trạm ở cửa ngõ thủ đô như Pháp Vân - Cầu Giẽ, Hà Nội - Hải Phòng, Hà Nội - Bắc Ninh. Đối với các dự án còn lại, tối thiểu phải có một làn ETC.
. Xin cám ơn ông.
| Bộ GTVT đã rà soát, kiểm điểm Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể vừa thừa ủy quyền Chính phủ báo cáo việc triển khai thu phí tự động không dừng. Trong đó, Bộ GTVT đã rà soát, kiểm điểm, đánh giá trách nhiệm tập thể, cá nhân trong việc chậm tiến độ triển khai hệ thống ETC. Cụ thể, về cá nhân, bộ trưởng Bộ GTVT và thứ trưởng phụ trách kiểm điểm tự nhận hình thức nghiêm khắc phê bình, rút kinh nghiệm với vai trò lãnh đạo, chỉ đạo việc tổ chức thực hiện hệ thống ETC. Ngoài ra, 30 cá nhân thuộc các cơ quan, đơn vị hữu quan có bản kiểm điểm trách nhiệm liên quan đến việc chậm tiến độ. Trong đó, chín cá nhân nhận hình thức rút kinh nghiệm. Sáu cá nhân thuộc bốn đơn vị liên quan trực tiếp tới dự án nhận hình thức phê bình nghiêm khắc, rút kinh nghiệm… |
