Hà Nội đang dự kiến sẽ thu phí ô tô vào nội đô từ đường vành đai 3 nhằm kéo giảm ùn tắc và ô nhiễm môi trường. Ủng hộ chủ trương này nhưng nhiều chuyên gia giao thông và đô thị cho rằng triển khai chính sách trên tại thời điểm hiện nay là chưa hợp lý vì phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác, trong đó đặc biệt cần đầu tư hệ thống giao thông công cộng để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân và vận chuyển hàng hóa…
Xe công cộng thiếu, cấm xe cá nhân làm gì…
TS Nguyễn Xuân Thủy, chuyên gia nghiên cứu về giao thông, cho hay lâu nay Hà Nội đã muốn thực hiện chủ chương thu phí vào nội đô với ô tô cá nhân để giảm ùn tắc và chống ô nhiễm. Tuy nhiên, ông Thủy cho rằng Hà Nội làm vào thời điểm này là chưa hợp lý vì phương tiện giao thông công cộng đang rất yếu kém, mới đáp ứng được 10%-12% nhu cầu đi lại của người dân, gần 90% người dân vẫn phải sử dụng phương tiện cá nhân để đi lại. Do đó nếu tiến hành thu phí phương tiện vào nội đô sẽ bắt người dân phải gánh thêm chi phí cho nhu cầu đi lại trong nội đô.
“Ai cũng biết hạn chế phương tiện cá nhân để người dân đi lại bằng phương tiện công cộng nhưng phải chờ lực lượng xe công cộng tốt hơn đã. Nhà nước chưa làm được điều cần làm thì chưa nên đưa ra chính sách đó vào thời điểm này” - TS Thủy nhấn mạnh.
Ông Thủy cho hay phần lớn các TP lớn trên thế giới đưa ra quy định thu phí phương tiện vào nội đô đều có lượng phương tiện khá đông đúc nhưng hạ tầng giao thông công cộng của các TP này đáp ứng đến 80%-90% nhu cầu đi lại của người dân. Vì vậy giải pháp cốt lõi cho Hà Nội là phải hạn chế xe cá nhân có lộ trình, thực hiện đồng bộ với việc tăng cường phương tiện vận tải công cộng.
Việc thu phí phương tiện vào nội đô cần phải làm thận trọng, khoa học vì ảnh hưởng nhiều đến người dân. Ảnh: TRỌNG PHÚ
Không được thu tràn lan
Ủng hộ chủ trương thu phí phương tiện vào nội đô để giảm ùn tắc và ô nhiễm nhưng ông Bùi Danh Liên, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội, cho rằng Hà Nội phải làm hết sức thận trọng, có cơ sở khoa học, phải lấy ý kiến đồng thuận của người dân - đối tượng bị tác động chính. “Thu phí ô tô vào nội đô đồng nghĩa với việc người dân sẽ phải gánh thêm chi phí. Không chỉ chi phí đi lại trực tiếp mà hàng hóa vận chuyển vào nội đô sẽ bị tăng giá, rất nhiều người dân sẽ chịu ảnh hưởng. Do đó thu phí thế nào phải tính toán rất khoa học, đảm bảo công bằng với người dân” - ông Liên phân tích.
| Sở GTVT TP Hà Nội vừa thống nhất với đơn vị tư vấn là Viện Chiến lược và phát triển GTVT hoàn thành đề cương trình UBND TP Hà Nội dự thảo thu phí phương tiện cơ giới vào khu vực nội thành. Theo đó, Hà Nội sẽ nghiên cứu chính sách thu phí phương tiện vào nội đô để trình HĐND TP Hà Nội thông qua vào kỳ họp cuối năm 2019. Theo phương án đề xuất, Hà Nội dự kiến sẽ tiến hành thu phí đối với ô tô tính từ đường vành đai 3 trở vào. Cụ thể, sẽ lập các trạm thu phí tự động, chủ phương tiện sẽ mở tài khoản tại ngân hàng. Khi các phương tiện vào nội thành, các thiết bị thu phát tín hiệu sẽ tự động nhận biết phương tiện để trừ tiền trong tài khoản. |
Theo đó, ông Liên đề nghị Hà Nội nghiên cứu thực hiện thu phí phương tiện vào nội đô theo giờ, theo khu vực, tuyến đường…, chứ không thu tràn lan. Cụ thể, thực hiện thu phí phương tiện tại các tuyến đường hay xảy ra ùn tắc, các tuyến phố có nhiều nhà hàng, khách sạn; thực hiện thu phí phương tiện giờ cao điểm hay tắc đường...
“Ở Singapore, họ áp dụng thu phí phương tiện giao thông cá nhân giờ cao điểm hoặc khu phố nhà hàng, dịch vụ… để tránh mất phí thì người dân sẽ lựa chọn đi lại ngoài giờ cao điểm hoặc lựa chọn các phương tiện đi lại khác hợp lý hơn” - ông Liên ví dụ.
Bên cạnh đó, ông Liên cũng cho hay Hà Nội phải tiến hành đồng bộ các giải pháp khác như phát triển giao thông công cộng, có biện pháp hạn chế đăng ký phương tiện mới…, nếu không sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn. “Phương tiện cá nhân của Hà Nội ngày càng gia tăng, đường sá và vận tải hành khách công cộng không đáp ứng nổi trong khi lại áp dụng biện pháp hành chính thu phí vào nội đô thì sẽ không thuyết phục” - ông nói.
| Thu từ đường vành đai 3 là chưa hợp lý KTS Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, cho rằng phương án thu phí phương tiện vào nội đô của Hà Nội từ đường vành đai 3 trở vào chưa hợp lý vì tại khu vực này hạ tầng giao thông công cộng chưa đáp ứng. Theo ông, tại các khu vực này đang thiếu trầm trọng các điểm đỗ xe, điểm kết nối đến các tuyến giao thông công cộng như BRT, đường sắt đô thị, xe buýt… Bên cạnh đó, ông Nghiêm cũng cho rằng Hà Nội cần khảo sát, điều tra đánh giá tác động của chính sách này vì hiện nay có một số lượng lớn các bộ, công chức, người đi làm đang sống trong khu vực nội thành nhưng hằng ngày vẫn đi làm việc tại ngoại thành. Nếu tiến hành thu phí sẽ ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của họ. Theo đó, ông đề nghị Hà Nội thực hiện thí điểm thu phí phương tiện vào nội thành từ tuyến đường vành đai 2 trở vào, tại những tuyến phố có mật độ giao thông cao thực hiện thu phí vào giờ cao điểm. |
