UBND TP.HCM vừa có văn bản kiến nghị Chính phủ cho phép TP xóa ba khu công nghiệp (KCN) Bàu Đưng, Phước Hiệp tại huyện Củ Chi và KCN Xuân Thới Thượng tại huyện Hóc Môn. Cạnh đó, TP đề xuất thay thế bằng KCN Phạm Văn Hai tại huyện Bình Chánh với tổng diện tích 668 ha.
Xóa quy hoạch ba KCN, giải phóng 675 ha đất
Gần 15 năm trước (năm 2007), ba KCN Bàu Đưng, Phước Hiệp và Xuân Thới Thượng được UBND TP.HCM đưa vào quy hoạch các KCN dự kiến trên địa bàn TP.HCM đến năm 2020, có tính đến năm 2025. Từ đó đến nay, cả ba KCN này vẫn chưa được triển khai thực hiện, khiến hàng ngàn người dân tại Củ Chi và Hóc Môn bị ảnh hưởng bởi quy hoạch ba KCN này bức xúc.
Theo quy hoạch được duyệt, KCN Bàu Đưng có vị trí tại xã An Nhơn Tây, huyện Củ Chi với quy mô 175 ha. Ưu tiên phát triển ngành công nghiệp cơ khí nông nghiệp và bố trí các ngành công nghiệp trọng yếu. Năm 2008, UBND TP đã chấp thuận về nguyên tắc giao cho Công ty cổ phần Vạn Phát Hưng làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, chỉ một năm sau thì doanh nghiệp này rút lui và không tiếp tục đầu tư. Cũng từ đó đến nay, KCN này “treo” do không tìm được nhà đầu tư mới.
Tương tự, KCN Phước Hiệp nằm trên địa bàn hai xã Trung Lập Hạ và Phước Hiệp với quy mô 200 ha, chuyên về công nghiệp hóa dược. Năm 2010, Công ty cổ phần Đầu tư Ánh Sáng Chung được cấp giấy chứng nhận đầu tư. Tuy nhiên, suốt bảy năm, công ty này không có bất kỳ hoạt động nào để triển khai dự án. Đến năm 2017 thì Ban quản lý các khu chế xuất và KCN TP đã thu hồi giấy phép đầu tư với doanh nghiệp này.
Quy hoạch hai KCN nói trên có khoảng gần 400 hộ dân, chủ yếu là sản xuất nông nghiệp và trang trại nuôi bò của một số doanh nghiệp. Phần còn lại là đất trống của người dân trồng cỏ, cây công nghiệp ngắn ngày, hoa lan, cây ăn trái…
Riêng KCN Xuân Thới Thượng có diện tích lớn nhất với quy mô 300 ha và khu dân cư liền kề 80 ha tại xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn. Chủ trương của TP là phát triển ngành công nghiệp nhẹ, ưu tiên phát triển ngành công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm.
Quy hoạch Khu công nghiệp Xuân Thới Thượng (huyện Hóc Môn) ảnh hưởng đến hơn 2.000 hộ dân sẽ bị xóa bỏ trong thời gian tới. Ảnh: VIỆT HOA
Năm 2010, TP chấp thuận chủ trương giao cho Công ty cổ phần DIC làm chủ đầu tư, lập đồ án quy hoạch KCN này và khu dân cư liền kề. Tổng mức đầu tư dự kiến tại thời điểm đó khoảng 3.000 tỉ đồng. Dự án được chia ra làm hai giai đoạn: Giai đoạn 1, từ năm 2011 đến hết năm 2016; giai đoạn 2, từ năm 2017 đến 2022.
Tuy nhiên, ba năm sau, chủ đầu tư chưa có động thái gì, người dân bức xúc và các cơ quan chức năng TP đã có văn bản đốc thúc. Năm 2013, DIC có công văn cam kết sẽ hoàn thành việc lập đồ án quy hoạch 1/2.000 của dự án vào năm 2014, năm 2015 sẽ hoàn tất việc bồi thường giải phóng mặt bằng. Đến năm 2016 thì doanh nghiệp này bị TP thu hồi chủ trương đầu tư dự án.
Tính đến nay, dù dự án chưa có nhà đầu tư nhưng vẫn đang được quy hoạch là KCN nên hàng ngàn người dân sống trong quy hoạch “treo”. Theo thống kê của huyện Hóc Môn, hiện có hơn 2.000 hộ dân sống trong dự án này cùng với gần 900 căn nhà các loại. Theo UBND huyện, người dân bức xúc đã gửi nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp kéo dài. Trong nhiều buổi tiếp xúc cử tri, người dân hai huyện Củ Chi và Hóc Môn đã đề nghị TP xóa quy hoạch các KCN này.
Bổ sung KCN Phạm Văn Hai 668 ha
Trong tờ trình gửi Chính phủ ngày 25-6 vừa qua, UBND TP đã kiến nghị Chính phủ cho phép xóa bỏ quy hoạch ba KCN này và bổ sung KCN Phạm Văn Hai tại huyện Bình Chánh với quy mô 668 ha để thay thế. Theo kế hoạch, đi liền với KCN có quy mô “khủng” này là 100 ha đất dân cư, đô thị liền kề để phục vụ cho KCN.
UBND TP cho biết vào năm 2018, Chính phủ cũng đã đồng ý cho TP được chuyển đổi khu đất 668 ha tại xã Phạm Văn Hai sang đất công nghiệp.
Theo đánh giá của TP, vị trí khu đất này hiện nay là đất nông nghiệp, hiện do Công ty TNHH một thành viên Cây trồng TP quản lý, sử dụng. “Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế thấp do đất bị nhiễm phèn nặng, luôn bị xâm nhập mặn và ô nhiễm bởi nguồn nước thải từ khu dân cư xung quanh. Do đó, việc chuyển đổi cơ cấu sản xuất từ phát triển nông nghiệp không hiệu quả sang phát triển công nghiệp tập trung là phù hợp với điều kiện tự nhiên, sử dụng hiệu quả quỹ đất của TP” - UBND TP nhận xét.
Trong tờ trình gửi Chính phủ, lãnh đạo TP.HCM kỳ vọng KCN Phạm Văn Hai sẽ là KCN mới có khả năng triển khai nhanh, thu hút đầu tư tốt, có nhiều đặc điểm thuận lợi để phát triển thành một KCN mới có chất lượng và tính cạnh tranh cao. Đồng thời, phù hợp với các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao và hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Theo UBND TP, tổng quỹ đất công nghiệp của TP được duyệt là 7.000 ha. Hiện nay có 4/23 KCN chưa được thành lập, trong đó có ba KCN Bàu Đưng, Hiệp Phước, Xuân Thới Thượng. Riêng KCN Phạm Văn Hai, trước đây TP đề xuất quy mô 380 ha nhưng đến nay điều chỉnh thành 668 ha, đồng thời với việc xóa bỏ ba KCN nêu trên.
| Ba KCN đã bị “treo” hơn 10 năm Ba dự án KCN Bàu Đưng, Phước Hiệp và Xuân Thới Thượng đã được Chính phủ phê duyệt quy hoạch từ năm 2008, đến nay đã hơn 10 năm nhưng chưa có chủ đầu tư, chưa có chủ trương thu hồi đất, chưa triển khai các thủ tục về lập quy hoạch và các dự án đều không khả thi. Các dự án này đã ảnh hưởng rất lớn đến người dân trong ranh quy hoạch khi hạ tầng bị xuống cấp nhưng không được đầu tư. Việc xây dựng, sửa chữa nhà cửa hoặc việc cho tặng, sang nhượng đất không thể thực hiện cùng hàng loạt bất cập khác về an ninh trật tự, an toàn vệ sinh đối với người dân sống trong các dự án treo này. Do đó, UBND TP.HCM kiến nghị điều chỉnh đưa ra khỏi quy hoạch đối với ba KCN trên. (Trích Tờ trình số 2108/2021 của UBND TP.HCM kiến nghị Thủ tướng Chính phủ) |
