Theo thông tin từ Báo Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Lan (phường 26, quận Bình Thạnh, TP.HCM) đang khiếu nại Công ty Mead Johnson về việc nhãn sữa Enfagrow A+ của công ty này có một số thành phần không đúng như nhãn công bố.
Mẫu sữa kiểm nghiệm không đồng nhất
Ngày 19-3, bà Lan tự mang một hộp sữa bột hiệu trên đến Viện Pasteur để kiểm nghiệm. Kết quả: hàm lượng canxi của hộp sữa cao gần gấp ba lần so với nhãn công bố; chất béo thì thấp hơn bảy lần; chất đạm và protein cũng thấp hơn; chất xơ lại không có... Giật mình trước các con số chênh lệch quá lớn này, bà Lan đã gửi e-mai (kèm theo phiếu kiểm nghiệm) đến công ty để mong nhận được lời giải thích rõ ràng.
Ngày 25-4, phía công ty gửi lại e-mail cho biết “không có khác biệt gì cả”. Cụ thể, công ty đã yêu cầu hai cơ quan khác là Trung tâm Kiểm nghiệm sản phẩm của Mead Johnson tại Thái Lan và Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm TP.HCM để kiểm nghiệm sản phẩm. Theo đó, “các thành phần nguyên liệu được bổ sung chính xác theo công thức yêu cầu...”. Bà Lan không đồng ý nội dung trả lời này với lý do công ty không lấy đúng lô hàng mà bà đã gửi kiểm nghiệm.
Đến ngày 8-6, bà Lan lại gửi hộp sữa Enfagrow A+ khác đến Viện Vệ sinh y tế công cộng kiểm nghiệm. Kết quả: hàm lượng canxi tiếp tục cao hơn nhãn công bố; vitamin C ít hơn nhãn công bố... Bà đã gửi kết quả này đến đại diện công ty và đang chờ lời giải thích thứ hai.
Ai có lỗi?
Trao đổi với phóng viên, bà Lan nói: “Là khách hàng thường xuyên của Mead Johnson, tôi có quyền thắc mắc vì sao các thành phần dinh dưỡng trong sữa không khớp với những thông tin đã công bố trên sản phẩm. Công ty có cử người đến làm việc với tôi nhưng lại giải thích không thỏa đáng. Đáng nói là công ty không đồng ý lấy mẫu sữa từ những hộp sữa còn nguyên mà tôi đã mua dự trữ. Nhiều lần bên công ty chủ động mời tôi đi lấy mẫu ngẫu nhiên và chọn đơn vị kiểm định nhưng sau đó họ lại không thực hiện”.
Ông Nguyễn Quốc Bảo, Giám đốc điều hành, đại diện truyền thông của Mead Johnson tại Việt Nam, giải thích: “Đến giờ, mặc dù rất thiện chí nhưng chúng tôi chỉ tiếp xúc với bà Lan được hai lần. Trong cả hai lần làm việc, bà tỏ ra rất hợp tác nhưng sau đó bà lại có thái độ ngược lại. Do những lần làm việc sau đều qua e-mail nên hai bên khó thống nhất việc chọn mẫu sữa và cơ quan kiểm định”.
Ông Mark Hely, Tổng Giám đốc Mead Johnson Việt Nam, khẳng định: “Hàm lượng canxi trong sản phẩm sữa nhãn hiệu Enfa của Mead Johnson đảm bảo tuyệt đối yêu cầu về thành phần dưỡng chất theo đúng quy định của Bộ Y tế và đảm bảo an toàn cho các trẻ khi sử dụng. Theo kết quả kiểm nghiệm các mẫu mới đây, sự chênh lệch về hàm lượng vẫn nằm trong giới hạn cho phép, không gây nguy hại đến sức khỏe của người sử dụng”.
Không thể là mẫu bất kỳ
Theo bà Phẩm Minh Thu, Trưởng phòng Vi sinh thực phẩm - Viện Pasteur TP.HCM, để có kết luận chính xác về chỉ tiêu chất lượng của một sản phẩm thì labô sẽ lấy mẫu đại diện. Trong cùng lô hàng, labô lấy sản phẩm ở năm vị trí khác nhau: giữa và bốn góc, sau đó trộn chung năm sản phẩm rồi lấy mẫu xét nghiệm. “Nếu kết quả xét nghiệm có sự chênh lệch quá lớn so với các chỉ tiêu được công bố trên nhãn của sản phẩm thì cá nhân hoặc tổ chức không được phép công bố dưới mọi hình thức để tránh làm ảnh hưởng đến uy tín nhà sản xuất và gây tâm lý hoang mang cho người tiêu dùng” - bà Thu nhấn mạnh.
“Trong trường hợp này, doanh nghiệp được phép gửi đúng sản phẩm trong lô hàng đã xét nghiệm đến một labô khác. Nếu kết quả của hai labô tương ứng nhau thì được phép kết luận. Nếu kết quả xét nghiệm của labô thứ hai khác với kết quả xét nghiệm của labô thứ nhất thì doanh nghiệp có thể gửi sản phẩm (cũng phải cùng lô hàng đã xét nghiệm tại hai labô trước) đến labô thứ ba. Nếu kết quả xét nghiệm của labô thứ ba giống với kết quả xét nghiệm của một trong hai labô trước thì cá nhân hoặc tổ chức có quyền công bố. Trường hợp cả ba labô có kết quả xét nghiệm khác nhau thì phải xem lại phương pháp xét nghiệm của ba labô. Tuy nhiên, điều này khó xảy ra vì các labô đã được công nhận đạt chuẩn” - bà Thu nói rõ.
Cũng theo bà Thu, nếu khách hàng khiếu nại chỉ tiêu sản phẩm không đúng như đã công bố trên nhãn thì doanh nghiệp có quyền đối chứng bằng cách xét nghiệm lại. Trong trường hợp này, doanh nghiệp phải lấy đúng lô sản phẩm mà khách hàng đã xét nghiệm. Nếu doanh nghiệp lấy lô sản phẩm khác thì kết quả xét nghiệm không có giá trị.
Mẫu do cá nhân đem xét nghiệm không có giá trị
Ông Nguyễn Nam Vinh, Chủ nhiệm Văn phòng phía Nam Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, cho rằng kết quả xét nghiệm sản phẩm do cá nhân tự thực hiện không có giá trị pháp lý, bởi có thể sản phẩm ấy không phải của doanh nghiệp. Ngay những mẫu sản phẩm do chính hội mang đi xét nghiệm cũng chỉ mang tính tham khảo, dự báo. “Chỉ khi được cơ quan chức năng tổ chức xét nghiệm và công bố, kết quả kiểm nghiệm đó mới có giá trị” - ông Vinh nhấn mạnh.
Xem ra, nếu công ty không cố gắng thực hiện việc đối chứng với đúng lô sữa mà bà Lan đã mang đi xét nghiệm, việc tranh chấp giữa đôi bên khó lòng kết thúc sớm.
| Thạc sĩ -bác sĩ Đào Thị Yến Phi (Trung tâm Đào tạo bồi dưỡng cán bộ y tế TP.HCM): Thiếu hay dư đều không tốt Canxi là một khoáng chất rất cần thiết cho trẻ. Thiếu canxi, cơ thể trẻ còi cọc, hoạt động yếu kém, đổ mồ hôi trộm, giấc ngủ không yên. Thừa canxi sẽ làm tăng sự đào thải canxi qua đường thận, tạo nên sỏi thận. Chất đạm là thành phần cấu trúc chính của tất cả tế bào trong cơ thể, đặc biệt là tế bào cơ. Nếu thiếu đạm, trẻ sẽ còi cọc, chậm phát triển thể chất, suy dinh dưỡng thể phù, trẻ suy giảm miễn dịch, dễ nhiễm trùng. Nếu thừa đạm sẽ làm gia tăng chuyển hóa của gan và thận, dẫn đến suy gan, suy thận trên trẻ có sẵn bệnh lý về gan và thận. Đối với trẻ dưới hai tuổi, chất béo cực kỳ cần thiết vì đây là thời kỳ não trẻ phát triển nhất. Thiếu chất béo, não trẻ bị ảnh hưởng, không hấp thu các vitamin tan trong chất béo, làm ảnh hưởng sự phát triển thể chất... Thừa chất béo, trẻ sẽ dễ béo phì. Như vậy, việc uống các loại sữa có các chỉ tiêu không đúng như đã công bố, dẫn đến việc thiếu, thừa các chất trên sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. |
TRẦN NGỌC - THÁI HIẾU
