Vụ công tố viên bỏ phiên tòa: Đã làm đúng nhiệm vụ?

Như chúng tôi đã thông tin, phiên xử ngày 7-1 ở TAND quận 1 (TP.HCM) đã phát sinh “sự kiện lạ”: Tòa đang xử, công tố viên xách cặp bỏ về trước sự ngỡ ngàng của tòa và người tham dự, làm phiên xử phải dừng lại giữa chừng.

Sẽ nhắc nhở, rút kinh nghiệm?

Theo ông Nguyễn Ánh Hồng - Phó Chánh án TAND quận 1, đây là lần đầu tiên tòa này gặp phải trường hợp công tố viên không tranh luận, không nêu quan điểm kết luận vụ án rồi xách cặp bỏ về giữa chừng. TAND quận sẽ tường trình toàn bộ sự việc lên TAND cấp trên, VKSND cấp trên để có ý kiến với VKSND quận 1.

Một lãnh đạo VKSND quận 1 cho biết kiểm sát viên giữ quyền công tố tại phiên tòa đã báo cáo lại toàn bộ sự việc, diễn biến phiên xử. Theo đó, vì phiên tòa có nhiều vi phạm tố tụng nên kiểm sát viên nhắc nhở và đề nghị hoãn xử. Đây là đề nghị chính đáng của kiểm sát viên nhưng sau nhiều lần đề nghị, tòa không chấp nhận cũng không nói rõ lý do khiến kiểm sát viên thấy ý kiến không được tôn trọng. Cạnh đó, qua thẩm vấn, kiểm sát viên thấy nhân chứng khai có nhiều mâu thuẫn cần làm rõ lại và yêu cầu hoãn xử nhưng tòa không đồng ý. Vì thế, kiểm sát viên đã chọn cách phản ứng là không tham gia phiên xử nữa.

Lãnh đạo VKSND quận 1 đánh giá đây là phản ứng nhất thời của kiểm sát viên vì “cảm thấy việc xét xử vi phạm tố tụng mà đợi đến khi tòa ra phán quyết mới kháng nghị, kiến nghị thì quá muộn”. Tuy nhiên, phản ứng bằng cách bỏ về như thế của kiểm sát viên là không hay. VKSND quận sẽ nhắc nhở chung trong cơ quan để rút kinh nghiệm, tránh những xung đột không cần thiết.

Trao đổi với chúng tôi, bà Võ Thị Kim Hồng, Viện trưởng VKSND TP, nói chưa thể đánh giá được gì về trường hợp này vì chưa nhận được báo cáo cũng như kiến nghị nào của VKSND và TAND quận 1.

Không được bỏ phiên tòa

Xung quanh “chuyện lạ” này, luật sư Trịnh Thanh, người bào chữa cho bị cáo trong vụ án, lắc đầu: “Tôi ngỡ ngàng trước diễn biến của quá nhanh của phiên tòa”. Theo ông, việc TAND quận 1 liên tục hoãn tuyên án, sau đó triệu tập thêm nhân chứng chứng tỏ vụ án rất phức tạp trong việc đánh giá chứng cứ. Tại phiên xử ngày 7-1, tòa đọc lại quyết định đưa vụ án ra xét xử là chưa phù hợp quy định tố tụng. Tuy nhiên, sau khi hội ý lại, tòa quyết định chỉ quay trở lại phần xét hỏi là không sai. Bởi lẽ từ khi mở phiên xử (16-12-2008) đến nay, hội đồng xét xử này không xử vụ nào khác nên không vi phạm tính liên tục của vụ án như công tố viên phát biểu khi yêu cầu hoãn xử. Việc người giữ quyền công tố nhân danh nhà nước lại bỏ phiên xử ra về là thiếu tôn trọng tòa, không phù hợp pháp luật và văn hóa pháp đình.

Tương tự, luật sư Trương Thị Hòa (Đoàn luật sư TP.HCM) cũng cho rằng công tố viên bỏ phiên tòa giữa chừng là làm ảnh hưởng đến văn hóa pháp đình. Theo bà, qua kiểm sát xét xử, VKS có quyền kháng nghị bản án nếu cho rằng tòa vi phạm tố tụng, xử sai chứ không nên lựa chọn cách phản ứng như thế.

Đồng tình, một kiểm sát viên cao cấp VKSND tối cao nhìn nhận việc công tố viên bỏ về là sai bởi theo quy chế ngành, công tố viên không được bỏ về giữa chừng. Nếu không đồng tình với phán quyết, công tố viên có trách nhiệm báo lại với lãnh đạo VKS để kháng nghị yêu cầu tòa phúc thẩm xem lại những điểm mà mình cho là vi phạm tố tụng.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.