Tòa cũng mắc lỗi

Kẻ nói có, người bảo không

Theo trình bày của nguyên đơn bà Nguyễn Thị Khánh (SN 1960) và ông Nguyễn Công Khoa (SN 1958), cùng trú tại xã Đại Mỗ, Từ Liêm, Hà Nội, nhà đất của ông, bà được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào tháng 12-2002, diện tích 210m2. Nhà ông bà xây cất lên 2 tầng, có tường bao xung quanh từ năm 1988 và không có bất cứ tranh chấp nào. Năm 2004, vợ chồng anh Nguyễn Văn Tình – Nguyễn Thị Thúy (hàng xóm liền kề) xây dựng lại nhà đã xây lấn lên phần móng nhà của ông bà Khánh. Từ sự việc này, bà Khánh đệ đơn lên tòa yêu cầu xác định lại ranh giới, buộc vợ chồng anh Tình phải trả lại phần diện tích đất đã lấn chiếm và yêu cầu người hàng xóm phải dỡ bỏ phần nhà xây dựng chồng lên diện tích móng nhà của ông bà.

Phản bác lại ý kiến nguyên đơn, phía gia đình anh chị Nguyễn Văn Tình cho rằng, vào năm 2001, gia đình anh chị có làm móng nhà sâu hơn nhà ông bà Khánh, trong quá trình thi công, vợ chồng anh chị đã gọi ông bà Khánh sang xác định mốc giới, và đã thỏa thuận xong. Năm 2004, anh chị Tình xây nhà lên tầng 3 vẫn dựa trên móng nhà cũ thì vợ chồng bà Khánh lại phản đối, điều này là bất hợp lý và vợ chồng anh Tình không chấp nhận yêu cầu trên.

Để giải quyết những khúc mắc trên, TAND huyện Từ Liêm đã tiến hành đo đạc diện tích thực tế nhà ông bà Khánh được 216,8m2, trong khi đó, diện tích trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ có 210m2. Sau đó, tòa này bác yêu cầu phá dỡ nhà của ông bà Khánh với vợ chồng anh chị Tình mà không tiến hành đo đạc lại diện tích đất nhà anh Tình. Với việc mắc phải những lỗi sơ đẳng trên đã làm các bên không “tâm phục khẩu phục”, do đó đã có đơn kháng cáo cũng như quyết định kháng nghị của VKSND huyện Từ Liêm.

Tòa phúc thẩm tuyên hủy!

Tại phiên tòa phúc thẩm mới được TAND thành phố Hà Nội xét xử gần đây, phía nguyên đơn cho rằng, việc tòa cấp sơ thẩm chỉ căn cứ đo bằng máy diện tích thực tế nhà ông bà để so sánh với diện tích được cấp trên “sổ đỏ” mà không đo diện tích nhà anh chị Tình là không thỏa đáng. Đồng tình với quan điểm này, VKSND huyện Từ Liêm kháng nghị: “Tòa án cấp sơ thẩm chưa tiến hành đo diện tích nhà anh Tình, chưa mời cơ quan chuyên môn xác định có hay không việc gia đình anh Tình xây chồng lên móng nhà ông bà Khánh? Diện tích, kích thước như thế nào? Có vi phạm quy tắc xây dựng hay không? Việc xây dựng có gây thiệt hại cho gia đình nhà bà Khánh không, nếu có là bao nhiêu...?”. Như vậy, theo đánh giá của VKSND huyện Từ Liêm, tòa án cấp sơ thẩm đã vi phạm các quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự cũng như các hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán - TAND Tối cao và cần được hủy án sơ thẩm.

Sau khi xem xét hồ sơ cũng như nghe các bên trình bày quan điểm, HĐXX tòa phúc thẩm nhận định, tòa cấp sơ thẩm đưa ra quyết định trên là chưa thuyết phục. Trước hết, diện tích đất nhà ông bà Khánh đã sử dụng ổn định từ năm 1988 đến nay và không có biến động gì, việc đo đất và cấp “sổ đỏ” được thực hiện sau năm 1988, do đó, khi đo diện tích đất nhà bà Khánh phải cho chung một kết quả giữa diện tích thực tế và diện tích trên “sổ đỏ”, tòa sơ thẩm chấp nhận 2 kết quả diện tích khác nhau là không hợp lý. Tiếp nữa, nếu đã có 2 kết quả diện tích khác nhau, điều này là do kỹ thuật đo đạc khác nhau và lấy mốc giới khác nhau để đo, như vậy không thể dùng làm căn cứ để xác định nội dung có hay không việc lấn chiếm.

Mặt khác, nguyện vọng của phía nguyên đơn yêu cầu tòa sơ thẩm đo cả diện tích đất là vợ chồng anh Tình (bị đơn) để xác định ranh giới là chính đáng, cần tiến hành, nhưng tòa sơ thẩm đã không đồng ý, việc làm này đã vi phạm các quy định của pháp luật tố tụng. “Tòa án cấp sơ thẩm không làm rõ diện tích đất nhà anh Tình, chị Thúy nguyên thủy là bao nhiêu, hiện tại là bao nhiêu là không xem xét vụ án một cách toàn diện, đầy đủ khi giải quyết vụ án, làm cho tòa cấp phúc thẩm không thể khắc phục những sai sót này để xét xử” – HĐXX tòa phúc thẩm nhận xét.

Với những sai phạm đó, tòa phúc thẩm đã tuyên hủy bản án sơ thẩm, giao hồ sơ lại cho TAND huyện Từ Liêm giải quyết lại từ đầu với thành phần HĐXX khác. Lại một lần nữa, một số tòa án cấp huyện đã cho thấy sự yếu kém về pháp luật của đội ngũ thẩm phán, hội thẩm nhân dân ở nơi này.