Mới đầu tháng bảy, nhiều phụ huynh học sinh bậc mầm non và tiểu học đã tìm cách “chạy chọt” cho con em mình được đến trường, đến lớp. Anh Nguyễn Anh Tuấn, một phụ huynh có hộ khẩu ở phường Hà Huy Tập tâm sự: Biết trước năm nay áp lực tuyển vào các trường mầm non và tiểu học trên địa bàn TP Vinh rất lớn nên mới đầu tháng bảy, vợ chồng tôi đã bỏ ra khoản tiền không nhỏ, kèm theo một số quà cáp khác để thuê “cò” chạy cho cậu con trai được vào học Trường Tiểu học Hà Huy Tập, TP Vinh, nhưng cuối cùng vẫn bị trả lại “quà”. Sợ con không được đi học, vợ chồng tôi đã “gõ cửa” nhiều vị lãnh đạo khác, nhưng cuối cùng vẫn không đưa được con vào học trường tiểu học này.
Theo tìm hiểu của phóng viên, để các cháu học sinh được vào học mầm non hoặc tiểu học ở các trường công lập, đầu tiên hồ sơ các cháu phải có hộ khẩu, thậm chí giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bố mẹ nằm trên địa bàn phường đó. Một số trường học trên địa bàn TP Vinh vì quá tải học sinh nên nhà trường phải tổ chức bốc thăm công khai, phụ huynh nào may mắn thì con em mình được đi học.
Năm học 2014 - 2015 này, không ít các cháu học sinh mầm non và tiểu học có nguy cơ không được đến trường. Anh Nguyễn Hải trú ở xã Nghi Phú, TP Vinh than thở, sau buổi bốc thăm số phận không may đã đến với con gái. Không thể để con ở nhà, anh chị phải tìm đưa con đến một trường tư thục cách nhà hàng chục cây số, với mức học phí cao hơn để đăng ký vào học.
Tuy nhiên, những trường hợp như anh Hải là thuộc diện gia đình có điều kiện, nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn đành chấp nhận để con trẻ ở nhà thuê người trông nom. Chị Lê Thị Phương trú ở phường Hưng Dũng, TP Vinh cho biết, năm học này trường mầm non địa phương chỉ nhận 80 cháu, trong khi hồ sơ đăng ký lên tới gần 300 bộ. Vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên sau khi bắt thăm không “trúng”, chị đành chấp nhận để con gái ở nhà thuê hàng xóm trông nom.
Được biết, năm nay nhu cầu đến lớp của bậc mầm non trên địa bàn TP Vinh là hơn 18 nghìn cháu. Trong khi đó, thành phố chỉ có 50 trường mầm non (28 trường công lập, 5 trường dân lập và 17 trường tư thục). Một số phường có hồ sơ quá tải cao như: Hưng Bình có 150 hồ sơ đăng ký vào học, trong khi đó nhà trường chỉ đủ điều kiện nhận 50 cháu; Trường mầm non Hoa Mai, phường Quán Bàu hơn 150 bộ hồ sơ nhưng chỉ nhận được 85 cháu...
Một số giáo viên mầm non trên địa bàn TP Vinh cho hay, do quá tải số lượng học sinh nên một số trường học dẫu biết là làm trái quy định nhưng vẫn tăng sĩ số học sinh trong từng lớp học để cho các cháu được đến trường. Hầu hết các trường mầm non trên địa bàn TP Vinh đều tăng sĩ số học sinh, thay vì 35 cháu/lớp, với 2 cô giáo chuyên trách, nay tăng lên 40 cháu/lớp. Chính vì tăng sĩ số học sinh trái quy định của Bộ GD&ĐT nên đã gây áp lực công việc lớn đối với giáo viên hệ mầm non nơi đây.
Điều đáng nói, mặc dù đã quy định, nhưng hiện nay một số trường mầm non và tiểu học trên địa bàn TP Vinh vẫn “tuyển chui” học sinh vào học trái tuyến. Đặc biệt, một số trường ở các khu vực trung tâm như phường Lê Mao, Hà Huy Tập, Hưng Bình, Lê Lợi, Trường Thi, Hưng Dũng...
Riêng Trường mầm non Hoa Sen, đầu năm học vừa qua (2013 - 2014) nhà trường thông báo không tuyển học sinh, nhưng cuối năm bị phát hiện “tuyển chui” 90 cháu vào học. Một số giáo viên, phụ huynh học sinh ở đây cho biết, hầu hết số học sinh này đều do áp lực từ các cấp trên “gửi” xuống. Vì “bị gửi” vào nên từ chỗ 2 cô giáo quản 30 cháu/lớp, nay các cô phải “tự nguyện” gánh công việc lên 35 cháu/lớp.
Thông tin từ Phòng GD&ĐT TP Vinh cho biết, năm nay, UBND thành phố tiếp tục xây dựng mới 18 phòng học ở các trường công lập. Bên cạnh đó, có 4 trường mầm non tư thục vừa khánh thành và đã đi vào hoạt động (gồm: Trường Mầm non Sunrise, Phương Đông, Ban Mai Xanh và Hoa Mai) nhưng cũng không giảm tải được là bao. Để giảm áp lực tuyển sinh các cháu trong độ tuổi mầm non và tiểu học, Phòng GD&ĐT TP Vinh đã đề xuất UBND các cấp tiếp tục đầu tư, thực hiện quy hoạch mạng lưới trường lớp cho các trường mầm non, tiểu học. Đồng thời, khuyến khích các nhà đầu tư xây dựng thêm nhiều trường dân lập, tư thục để con em địa phương được đến trường.
Ông Nguyễn Trung Châu, Phó Chủ tịch UBND TP Vinh cho biết, đến thời điểm này, việc xét tuyển các cháu học sinh bậc mầm non, cấp tiểu học và THCS trên địa bàn TP Vinh đã xong. Chưa năm nào việc xét tuyển được chỉ đạo làm chặt chẽ như năm nay. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng “tuyển chui” trái tuyến khá nhiều, vì hộ khẩu tạm trú cấp một cách quá dễ dãi nên dẫn đến tình trạng hợp lý hoá hồ sơ. Một số trường hợp có quan hệ chỗ này, chỗ kia cả nể nên nhận vào học trái tuyến. Còn trường hợp Trường Mầm non Hoa Sen “tuyển chui” 90 cháu, do trường này trực thuộc Sở GD&ĐT Nghệ An nên thành phố không đủ thẩm quyền xử lý.
Việc học sinh bậc mầm non và cấp tiểu học quá tải, ông Châu khẳng định: Nguyên nhân chính là do hạn chế ngân sách, giáo viên biên chế quá ít so với số lượng học sinh trên địa bàn thành phố. Hơn nữa, hàng năm cấp trên giao giáo viên xuống chậm nên không phân bổ kịp thời cho các trường. Một số trường mầm non và tiểu học còn xảy ra tình trạng không đủ giáo viên để phân chủ nhiệm lớp.
Ông Nguyễn Trung Châu còn cho biết thêm, tới đây, UBND TP Vinh sẽ làm nghiêm việc tuyển đầu vào của bậc mầm non, tiểu học cũng như THCS. Yêu cầu các phụ huynh phải có hồ sơ gốc, hộ khẩu cư trú và đặc biệt nếu phát hiện tuyển sinh chui hoặc trái tuyến thì đề nghị cách chức hiệu trưởng.
