Người Việt 'uống' 4 tỉ USD tiền bia mỗi năm

Ngày 9-11, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình dự án Luật Phòng, chống tác hại bia rượu.

Cấm quảng cáo rượu, bia từ 15 độ trở lên

Theo đó, dự án luật nhằm phòng chống tác hại rượu bia đối với sức khỏe, xã hội, kinh tế (đặc biệt là tai nạn giao thông, gây rối trật tự công cộng, bạo lực gia đình..) thông qua các biện pháp về giảm mức tiêu thụ rượu, bia. Cạnh đó, quản lý việc cung cấp, hạn chế tính sẵn có của rượu, bia...

 Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trình bày tờ trình dự án Luật Phòng, chống tác hại bia, rượu.

Bên cạnh đó, người đứng đầu ngành y tế cho biết quan điểm của luật ưu tiên bảo vệ sức khỏe là vốn quý nhất của mỗi người dân, gia đình và xã hội; giảm gánh nặng bệnh tật, tử vong do sử dụng rượu, bia gây ra….

Trình bày báo cáo thẩm tra dự án luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết Ủy ban đồng tình với chính sách “tăng thuế tiêu thụ đặc biệt theo lộ trình để giảm mức tiêu thụ rượu, bia” nhưng đề nghị cần quy định cụ thể, minh bạch nguyên tắc của lộ trình tăng thuế ngay trong luật.

Đồng thời, đề nghị bổ sung chính sách “ưu tiên thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu, bia đối với thanh niên, người chưa thành niên” và các quy định cụ thể hướng trực tiếp đến giới trẻ. Mục đích, ứng phó xu hướng trẻ hóa người sử dụng rượu bia, giảm thiểu những nguy cơ gây ra gánh nặng bệnh tật và hệ lụy xã hội do rượu, bia.

Đối với hành vi cấm rượu bia, có ý kiến cho rằng quy định “cấm quảng cáo rượu, bia từ 15 độ cồn trở lên dưới mọi hình thức” chưa phù hợp với quy định của Luật Quảng cáo (chỉ cấm quảng cáo rượu từ 30 độ cồn trở lên) và Luật Thương mại (chỉ cấm quảng cáo rượu có độ cồn từ 15 độ trở lên).

Bà Nguyễn Thúy Anh cho hay ủy ban thấy quy định này là cần thiết vì theo các nghiên cứu, với cùng một lượng rượu hay bia và có cùng một độ cồn, khi dung nạp vào cơ thể người sẽ có tác hại như nhau mà không có sự phân biệt giữa rượu hay bia. Việc ban hành quy định này cũng không tạo ra xung đột pháp lý với Luật Quảng cáo và Luật Thương mại.

Theo đó, ủy ban đề nghị thể hiện theo hướng cấm “ép buộc người khác sử dụng rượu, bia; cho người dưới 18 tuổi sử dụng rượu, bia”, “sử dụng người dưới 18 tuổi trong hoạt động sản xuất và buôn bán rượu bia” để đảm bảo tính toàn diện và bao quát hơn.

Không được bán rượu, bia trên Internet

Về quản lý rượu thủ công, ủy ban nhất trí với quy định của dự thảo Luật nhưng cần đảm bảo tính khả thi, đơn giản hóa thủ tục hành chính với lộ trình hợp lý nhằm tiến tới mục tiêu rượu thủ công được kiểm soát, có đăng ký nhãn hàng hóa, gắn với thương hiệu, làng nghề truyền thống, sản phẩm đạt chất lượng, bảo đảm an toàn thực phẩm và hạn chế tối đa tác hại của rượu thủ công đối với sức khỏe.

Về quy định “Vận động các hộ gia đình, tổ chức, cá nhân sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh chấm dứt việc sản xuất rượu”, ủy ban cho rằng không mang tính quy phạm nên sẽ khó phát huy được tác dụng trong điều chỉnh thực tiễn.

Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh đọc tờ trình thẩm tra dự án luật.

“Do vậy, đề nghị Chính phủ cân nhắc theo hướng quy định cá nhân, tổ chức sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh phải đảm bảo an toàn thực phẩm và đăng ký việc sản xuất rượu với ủy ban nhân dân cấp xã. Bên cạnh đó, cần nghiên cứu cụ thể hóa các giải pháp hỗ trợ các tổ chức, cá nhân sản xuất rượu thủ công thực hiện chuyển đổi nghề nghiệp…” - bà Thúy Anh thông tin

Về quy định không được bán rượu, bia trên Internet (khoản 3 Điều 20), còn hai luồng ý kiến khác nhau. Luồng ý kiến thứ nhất (đa số thành viên ủy ban), đồng tình với dự thảo luật và đánh giá cao quyết tâm của Chính phủ khi đề xuất chính sách này nhằm giảm tối đa tính sẵn có, dễ tiếp cận đối với rượu, bia, thể hiện tính nhất quán trong chính sách, luật hóa quy định hiện hành và mở rộng đối với bia. Đồng thời đồng bộ với các quy định khác nhằm mục tiêu “giảm cung”, “giảm cầu” đối với rượu, bia.

Luồng ý kiến thứ hai (một số thành viên ủy ban), không tán thành quy định này vì cho rằng không có tính khả thi, không phù hợp với xu thế phát triển thương mại điện tử; chỉ nên quy định các điều kiện chặt chẽ kèm theo việc bán trên Internet.

Ủy ban đề nghị Chính phủ đánh giá thực tiễn, tham khảo kinh nghiệm quốc tế cả về quy định của pháp luật và thực thi, đánh giá tác động toàn diện để đề xuất quy định cụ thể phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Đồng thời, khắc phục các tồn tại, hạn chế, đảm bảo công tác quản lý nhà nước về các lĩnh vực có liên quan (thương mại điện tử, thuế, bảo vệ người tiêu dùng…), đảm bảo mục tiêu phòng, chống tác hại của rượu, bia trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Ngoài ra, ủy ban cũng cho rằng dù theo phương án nào thì tính khả thi của quy định này phụ thuộc rất nhiều vào công tác tổ chức thực hiện của cơ quan quản lý nhà nước, ý thức tuân thủ pháp luật của các cơ sở kinh doanh và cần chú trọng thực hiện đồng bộ các giải pháp thì mới mang lại hiệu quả thực tiễn.

Người Việt tiêu thụ 4,1 tỉ lít bia, trên 300 triệu lít rượu mỗi năm.

Nếu tính riêng nam giới trên 15 tuổi có sử dụng rượu, bia thì trung bình một nam giới Việt Nam tiêu thụ 27,4 lít cồn nguyên chất/năm vào năm 2010, xếp thứ hai trong các nước Đông Nam Á và thứ 29 trên thế giới. Tỉ trọng tiêu thụ cồn nguyên chất từ bia đang tăng nhanh và cao hơn từ rượu (mỗi năm sản lượng bia tăng thêm 250 triệu lít; năm 2017 người dân tiêu thụ khoảng 305 triệu lít rượu - tương đương 72 triệu lít cồn nhưng tiêu thụ tới gần 4,1 tỉ lít bia - tương đương với 161 triệu lít cồn, bình quân mỗi người dân đã tiêu thụ khoảng 42 lít bia). Việt Nam là nước tiêu thụ bia cao nhất Đông Nam Á và thứ 3 châu Á sau Nhật Bản, Trung Quốc.

Phí tổn kinh tế do rượu, bia chiếm từ 1,3%-3,3% GDP của mỗi quốc gia, trong đó chi phí gián tiếp thường nhiều hơn gấp hai lần so với chi phí trực tiếp. 

Tại Việt Nam, nếu phí tổn kinh tế do rượu, bia ở mức thấp nhất của thế giới (1,3% GDP) thì thiệt hại ước tính khoảng 65.000 tỉ đồng.

Uớc tính tổng gánh nặng trực tiếp của sáu bệnh ung thư mà rượu, bia là một trong những nguyên nhân cấu thành chính đã là gần 26.000 tỉ đồng chiếm 0,25% tổng GDP năm 2017; chi phí giải quyết hậu quả của tai nạn giao thông liên quan đến rượu, bia chiếm tới 1% GDP (khoảng 50.000 tỉ đồng theo GDP năm 2017).

Năm 2017, chi phí của người dân cho tiêu thụ chỉ riêng đối với bia là gần 4 tỉ USD. 


 

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm