Ngày 23-7, New York Times (NYT) có bài phản pháo sau khi bị Tổng thống Mỹ Donald Trump đổ thừa trên Twitter rằng tờ báo đã làm lộ thông tin chỉ điểm, làm mất dấu truy bắt thủ lĩnh nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) Abu Bakr al-Baghdadi.
“New York Times đầy khuyết điểm đã tiết lộ thông tin của Mỹ có thể giết tên khủng bố được truy nã hàng đầu, al-Baghdadi. Bài báo đáng ghê này đã ảnh hưởng đến an ninh quốc gia” - ông Trump viết trên Twitter.
The New York Times lập tức đăng đàn phản pháo ông Trump. Theo tờ báo, lời lẽ của ông Trump trên Twitter có ngọn nguồn là từ bản tin của Fox News cùng ngày. Vì ông Trump là một khán giả trung thành của Fox News và những lời này xuất hiện trên Twitter chỉ sau bản tin của Fox News có 25 phút.
Fox New đã kết luận chính New York Times trong một bài viết ngày 8-6-2015 đã để lộ thông tin về một chiến dịch quân sự của Mỹ ở Syria, dẫn tới cái chết của nhân vật có tên "Abu Sayyaf" - một phó tướng quan trọng của al-Baghdadi. Sayyaf là thủ lĩnh cấp cao phụ trách tài chính của IS, giám sát các hoạt động bán lậu dầu và khí đốt và rất thân cận với al-Baghdadi. Vợ của Sayyaf - người có vai trò quan trọng trong hoạt động IS bị bắt trong chiến dịch mà New York Times đưa tin.
Thủ lĩnh tối cao IS al-Baghdadi. Ảnh: DAILY STAR
Chuyện gì đã xảy ra?
Fox News ra kết luận này dựa vào lời tướng Tony Thomas, Tư lệnh Bộ Tác chiến đặc biệt Mỹ, trong cuộc phỏng vấn thực hiện ngày 20-7.
Ngày 16-5-2015, biệt kích tinh nhuệ Delta của Mỹ thực hiện một vụ vây ráp nhắm vào nơi ở của Abu Sayyaf tại Syria. Đây là lần đầu tiên Mỹ thực hiện chiến dịch dạng này. Sayyaf bị giết, người vợ - Umm Sayyaf bị bắt đưa khỏi Syria để thẩm vấn. Mỹ thu được một lượng lớn thông tin từ tịch thu hàng loạt điện thoại di động, máy tính xách tay...
Một ngày sau, Bộ Quốc phòng Mỹ đã có thông báo về vụ việc và cả thông tin vợ Sayyaf bị bắt. “Tối qua, từ chỉ đạo của tổng tư lệnh, tôi đã chỉ đạo lực lượng chiến dịch đặc biệt Mỹ tiến hành một nhiệm vụ ở al-Amr ở Đông Syria nhằm bắt một thủ lĩnh cấp cao của IS là Abu Sayyaf và vợ hắn ta, Umm Sayyaf. Abu Sayyaf đã bị giết trong chiến dịch. Lực lượng Mỹ đã bắt Umm Sayyaf, người chúng tôi nghĩ là có vai trò quan trọng trong hoạt động của IS” - bộ trưởng Quốc phòng Mỹ lúc đó là ông Ashton B.Carter tuyên bố.
Theo New York Times, sau thông báo này từ Bộ trưởng Carter, chiến dịch này được rất nhiều báo đưa tin ngay trên trang đầu. Bài báo của New York Times mà Fox News viện dẫn được đăng sau thời điểm đó tới ba tuần, chính xác 23 ngày sau thông báo của Bộ Quốc phòng.
Trong bài báo này, New York Times có đưa một số chi tiết mới rằng Mỹ đã thu được bảy terabytes dữ liệu, cùng lời khai của vợ Sayyaf về cách thức liên lạc của al-Baghdadi nhằm tránh bị phát hiện. Theo đó, các thủ lĩnh IS phải giao nộp hết điện thoại di động trước khi gặp al-Baghdadi để cắt theo dõi. IS sử dụng vợ của các thủ lĩnh này trong chuyển giao thông tin nhằm giảm rủi ro thông tin bị phát hiện.
“Có thời điểm chúng tôi đặc biệt sắp bắt được hắn ta. Không may là đã có một số rò rỉ về hoạt động của chúng tôi trong thời điểm đó... Abu Sayyaf đã chết nhưng vợ hắn ta còn sống. Và cô ta đã cung cấp một lượng thông tin quý giá về việc cô ta đã gặp al-Baghdadi ở đâu tại Raqqa. Đó là thông tin chỉ điểm rất tốt. Không may là nó đã bị rò rỉ trên một tờ báo hàng đầu quốc gia khoảng một tuần sau đó và thông tin chỉ điểm này không còn giá trị” - lời tướng Thomas nói khi trả lời phỏng vấn Fox News, không đề cập đến tên New York Times.
New York Times đòi xin lỗi
Tờ New York Times phản pháo rằng lời nói của tướng Thomas không đủ để quy trách nhiệm cho tờ báo. Họ cho rằng từ thông cáo báo chí của Bộ Quốc phòng, al-Baghdadi thừa sức biết Mỹ đang truy vấn một nhân vật quan trọng trong IS về nơi ẩn náu cũng như cách thức liên lạc của hắn ta.
Sau khi Sayyaf bị giết và vợ hắn ta bị bắt, chắc chắn al-Baghdadi đã có các bước đi để phòng ngừa, chẳng hạn thay đổi chỗ trú ẩn và thói quen liên lạc, chứ không cần đến khi New York Times đưa tin về lời khai của vợ Sayyaf.
Hơn nữa, thông tin mà tờ báo đưa trong bài viết ngày 8-6-2015 là dẫn từ các quan chức chính phủ Mỹ biết rõ chi tiết này sẽ được công khai. Bộ Quốc phòng cũng không hề cảnh báo trước khi New York Times viết bài, cũng chẳng quan chức cấp cao nào của Mỹ phàn nàn về bài viết này sau đó. Thậm chí một số quan chức còn hy vọng bài viết có thể gây sợ hãi trong hàng ngũ thủ lĩnh IS rằng Mỹ có thể điều tra được bí mật của IS.
New York Times yêu cầu Fox News xin lỗi nói mình làm mất dấu thủ lĩnh IS al-Baghdadi. Ảnh: THE HILL
New York Times đặt ngược lại vấn đề: Nếu quân đội Mỹ muốn khai thác các thông tin từ lời khai của vợ Sayyaf về vị trí của al-Baghdadi thì tại sao Bộ Quốc phòng lại vội vàng thông báo về việc bắt giữ cô ta? Tại sao quân đội Mỹ lần lữa tới mấy tuần mà không thực hiện vây ráp al-Baghdadi vài ngày sau khi bắt được vợ Sayyaf? Bộ Tư lệnh Tác chiến đặc biệt Mỹ đã từ chối trả lời các thắc mắc này của tờ New York Times sau khi tướng Thomas có phát biểu trên.
| Vài tuần gần đây xuất hiện thông tin al-Baghdadi đã bị tiêu diệt. Tuy nhiên ngày 20-7, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nói rằng ông tin al-Baghdadi vẫn còn sống. Không chỉ ông Mattis, nhiều quan chức tình báo Iraq cũng tin al-Baghdadi chưa chết. |
