Vụ đánh bom ở Boston (Mỹ): Xu hướng lập nhóm khủng bố

Ngày 23-4 (giờ địa phương), tại cuộc họp của Ủy ban Tư pháp Thượng viện Mỹ, nghị sĩ Lindsey Graham (đảng Cộng hòa) đã chất vấn Bộ trưởng Bộ An ninh nội địa Janet Napolitano.

FBI tiếp tục bị truy trách nhiệm

Hãng tin Reuters cho biết nghị sĩ Lindsey Graham đã hỏi tại sao năm 2012, sau khi Tamerlan Tsarnaev (nghi can khủng bố chết trong vụ đọ súng với cảnh sát đêm 18-4) xuất cảnh sang Nga rồi đi Dagestan và Chechnya sáu tháng mà lúc trở về FBI không thẩm vấn.

Bộ trưởng Janet Napolitano xác nhận hải quan Mỹ đã có phát cảnh báo khi Tamerlan Tsarnaev xuất cảnh, tuy nhiên đến tháng 7-2012, khi Tamerlan Tsarnaev trở về Mỹ thì FBI cũng như hải quan không hay biết. FBI đã đóng hồ sơ sau khi thông tin cảnh báo hết thời hiệu.

Nghị sĩ Lindsey Graham cho biết FBI thông báo cho ông rằng Tamerlan Tsarnaev không bị FBI theo dõi sau khi đi Nga về vì cái tên bị viết sai lỗi chính tả. Chưa rõ lỗi chính tả do Tamerlan Tsarnaev cố ý viết sai hay hãng hàng không Aeroflot của Nga ghi sai. Bộ trưởng Janet Napolitano đã bác bỏ nguyên nhân này.

Cùng ngày 23-4, Phó Giám đốc FBI Sean Joyce cũng đã giải trình trước Ủy ban Tình báo Thượng viện. Nghị sĩ Saxby Chambliss phát biểu do hoạt động của các cơ quan tình báo không liên kết với nhau nên quá trình trở thành phần tử Hồi giáo cực đoan của Tamerlan Tsarnaev không bị phát hiện. Chủ tịch Ủy ban Tình báo Dianne Feinstein ghi nhận đây là thiếu sót còn phải thảo luận lâu dài.

Vụ đánh bom ở Boston (Mỹ): Xu hướng lập nhóm khủng bố ảnh 1

Báo Daily Mail (Anh) ngày 23-4 đăng ảnh do dân ở Boston chụp cho thấy hai anh em nhà Tsarnaev cạnh chiếc xe đánh cướp trong đêm chạm súng với cảnh sát (18-4) tại Watertown. Ảnh: ANDREW KITZENBERG

Anh em nhà Tsarnaev không ngoan đạo

Ngày 23-4, các giáo sĩ đền thờ Hồi giáo tại Cambridge gần Boston, nơi hai anh em nhà Tamerlan cư trú, tuyên bố hành động đánh bom của hai anh em nhà Tsarnaev không liên quan đến Hồi giáo ở Mỹ và đền thờ của họ không bao giờ cổ súy bạo lực.

Các giáo sĩ cho biết thực ra Tamerlan Tsarnaev không phải là tín đồ ngoan đạo. Tên này đến đền thờ cầu nguyện vào mỗi thứ Sáu từ hơn một năm nay nhưng không thường xuyên.

Giữa tháng 11-2012, khi giáo sĩ đang giải thích rằng các tín đồ Hồi giáo có thể tham dự các ngày lễ truyền thống của Mỹ như quốc khánh 4-7 hoặc ngày lễ Tạ ơn, Tamerlan Tsarnaev đã đứng lên phản đối lại. Đến giữa tháng 1, y lại đứng lên ngắt ngang bài giảng của giáo sĩ vinh danh mục sư Martin Luther King. Các tín đồ khác đã yêu cầu y im lặng và nên ra ngoài.

Hội Hồi giáo Boston cho biết nghi can Dzhokhar Tsarnaev, em ruột của Tamerlan Tsarnaev, rất ít đến đền thờ. Trong khi đó, trả lời phỏng vấn của báo Komsomolskaia Pravda (Nga) hôm 21-4, ông Anzor Tsarnaev vẫn cho rằng con trai Tamerlan Tsarnaev của ông là tín đồ Hồi giáo ngoan đạo và không làm gì phạm tội.

Bang Massachusetts đã bãi bỏ án tử hình

Các chuyên gia Mỹ đánh giá quyết định truy tố Dzhokhar Tsarnaev là trường hợp hiếm xảy ra ở cấp liên bang. Giáo sư Gregory McNeal (ĐH Pepperdine ở California) ghi nhận quyết định truy tố có thể được bổ sung thêm tội danh trong quá trình điều tra.

Theo Giáo sư Rosanna Cavallaro (ĐH Suffolk University ở Boston), bộ trưởng Tư pháp có quyền định đoạt đề nghị mức án tử hình căn cứ đề nghị của cơ quan công tố liên bang. Tuy nhiên, nếu bang Massachusetts truy tố chứ không phải liên bang thì Dzhokhar Tsarnaev không bị kết án tử hình vì bang đã bãi bỏ án tử hình.

Giáo sư ghi nhận bản án đến mức tử hình còn tùy thuộc nhiều yếu tố như Dzhokhar Tsarnaev hợp tác hay không, có ân hận trong khai báo không, có bị người anh tác động hay có hậu thuẫn từ nước ngoài không.

Chuyên gia Jeffrey Addicott (Giám đốc Trung tâm Luật và Chủ nghĩa khủng bố ở ĐH St Mary tại Texas) nhận định phiên tòa xét xử gần như không thể được tổ chức ở Boston. Lý do: Vụ án có tầm ảnh hưởng quốc tế và dư luận sẽ cho rằng không thể tìm được bồi thẩm đoàn chí công vô tư ở Boston là địa bàn xảy ra vụ án.

Hai anh em cùng tham gia khủng bố

Trường hợp hai anh em như Tamerlan Tsarnaev và Dzhokhar Tsarnaev cùng hoạt động khủng bố không hiếm. Tạp chí Slate dẫn báo cáo của Ủy ban về ngày 11-9-2001 (Mỹ) ghi nhận trong 19 tên không tặc tham gia vụ tấn công khủng bố nước Mỹ ngày 11-9-2001 có sáu tên là anh em.

Ba cặp anh em cùng đi chung chuyến bay với nhau gồm: Hamza và Ahmed al-Ghamdi ngồi cạnh ghế 9C và 9D trên chuyến bay United Flight 175; Waleed và Wail al-Shehri ngồi gần nhau trên chuyến bay 11 của hãng American Airlines; Nawaf al Hazmi và Salem al Hazmi ngồi cạnh nhau trên chuyến bay 77 của hãng American Airlines.

Trong vụ khủng bố ở căn cứ quân sự Fort Dix (bang New Jersey, Mỹ) năm 2007, ba tên tham gia Shain Duka, Dritan Duka và Eljvir Duka là anh em ruột. Cách đây vài tháng ở bang Florida (Mỹ), hai anh em Sheheryar Alam Qazi, 30 tuổi và Raees Alam Qazi, 20 tuổi đã bị truy tố về tội âm mưu tấn công trên lãnh thổ Mỹ bằng vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Khích nhau gây tội ác

Các chuyên gia chống khủng bố nhận định trong một nhóm khủng bố gồm các anh em với nhau thì người anh lớn tuổi nhất sẽ phụ trách nhóm. Ví dụ: Trong vụ tấn công khủng bố ở Bali (Indonesia) năm 2002 (202 người chết), tên Ali Ghufron là người lôi kéo hai em Ali Imron và Amrozi Nurhasyim tham gia.

Các chuyên gia nhận định yếu tố quan trọng nhất cần chú ý không phải là bọn khủng bố hoạt động theo hình thức các anh em với nhau nhà mà chúng có xu hướng tập hợp thành từng nhóm nhỏ hợp cạ gồm anh em ruột, bạn bè thân thiết hay hàng xóm gần gũi với nhau.

Khi đã lập thành nhóm, chúng kích động lẫn nhau trong quá trình phạm tội. Đặc điểm đáng chú ý là động thái của các nhóm nhỏ này trong quá trình cực đoan hóa.

Đặc điểm này không chỉ thể hiện qua các vụ tấn công khủng bố. Ví dụ: Trong vụ thảm sát ở Trường Trung học Columbine (bang Colorado), hai sát thủ học sinh Eric Harris và Dylan Klebold cũng tuân theo lôgíc tương tự. Nói chung một tên khủng bố đơn thân độc mã tiến hành âm mưu là trường hợp hiếm xảy ra.

- Hãng tin RIA Novosti (Nga) ngày 24-4 đưa tin Đại sứ quán Mỹ ở Nga cho biết các nhân viên ngoại giao Mỹ đã đến Makhachkala (nước Cộng hòa Dagestan thuộc Liên bang Nga) để trò chuyện với cha mẹ hai anh em nhà Tsarnaev. Hôm 23-4, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã trao đổi với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov để cảm ơn Nga giúp đỡ điều tra vụ đánh bom ở Boston. Cơ quan tình báo hai nước đang phối hợp điều tra vụ này.

- Ngày 23-4 (giờ địa phương), tình hình sức khỏe của nghi can khủng bố Dzhokhar Tsarnaev tiếp tục được cải thiện. Quyết định khởi tố ghi nhận Dzhokhar Tsarnaev bị trúng đạn ở đầu, cổ, hai chân và một tay. Hãng tin Reuters cho biết tên của Tamerlan Tsarnaev có trong cơ sở dữ liệu nhận dạng khủng bố do Trung tâm chống khủng bố quốc gia Mỹ quản lý.

FBI đã thẩm vấn Tamerlan Tsarnaev vào năm 2011 và tuy không có chứng cứ nhưng vẫn ghi vào. Đây là danh sách mật được lập sau ngày Mỹ bị tấn công khủng bố (11-9-2001) với hơn 0,5 triệu phần tử khủng bố và người bị tình nghi khủng bố. Người có tên chưa hẳn đã bị theo dõi.

Vụ đánh bom ở Boston (Mỹ): Xu hướng lập nhóm khủng bố ảnh 2

- Ngày 23-4, lần đầu tiên từ sau vụ đánh bom ở Boston, cô Katherine Russell 24 tuổi (ảnh), vợ của Tamerlan Tsarnaev, đã lên tiếng. Thông qua luật sư, cô cho biết sẽ hết sức giúp đỡ cơ quan điều tra. Katherine Russell có cha là bác sĩ, cách đây ba năm gặp Tamerlan Tsarnaev, vài tháng sau kết hôn, sau đó hạ sinh một bé gái. Báo Daily Mail (Anh) dẫn nguồn từ bạn bè của Katherine Russell cho biết cô này sau khi lấy chồng đã bị tẩy não. Cô theo đạo Hồi sau khi gặp Tamerlan Tsarnaev.

HOÀNG DUY

Đừng bỏ lỡ

Đọc thêm

bài test

bài testLongform

(PLO)- Trải qua 124 ngày giãn cách xã hội với nhiều lần thay đổi cấp độ, biện pháp chống dịch, TP.HCM đã đạt được những kết quả tích cực, từng bước bước vào giai đoạn bình thường mới và dần thích nghi với việc sống chung cùng COVID-19.
[Infographic] Top 10 xe ô tô bán chạy tháng 6/2020 - Test bài

[Infographic] Top 10 xe ô tô bán chạy tháng 6/2020 - Test bàiInfographic

(PLO)- Mùa dịch vẫn chưa đi qua hẳn nhưng doanh số bán xe ô tô có hướng tăng trở lại đối với một số dòng xe. Vẫn là những chiếc xe phân khúc giá tiền dễ tiếp cận nằm đầu top, đối với tháng 6 vừa qua thì doanh số đầu bảng thuộc về Honda City, vượt doanh số của Vios hơn 300 chiếc xe.
Tôi ghét những cánh tay giơ lên

Tôi ghét những cánh tay giơ lên

Ngày nay chuyện bốn phương tám hướng gì cũng loan truyền chóng mặt. Ngoài một rừng cơ quan báo chí chuyên nghiệp thì giới đưa tin dạo còn nhiều gấp vạn lần.
Vinh danh kỳ 29: Bảng vàng về với Đắk Lắk

Vinh danh kỳ 29: Bảng vàng về với Đắk Lắk

(PL)- Số lượng bạn đọc ở Đắk Lắk đã từng được trúng giải À Ra Thế khá nhiều, tuy nhiên đây là lần đầu tiên bảng vàng xướng tên một bạn đọc ở địa phương này, đồng thời Bình Phước vẫn luôn giữ “áp đảo” các vị trí còn lại.
Dù vé số trúng thưởng cũng chỉ phạt hành chính

Dù vé số trúng thưởng cũng chỉ phạt hành chính

(PL)- Nếu tình huống chỉ dừng lại ở số tiền 300.000 đồng, chắc hầu hết bạn đọc đều có đáp án cho tình huống này. Nhưng cùng với hai tờ vé số trúng thưởng được 6 triệu đồng, nhiều bạn đọc đã “vội vã” kết luận A phải bị xử lý hình sự.