3 tuổi đã phạm tội hình sự

Đây là vụ kiện nhỏ nhưng rất được các bậc phụ huynh có con nhỏ ở Anh quan tâm vì khía cạnh pháp lý liên quan tới hành động của con em họ.

Trẻ 3 tuổi đánh bạn trọng thương

Một ngày trong tháng 12-2007, hai bà mẹ quen biết nhau ở Wirral, Merseyside rủ nhau đưa con đi ăn nhà hàng. Mỗi bà mẹ có một con trai lên ba tuổi, hai đứa bé là bạn chơi của nhau. Dự định đi ăn, đi chơi phải bỏ dở vì đã xảy ra một vụ tấn công bạo lực, khiến có hai đứa trẻ thì một đứa trở thành thủ phạm còn đứa kia là nạn nhân.

Bé Jay Jones và mẹ

Thủ phạm không bị tiết lộ danh tính vì trong độ tuổi vị thành niên. Nạn nhân là Jay Jones (gọi tắt là Jay), con của Renai Williams, một chuyên gia sửa sắc đẹp và là một bà mẹ độc thân.

Vụ tấn công xảy ra vì hai đứa được xếp ngồi cùng một xe. Thay vì đi xe của mẹ mình, Jay đã xin phép mẹ cho được đi chung xe với bạn cho vui. Mẹ Jay đồng ý nên Jay tới nhà bạn để đi chiếc xe do mẹ bạn lái. Xe đậu trước nhà với hai đứa trẻ ngồi trên xe và sắp sửa lăn bánh thì bà mẹ lái xe chợt nhớ còn bỏ quên một thứ gì đó trong nhà. Bà xuống xe quay trở vào nhà, chỉ còn hai chú nhóc ở lại trong xe.

Chẳng biết có chuyện mâu thuẫn gì đã xảy ra giữa hai đứa mà đứa bé kia lấy con đội để sẵn trong xe đập liên tục vào đầu và mặt Jay tổng cộng tới 11 lần, đập vỡ cả kính xe hơi. Khi mẹ của Jay được báo tin, bà chạy đến thấy con mình nằm bất động, máu me đầy đầu và mặt. Cậu bé có nhiều vết thương trên đầu và mặt nhưng nặng nhất là một vết cắt sâu trên đầu có khả năng ảnh hưởng tới não.

Bé Jay được đưa vào bệnh viện để khâu vết thương. Bác sĩ phải mất một thời gian khá lâu để khẳng định não của Jay không bị thương tổn do vết thương ở đầu. Không ai có thể tưởng tượng nỗi một đứa bé ba tuổi có thể hành hung, gây thương tích cho người khác ở mức độ nghiêm trọng như thế.

Đứa bé gây thương tích cho Jay không bị truy tố hình sự vì chỉ mới ba tuổi. Theo luật pháp áp dụng tại Anh, xứ Wales và Bắc Ireland, trẻ em phải đủ 10 tuổi mới phải chịu trách nhiệm hình sự về các hành động của mình. Thủ phạm tấn công Jay chỉ bị đặt dưới sự chăm sóc của một cơ quan xã hội.

Đòi bồi thường

Xót ruột con mình, mẹ của Jay đã nhờ luật sư đại diện để đòi bồi thường cho Jay. Người bị đòi bồi thường không phải là gia đình của hung thủ mà là Cơ quan Bồi thường Tổn thương hình sự (viết tắt CICA). Đây là cơ quan thuộc chính phủ của Vương quốc Anh. CICA quản lý chương trình bồi thường cho các nạn nhân của các vụ bạo lực hình sự bằng ngân quỹ do Bộ Tư pháp Anh và xứ Wales và Chính phủ Scotland tài trợ. Mỗi năm có khoảng 65.000 người được bồi thường với số tiền gần 200 triệu bảng Anh.

CICA xét đơn yêu cầu bồi thường dựa trên hồ sơ của cảnh sát. Người được bồi thường chỉ cần là nạn nhân của một vụ bạo lực hình sự, không kể đến thủ phạm có bị kết án hay không. Tiền bồi thường nhiều hay ít dựa trên mức độ thương tổn nặng hay nhẹ.

CICA bác đơn xin bồi thường của gia đình Jay tới hai lần vì cho rằng Jay không đủ tiêu chuẩn để nhận bồi thường. Nếu thủ phạm tấn công Jay là một người trưởng thành thì CICA chấp nhận bồi thường nhưng thủ phạm chỉ mới ba tuổi thì CICA không đồng ý. CICA nêu vấn đề: Hành động của một thủ phạm mới ba tuổi có thể cấu thành tội bạo lực hình sự hay không. Nếu xác nhận là có thì Jay mới được xem là nạn nhân của một vụ bạo lực hình sự, như thế mới đủ tiêu chuẩn được CICA bồi thường. Bác đơn của gia đình Jay, đương nhiên CICA cho rằng một đứa bé chỉ mới ba tuổi không thể phạm tội bạo lực hình sự.

Trước tòa, luật sư của mẹ Jay đã bác quan điểm của CICA. Luật sư nói rằng tuổi tác của thủ phạm không ăn nhập gì tới chuyện bồi thường thiệt hại cho nạn nhân. Vụ tấn công khiến Jay bị thương tích rõ ràng là một vụ bạo hình sự nên Jay phải nhận được tiền bồi thường của CICA.

Sau hai năm tranh cãi giằng co, vào ngày 12-11-2009, tòa chấp nhận lý lẽ của bên nguyên, đồng ý rằng hành động của một đứa bé ba tuổi có thể cấu thành tội hình sự, buộc CICA phải bồi thường cho Jay. Sau phán quyết của tòa, Jay được các chuyên gia y tế kiểm tra mức độ chấn thương về thể xác và cả về tâm lý để xác định mức độ bồi thường theo đúng quy định của pháp luật Vương quốc Anh.

Có lẽ số tiền bồi thường CICA trả cho Jay không cao, nhưng phán quyết của tòa về hành động của trẻ ba tuổi cấu thành tội hình sự được sự chú ý của dư luận Anh. Mỗi năm, trong các trường học và trên các sân chơi có hàng trăm vụ đánh nhau giữa những đứa trẻ chưa tới tuổi thành niên. Hậu quả của các vụ đánh nhau này đôi khi cũng rất nghiêm trọng nhưng nạn nhân không được bồi thường vì bị xem không phải là tội phạm hình sự.

Căn cứ vào án lệ này, nạn nhân của những nhóc con có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại theo đúng pháp luật của Anh. Ngoài ra, vụ án còn giúp cho các bậc phụ huynh để mắt cẩn thận hơn tới hành vi của con mình, cho dù chúng “mới tí tuổi đầu”.

(Theo BBC, Telegraph.com.uk)

NGỌC HƯƠNG

(Nguyệt san Pháp Luật TP.HCM tháng 12-2009)