Bà Nguyễn Thị Xuân (53 tuổi, trú phường Đông Lương, TP Đông Hà, Quảng Trị) gửi đơn đến báo Pháp Luật TP.HCM phản ánh: Hơn một năm kể từ khi TAND tỉnh Quảng Trị tuyên bà thắng kiện nhưng người bị kiện - chủ tịch UBND TP Đông Hà vẫn không thi hành án.
Ủy ban bị mất quyền kháng cáo
Theo hồ sơ, để thực hiện dự án đường nối dài cầu Đại Lộc với quốc lộ 1A, tháng 4-2015, UBND TP Đông Hà đã ban hành thông báo thu hồi đất, trong đó có phần đất của gia đình bà Nguyễn Thị Xuân. Ngày 12-11-2015, UBND TP Đông Hà ban hành quyết định hành chính (số 2594) thu hồi 364 m2 đất của bà Xuân. Tuy nhiên, diện tích đất thực tế bị thu hồi của bà Xuân lên tới 652 m2. Quyết định này thiếu của bà Xuân 288 m2 đất, trên diện tích này có một phần nhà ở, quán kinh doanh, vật liệu kiến trúc và cây trồng.
Kế đến, UBND TP Đông Hà ban hành quyết định (số 2595) phê duyệt phương án bồi thường cho hộ bà Xuân. Tuy nhiên, do quyết định thu hồi diện tích đất sai với thực tế nên việc bồi thường cũng sai theo. Bà Xuân có đơn khiếu nại. Ngày 9-3-2016, chủ tịch UBND TP Đông Hà ban hành quyết định giải quyết khiếu nại (số 333) với nội dung chỉ đồng ý bồi thường thêm cho bà Xuân 198 m2 đất nông nghiệp. Không đồng ý với quyết định này, bà Xuân khởi kiện ra Tòa Hành chính.
Tại phiên tòa ngày 18-5-2017, TAND tỉnh Quảng Trị xác định có sự việc 288 m2 bà Xuân đang sử dụng chưa có quyết định thu hồi. Việc thu hồi như quyết định của ủy ban là không đúng quy định pháp luật, dẫn đến bồi thường chưa đúng với chính sách quản lý đất đai của Nhà nước. TAND tỉnh Quảng Trị đã tuyên hủy hai quyết định số 2594 và số 333, đồng thời hủy một phần Quyết định số 2595 của UBND TP Đông Hà.
Sau đó, UBND TP Đông Hà đã kháng cáo lên TAND Cấp cao tại Đà Nẵng nhưng bị tòa này bác với lý do UBND TP Đông Hà không phải là đương sự vụ kiện. Đồng thời tòa ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án hành chính này, bản án hành chính sơ thẩm của TAND tỉnh Quảng Trị có hiệu lực pháp luật.
Bà Nguyễn Thị Xuân phản ánh sự việc. Ảnh: NGUYỄN DO
Lập luận của UBND TP Đông Hà
Do chủ tịch UBND TP Đông Hà không thi hành án nên bà Xuân nhiều lần kiến nghị đến cơ quan chức năng. Tháng 7-2018, TAND tỉnh Quảng Trị ra quyết định buộc thi hành án hành chính đối với chủ tịch UBND TP Đông Hà với nội dung như bản án đã tuyên. Tiếp đó, chủ tịch UBND tỉnh, Ban Nội chính Tỉnh ủy Quảng Trị cũng có văn bản yêu cầu chủ tịch UBND TP Đông Hà tổ chức thi hành nghiêm chỉnh bản án của tòa.
Về phía mình, chủ tịch UBND TP Đông Hà cho rằng theo quyết định của tòa án buộc mình hủy Quyết định số 333 là đảm bảo theo đúng quy định, bởi đây là quyết định được ban hành theo thẩm quyền riêng và sẽ thực hiện. Còn đối với hai quyết định của UBND TP ban hành theo thẩm quyền chung mà tòa án buộc chủ tịch UBND TP Đông Hà hủy là không có cơ sở để tổ chức thực hiện.
| Bồi thường lúc nào thì áp giá lúc đó UBND TP Đông Hà cũng cho rằng theo quy định của pháp luật đất đai, việc thu hồi đất vào thời điểm nào thì bồi thường, hỗ trợ theo bảng giá tại thời điểm thu hồi. Nay tòa án hủy, ra quyết định thu hồi, bồi thường mới đối với 321 m2 đất (năm 2018) sẽ gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước; nếu bồi thường, hỗ trợ theo giá năm 2018, chỉ có 288 m2 đất mới được quy chủ và có quyết định thu hồi. |
UBND TP Đông Hà đã gửi đơn đề nghị TAND Tối cao kháng nghị giám đốc thẩm bản án hành chính sơ thẩm của TAND tỉnh Quảng Trị. Sau đó, TAND Tối cao đã gửi TAND Cấp cao tại Đà Nẵng xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.
Trong văn bản đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm, UBND TP Đông Hà cho rằng đối với hai quyết định hành chính của UBND TP Đông Hà bị tòa án hủy là quyết định của cơ quan hành chính nhưng tòa án không đưa UBND TP tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Điều này đã tước mất quyền của UBND TP Đông Hà. Vì vậy, khi cơ quan này kháng cáo đã không được tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận. Như vậy là vi phạm Luật Tố tụng hành chính.
Văn bản này cũng nói bản án sơ thẩm hủy Quyết định số 2594 của UBND TP Đông Hà về việc thu hồi 321 m2 đất của bà Xuân để thu hồi thêm 288 m2 đất theo lời khai của bà Xuân để ban hành một quyết định thu hồi đất mới (thu hồi 321 m2 + 288 m2) là không đúng pháp luật đất đai. Đồng thời, Quyết định số 333 của chủ tịch UBND TP Đông Hà (về giải quyết khiếu nại) đã giao cho các cơ quan liên quan xem xét, quy chủ nguồn gốc, loại đất để UBND TP ban hành quyết định thu hồi, bồi thường, hỗ trợ theo quy định của pháp luật. Quyết định số 2594 và số 2595 là thu hồi, bồi thường, hỗ trợ đối với 321 m2 đất của bà Xuân không vi phạm pháp luật như tòa đã nhận xét, tại sao phải hủy?
| TAND tỉnh Quảng Trị đã vi phạm tố tụng TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đã chuyển hồ sơ vụ việc lên TAND Tối cao giải quyết theo quy định. Vụ này Tòa Cấp cao đã có thông báo xét xử một lần nhưng sau đó phải hoãn. Khi mở lại phiên tòa, HĐXX phát hiện đơn kháng cáo không hợp lệ nên tòa đã đình chỉ vụ án. Đơn kháng cáo của UBND TP Đông Hà không hợp lệ là do trong bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Quảng Trị chỉ cho chủ tịch UBND TP Đông Hà tham gia tố tụng, thiếu UBND TP Đông Hà. Vì vậy trong đơn kháng cáo, chủ tịch UBND lại kháng cáo với tư cách UBND là không hợp lệ. Bản thân vụ này sai là sai từ TAND tỉnh Quảng Trị. Bởi khi thấy ông chủ tịch có đơn kháng cáo ký với tư cách UBND thì tòa không được thụ lý mà phải hướng dẫn để họ kháng cáo lại với tư cách là chủ tịch UBND. Nếu vẫn giữ nguyên người kháng cáo là ủy ban thì tòa không thụ lý vì đơn kháng cáo không hợp pháp. Tuy nhiên, TAND tỉnh Quảng Trị vẫn thụ lý và chuyển đơn lên đây. Còn trên này (TAND Cấp cao), bộ phận hành chính, tư pháp không chú ý nên cứ thấy có đơn là thụ lý vụ án thôi. Ngoài ra, việc TAND tỉnh Quảng Trị không đưa UBND TP Đông Hà tham gia vào quá trình tố tụng rõ ràng là vi phạm Luật Tố tụng hành chính. Cần phải nói rõ là ở đây có hai quyết định của UBND là quyết định thu hồi và quyết định bồi thường, vì theo luật chỉ có UBND mới có quyền. Còn chủ tịch UBND thì mới có quyền ra quyết định giải quyết khiếu nại (Quyết định số 333). Vì vậy, bản án sơ thẩm không cho UBND TP Đông Hà tham gia tố tụng đương nhiên là sai. Lãnh đạo Phòng Giám đốc kiểm tra I, TÂM AN ghi |
